OPVOEDING EN ONDERWIJS

„De strijd blijft!"

Onder deze titel gaf Ds Vreugdenhil van Oud-Vossemeer bij J. v. d. Wal teBruinisse een brochure uit, die hij bedoelt als een opwekkend woo^-d in het belang van het Christelijk Onderwijs. Hij meent, dat zoo'n woord nog wel noodig is, blijkens de felle strijd, die ons van buiten altijd nog bestookt en de langzame verslapping, die men in eigen gelederen meent te moeten constateeren.

De schrijver maakt dan uit de geschiedenis van onze schoolstrijd duidelijk, in hoe moeizame worsteling wij gekomen zijn tot de voorrechten, die wij thans genieten. Dat kunnen we nooit genoeg herhalen voor het thans levend geslacht. Dat kan op schoolgebied alleen in de war komen, verkeerde beginselen voorstaan, wanneer het de geschiedenis van de schoolstrijd niet meer kent. En dan wordt het ook duidelijk, dat we in onze dagen nog niet de wapenen kunnen opbergen. Immers do schoolstrijd woedt nog in het binnenland.

Hoe is de houding van vele gemeentebesturen bij nieuwe schoolstichting? Hoe zijn de uitlatingen in bladen als „De Haagsche Post"? Een felle actie wordt er gevoerd voor de Openbare school. De argumenten, waarmee men wil betoogen, dat deze school toch maar de eenig bruikbare is, zijn nog dezelfde als in de beruchte brochure, die in 1905 werd uitgegeven door de Bond van Nederlandsche Onderwijzers, onder de titel: „Maalct front voor de Openbare school". Uit allerlei uitlatingen, van verschillende personen, uit verschillende partijen, blijkt maar al te duidelijk, dat men de bloei van de Bijzondere school met leede oogen aanziet. Graag zou men de gelijkstelling van 1920 ongedaan maken, waarbij dan vooral het argument moet dienen, dat de Bijzondere school de versnippering brengt en het onderwijs noodeloos wanhopig duur maakt, 't Is heel goed, dat Ds Vreugdenhil nog even weer herinnert aan de cijfers, die bewijzen, dat juist het aantal kleine Openbare heel wat grooter is dan dat van de Bijzondere scholen en. dat immers volgens onze L.O.-Wet het Openbaar Onderwijs de kostennormen bepaalt.

Alle reden is er inderdaad voor ons, om niet op onze lauweren te gaan rusten, maar paraat te blijven en rusteloos te blijven strijden voor de oude leuze: „De vrije school regel, de overheidsschool aanvulling".

De schrijver wil ook eens letten op het buitenland. Hij wijst allereerst op wat op het terrein van onderwijs en opvoeding in Rusland gebeurt. Daar wordt gebroken met „de schadelijke invloeden van het familieleven, daar wil men vrij zijn van de burgerlijke moraal".

Aangaande België maakt de schrijver attent op de sterke strooming, die er is, vooral bij de sociaaldemocraten, om te streven naar de geleidelijke intrekking van de subsidies aan de vrije scholen.

In Frankrijk staat men ook voor een nieuwe schoolstrijd. Men heeft daar in 1880 gekregen de z.g. „leeken-school". Het onderwijs wordt daar gegeven door leeken in plaats van door geestelijke broeders of zusters. Maar wie gedacht hebben, dat op deze scholen de kinderen zullen worden onderwezen in Protestantsche geest, worden hoe langer hoe meer teleurgesteld. Het onderwijs is daar gespeend aan alles wat den Protestant dierbaar is. Ze zullen ook daar moeten komen tot de oprichting van „vrije" scholen.

In Italië v/ordt de school gesteld in dienst van het fascisme. Het kind in de schoolplichtige leeftijd behoort geheel aan de Staat. Er mag maar 'één schoolboek gebniikt worden: het staats schoolboek. In elke school is een „altaar des vaderlands". De meest verdienstelijke leerling mag elke morgen de daarvoor brandende lamp aansteken.

Ook in Duitschland is de gedachte der staatspaedagogiek overheerschend. De strijd om een school, die rekening houdt met de wereldbeschouwing van de ouders, is ook daar in volle gang. Liberalen en socialisten pleiten voor de absolute zeggenschap van de Staat over de school. En wat zal nu Hitler doen? In Mussolini's voetspoor wandelen ?

't Wordt duidelijk, wie zoowel naar het buitenland als naar het binnenland kijkt, moet tot de conclusie komen, dat de strijd blijft. De schrijver wil ons oen tweetal dingen helder voor de aandacht zetten. In de de eerste plaats betaamt ons groote dankbaarheid, waarneer wij zien op de groote weldaden, die de Heere ons ten opzichte van de scbolen tot dusver heeft geschonken. We zijn nu zoo ver gevorderd, dat bijna twee derde deel van onze kinderen bijzonder onderwijs ontvangt.

In de tweede plaats moeten we er nu voor zorgen, dat niet de gedachte ons besluipt, dat we het al ver gebracht hebben en dat we kunnen gaan rusten. Een overwinning brengt gevaren mee. Rusteloos moet worden gewerkt aan de uitbreiding, aan de innerlijke versterking van onze scholen. Het moeten ook in maatschappelijk opzicht de beste scholen zijn. En ook de geestelijke zijde van het werk moet op de voorgrond.

Ik wensch Ds Vreugdenhil, en onze Christelijke schoolactie geluk met dit boekje. Het moet veel gelezen worden. Het brengt oude en nieuwe dingen naar voren en kan ons aansporen het pand, ons toevertrouwd, te bewaren in 's'Heeren kracht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen