Het Leerboek.

VII. (Slot.)

Het zou evenzeer te bejammeren zijn, indien de Synode het voorstel van Deputaten, om het Leerboek met haar approbatie en aianbeveling als partikuliere personen te mogen uitgeven, aanvaardde, als dat zij dezen arbeid eenvoudig, ter zijdei zou leggen.

Kan er misschien een manier op gevonden worden, niet om geit en kool te sparen — wat hier hachelijker onderneming zou zijn dan in eea massa andere gevallen — maar om gebruik makend van het koncept, dat thans wordt geboden, toch tot een officieel Leerboek te komen?

Naar het ons voorkomt zal de Synode eerst de praealabele kwestie moeten stellen, geheel los van den inhoud van het gepresenteerde Leerboek.

De vraag dient o.i. voorop te gaan: ziet de Synode van het opstellen van een officieel Leerboek der kerken af?

pas wanneer daarover een besluit is genomen, kan verder gehandeld.

Want het zou tegen'delexparsimoniae, de wet der spaarzaamheid ingaan, wanneer de Synodale Commissie over heel de kwestie van het Leerboek op eenmaal advies moest uitbrengen.

En dan gelooven wij, op gronden vroeger door ons aangegeven, dat de Synode op het standpmit van haar voorgangsters moet blijven staan, dat we niet een partikulier, maar (een officieel Leerboek noodig hebben.

Webiu, dan komt de vraag .aan de orde: zal de Synode zelf het concept herzien opdat het als officieel Leerboek bruikbaar zij, of zal dit werk opnieuw aan Deputaten worden toevertrouwd?

Het eerste zou bijzonder tijdroovend zijn. De duur van de Synode zou er allicht i^oor worden verlengd. Daarenboven bestaat dan altijd het gevaar, dat er formuleeringen worden voorgesteld, die niet bezonken zijn. Zulk werk verdient rustige overweging.

Daarom verdient het alleszins de voorkeur, om 'dezen arbeid opnieuw aan dezelfde Deputaten op te dragen, maar van hen te verlangen, dat de stof zóó wordt bewerkt, dat zij de algemeene opinie omtrent de leer der waarheid in , onze kerken weergee'ft, en dat de konstruktie van den eenen of anderen, ' Gereformeerden theoloog, waarmee andere theologen niet instemmen, er uit worde weggenomen. Overigens kan de Synode er bij uitspreken, dat de struktuur van het ontworpen Leerboek baar goedkeuring wegdraagt.

Dan weten deze Deputaten, waaraan ze zich te houden hebben en dat vergemakkelijkt hun taak zeer.

Wellicht zal men zeggen: dit komt neer op weer drie jaar uitstel en de ^aak hangt al van 1'920. ^

Toch achten wij het van zóó hoo^ belang, "dat onze kerken een officieel Leerboek bekomen], dat het bezwaar van eenig uitstel daartegen nieft opweegt.

Bovendien schijnt het uitstel grooter dan het is. Immers we hebben in dit koncept nog maar een deel van het werk, dat aan deze Deputaten was toevertrouwd. Hun was in last gegeven, twee leerboeken op te stellen, één voor de oudere «n één voor de jongere catechisanten. Hier vinden we alleen. het Leerboek voor de ouldere. Dat voor de jongere wacht nog. Deputaten geven voor dezei handeling als reden op: „zij meenden, waar dit het fundamenteele werk is, met dezen arbeid niet verder te mogen gaan, alvorens de Synode over het grootere Leerboek haar oordeel had uitgesproken." Deze motiveering lijkt ons alleszins juist. Dat zij zich voor eventueel onnutten arbeid wilden vrijwaren, mag niet anders dan gebillijkt.

Maar in elk geval is hun taak toch niet afgeloopen.

Wij kunnen ons voorstellen, dat menige kerk, indien nu het grootere Leerboek kon worden aanvaard, zou besluiten: wij voeren het niet in vóór het kleinere gereed is.

Volkomen terecht merken Deputaten op, dat het grootere Leerboek het fundamenteele is. Logisch bezien valt daarop niets af te dingen.

Maar in de praktijk en methodologisch is juist het kleinere Leerboek het fundamenteele.

Dat geeft den onderbouw.

Eerst wanneer de catechisanten dat hebben doorgewerkt, zullen ze met vrucht ook het grootere kunnen gebruiken.

Het zou dan ook van paedagogischen zin getuigen, indien de kerken wachten 'op het oogenblik, waarop beide Leerboeken in gebruik kunnen worden genomen.

Als nu de Synode uitspreekt, dat het konoept van het grootere Leerboek, 'wat den opzeit betreft, (beantwoordt aan haar wensoh, dan Tjunnen Deputaten dadelijk aan het kleinere beginnen en tegelijk de herziening van het grootere ter hand nemen. Dat gaat in één moeite door. Het een behoeft volstrekt niet op het ander te wachten.

Omdat wij het in het profijt der kerken achten, dat de .Synode zóó zal beslissen, omdat we edgenlijfc niet kunnen inzien, hoe zij het anders zal kunnen: aanleggen, onthouden we ons van , alle détailkritiek.

Die détailkritiek kan dunkt ons de Synode van Arnhem niet ten goede komen. Ook de Commissie zal, als het naar ons inzicht goed loopt, zich daar niet mee bezig houden.

Het spreekt vanzelf, dat wij daarmee niet afkeuren, dat er nu reeds in enkele kerkelijke bladen détailkritiek wordt geleverd.

Maar om de kwestie zuiver te houden, doen wij daaraan niet mee.

Zoodra de Synode het besluit heeft genomen, dat zij een officieel Leerboek wenscht en dat daarom dit koncept aan revisie dient te worden onderworpen, kan de détailkritiek eerst tot haar recht komen. Hoewel wij er niet aan denken onze pers aan banden te leggen, geven wij er de voorkeur aan, dat deze kritiek niet in de pers wordt geleverd. De Synode zou den Kerken kunnen opv/ekken bezwaren tegen formuleeringen in dit koncept met bekwamen .spued ter kemiis van Deputaten te brengen, opdat deze er rekening mee kunnen houden.

Aan het eind van deze beschouwingen trekken wij de stoute schoenen aan om nog een persoonlijken wensch tot uiting te brengen.

Gaarne zagen wij aan deze Deputaten nog professor Honig toegevoegd. 'Wij weten wel, 'dat hij het met warmte voor het voorstel van Deputaten heeft opgenomen, maar uit de détailkritiek in enlcele kerkelijke bladen gepubliceerd is wel gebleken, dat men, ook afgedacht van dogmatische geschillen, hier en daar dogmatische rimpels 'heeft gekonstateerd. Dat prof. Honig daarover eens zijn oog zou laten gaan om dje glad te strijken, zou het werk ten goede komen. Toch is dat voor ons nog niet de .voornaamste reden. Die willen wij nu opgeven. Prof. Honig heeft — dit is enkele jaren geleden bij zijn jubileum openlijk getuigd door meer dan één spreker — een bijzondere gave ontvangen, om uiteenloopende meeningen zooveel mogelijk tot elkander te brengen. Hij is de aangewezen man om in moeilijke gevallen zulk een formuleering aan de hand te doen, dat er van een dogmatisch geschil geen sprake meer is. Waar onze kerken over züiki een kracht beschikken, zou het meer dan jammer zijn, indien zij die ongebruikt lieten.

Deputaten houden ons natuurlijk ons oordeel ten goede.

Hebben we bij veel waardeering ook in groote lijnen kritiek uitgebracht, zij zullen ongetwijfeld de eersten zijn om te bevestigen, dat deze kritiek de duidelijke bedoeling had opbouwend! te zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen