Stockbolm en de Zending.

„De Conferentie van Stockholm is een „feit van groote beteekenis geweest in de kerkgeschiedenis, dat zeker zijn invloed blijvend zal doen gevoelen. Toen we daar al die afgevaardigdien bij elkaar zagen van allerlei kerken yan 37 volken uit alle werelddeelen, voor het grootste deel menschen van machtigen invloed op het gebied van godsdienst en kerk en wetenschap, kregen we de vaste overtuiging, dat daar iets wezenlijks gebeurde, iets, dat niet maar zoo met een ehk'elen zin kon worden omschreven, maar in den loop der gescliiedenis zich steeds meer zou openbaren.

We kregen zeer sterk den indruk, dat wij midden in den stroom der kerkgeschiedenis stonden, dat een nieuwe periode in de geschiedenis der christelijke kerk was aangebroken, dat het met het isolement der afzonderlijke landskerken gedaan was, die, willen zij niet aan kracht en beteekenis voor het eigen volk verliezen, mede moeten, echter niet als willooze objecten, medegesleurd in een richting, niet zelve gekozen, en met een vaart, niet zelve geregeld, maar als welbewuste leden van het groote geheel, met blijdschap meegaande in den algemeenen gang, begeerig om ook het hare bij te dragen tot versterking van het • licht, da!; Christus' gemeente moet laten schijnen in da wereld."

Zoo schreef Prof. Cramer in het „Algemeen) Weekblad" in groote geestdrift. Wij kmmen dat enthousiasme verstaan; het moet ook een geweldig schouwspel zijn geweest, al .kan men over doel en streven, beteekenis en vrucht der Conferentie met Prof. Cramer van gevoelen verschillen.

Op de Conferentie werd duidelijk openbaar het streven der kerken naar onderlinge toenadering. Gevoeld werd, dat gescheiden leven nog iets anders is dan in vijandschap leven. In de wereld hebben wij elkander noodig.

Deze eenheidsbeweging is reeds Jaren gaande, maar vond in Stockholm een rustpunt. Voor de' gevaren, die hier schuilen, mogen wij niet blind zijn; het gaat natuurlijk niet aan, wezenlijke verschillen weg te doezelen, en door de kerkgeschiedenis een streep te halen; maar dit verhinderi toch niet, om het goede te waardeeren, dat in het zoeken naar toenadering ligt.

Stockhohn's Conferentie is voor de Zending ook in dit zoeken en streven een voorbeeld geweest, en heeft zelfs daadwerkelijk aan deze toenadering meegeholpen.

Niet alsof de samenwerking in de Zending pas bij Stockholm begint. >

Het is reeds jarenlang allerwegen gevoeld, dat wij elkanders steun behoeven, ook al is er verschil in uitgangspunt en methode van arbeid. Bij de ontzaglijke taak, die op^.de kerk des Heereni rust, om het Evangelie aan alle creaturen te prediken, wordt steeds • heldterder ingezien, dat wij elkander de hand hebben te reiken, en moéten samenwerken, waar dit mogeUjk is en niet strijdt met eigen beginselen. Doch samenwerking is heel iets anders dan samenstelling. Men kan gedeetó en gescheiden optrekken in den grooten strijd om de komst van Gods Koninkrijk, en toch met elkander voeling houden.

In Nederland wordt dit verstaan.

De verschillende zendingscorporaties houden ieder jaar in de maand Octoher de Algemeene Nederl. Zendingsoonferentie, waar Gerefo^rmeerdeii, Hervormden en Lutherschen elkander ontmoeten en spreken. Ook de Zendingsstudie^conferenties van Lunteren wijzen op hetzelfde. En vooral het Zendingsconsulaat in Oost-Indië geeft een schitterend voorbeeld van zulk een samenwerking. Bij alle verdeeldheid, die er is en "helaas ook wel zijn moet, doet zulk een streven het hart goed.

In het buitenland is het niet anders.

De Bremer continentale Zendingsconferentie, die van 1866 om de drie of vier Jaren samenkomt, toont, dat men in het werk der zending zien wil op hetgeen vereenigt.

Niet minder heeft dit de WereldzendingsCO'nferentie van Edinhurg geleerd in 1910. Het is waar, dat de hooggespannen verwachtingen niet zijn ver-Tild; ook heeft de wereldoorlog veel bedorven.

Maar de gedachte van internationale samenwerking op het gebied der zending is niet ondergegaan, maar heeft zich weten Ie handhaven en breekt : zelis 'm den laatsten tijd weer meer baan.

Nu, te Stockholm is de samenwerking der kerken ien der zendingscorporaties op treffende wijze tot aiiting gekomen. ,

Immers waren daar ook' de Oostersche kerken vertegenwoordigd, en dat wel op; zeer uitnemende wijze, terwijl zij als volkomen gelijkgerechtigd aan de besprekingen deelnamen. Vooral de eerbiedwaardige gestalte van den taahtigjarigen grijsaard P; hotius, patriarch van Alexandrië, moet een onvergetelijken indruk op alle aanwezigen hebben gemaakt.

Er is, en niet geheel ten onrechte, een vergelijking getrokken tusschen 'het oeeonomisch concilie van Nicea van 32ö en deze 'Conferentie van 1925; nam toen de groote Athanasius van Alexandrië een overwegende plaats in, nu was zijn opvolger Photius een van de meest op den voorgrond tredende persoonlijkheden.

Behalve hem waren nog 18 vertegenwoordigers der orthodoxe richting aanwezig, raetropoliten, aartsbisschoppen, bisschoppfe'n, archimandriten, en professoren.

Ook moet het bijzonder Jxebben geïnteresseerd, dat aanwezig was de aartsbisschop van de Syrisch-Nestoriaansche kerk. Voortgekomen uit het oude kerkelijke geslacht van Kotschannes.

Al deze orthodoxe prelaten werden met groote onderscheiding behandeld, en het kwam telkens uit, dat hun tegenwoordigheid op groeten prijs vveiHÏ gesteld.

Het kan niet anders, of liet moet de grooto vergadering hebben getroffen, toen bij gelegenheid vm het groote slotfeest in den Dom van üpsala de patriarch Photius de geloofsbelijdenis van Nicea in zijn eigen Grieksche moedertaal aflegde, of ook bij andere gelegenheden de menigte zegende met de woorden van den oorspronkelijken tekst van liet Grieksche Nieuwe Testament.

Hoe dit alles nu voor den arbeid der Zending van het grootste gewicht is, is niet jnoeilijk in te zien.

Immers, de Protestantsche zending, met name ia de Levant, heeft meer dan honderdi jaren beproefd, de orthodoxe kerken te nadteren, op hun leven geestelijk verheffenden invloed uit te oefenen ., en in vereeniging mét hen de heidenen en Mohammedanen voor Christus te winnen. Maar alle deze pogingen mislukten, ja stuitten zelfs op krachtig verzel. '

De geschiedenis der zending in Rusland', Perzië, Armenië en Klein-Azië leert ons, dat de groote worsteling meermalen meer tegen de eeuwenoiüde kerken aldaar ging, dan tegen de niet-christelijke volken. Erkend moet, dat de zending wel gewillig was, en steeds aanraking met die kerken zooht; maar in groote bekrompenlieid en 'treurige zelfgenoegzaamheid, werd de uitgestrekte hand afgeslagen; de protestantsche zendelingen werden niet zelden vervolgd, en ook wel door sluipmoord om het leven gebracht. Dat geschiedde niet door Mohammedaansche fanatici, doch door Christenen, leden der orthodoxe kerken.

En toch hadden deze kerken den geestelijken invloed der zending zoo noodlig, geestelijk inge^ zonken en versteend als zij waren! En ook zou liet voor de zending_^ van zoo' groote beteekenis zijn geweest, indien z'ij die orthodoxe kerken had kiinnen verheffen en bezielen met het zuivere Evangelie, om in samenwerking dan met die kerken, die de zeden en gewoonten zoo goed' kenden, het Evangelie de wereld in , te dragen!

Zou het nog ooit zooVer komen? Zou nimmer die liaat en tegenstand ophouden?

Zie, daar verschijnen in de vergadering te Stockholm de 19 vertegenwoordigers der orthodoxe kerken met den patriarch Photius aan het hoofd. De broederband, rgeds lang uitgestoken, wordt eindelijk aanvaard.

Vanwaar die verandering? Zeer zeker merken wij hierin de werking van 'Gods Geest op, maar 'ïod werkt middellijk. En dat middel is vreeselijk geweest. Al de orthodoxe kerken van Rusland, Perzië, Armenië en Klein-Azië zijn in den smelfiroes geweest van vervolging door bolsjewieken en Mohammedanen, zoodat zelfs het bestaan van menige kerk ernstig bedreigd is.

En in dezen nood is de toevlucht genomen tot de protestantsche kerken en de zending.

In de toekomst treedt een g^eel aödere verhouding in. Er zal samenwerking zijn in plaats van tegenwerking, vrucht van bitteren haat. De patriwoh Photius heeft op 'den laatsten dag der Conferentie namens de geheele orthodoxe riöhting deze woorden gesproken: dat de orthodoxe kerken in de toekomst hun steun zouden zoeken bij de kerken der HeaTorming! '

Beze uitspraak is een belofte. Zelf kani de piatri-''rcih niet meehelpen, om deze belofte waar te ji^aken. Op den terugkeer naar zijn vaderland is "9 te Zurich gestorven. Maar er behoeft niet aan getwijfeld te worden, of de zanding zal voortaan < *? de orthodoxe kerken mogen rekenen; en daar-"^ee gaat de zending in de genoemde landen een iieuwe toekomst tegen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen