Platen-atlas voor Gymnasia, Hoogere Burgerscholen, Kweek- en Normaalscholen en Mulo-scholen, door Dr A. van Deursen.

Dat deze Aardrijkskundige platenatlas een herdruk is vernemen we uit „een woord vooraf"; maar er staat onmiddellijk bij, dat die herdruk „bijna een nieuwe atlas" is gewioirden, omdat „haast de helft van de foto's .... door andere (werd) vervangen". Die „andere" zijn dan blijkens hetzelfde voorwoord een collectie platen over Sovjet Rusland, over Duitschland, Engeland, West-Indië, Brazilië, Zuid-Afrika en over een reis van den verzamelaar zelf naar Indië.

Aardrijkskundige platen verzamelen ten dienste van het onderwijis is geen leefcenwerk. Want een atlas, die werkelijk ten dienste van het onderwijs zal staan, moet met den inhoud van dat onderwijs rekening hicmden en opi de behoeften van dat ondervrijs ziin gericht. Nu is de moderne opvatting van aardrijkskundeonderwijs de aandacht te concentreeren op geologie en sociale geographie. En overeenkomstig die onvatting heeft Dr Van Deursen een schat van illustraties en instructieve platen verzameld, die, van vakkundige bijschriften voorzien en op uitstekende wijze gereproduceerd, meer dan vele woorden spreken van het onderwem, dat ze in beeld brengen.

Een groote collectie behandelt de vormen der landoppervlakte: heuvels, bergen, rivieren, meren, •dalforma^ ties, korstverschijnselen, kusten, vulkanisme. De bifschriften doen hier alles: ze geven inhoud aan de foto's en maken die tot waardevolle studieobjecten. Wat b.v. bij de duidelijke platen over de gletschervorming wordt gezegd, maakt het bezichtigen van den atlas tot aanschouwelijk aardrijkskunde onderwijs. En niet alleen de scholier, maar ook de belangstellende zomer-reiziger, die zelf gletschers heeft gezien, en daarbij voor allerlei vragen heeft gestaan, kan hier een gemakkelijke winst opdoen.

Een tweede uitgebreide serie platen is aan de sociale geographie gewijd. Er ziin platen over het londerwerp; de mensch en het landschap (over bescherming tegen het water, inpoldering, wegenaanleg, rivierverbetering, nederzettingen) en, heel veel zelfs, over: mensch en maatschappij Qandbouw, veeteelt, visscherij', industrie, handel, verkeer, naast woning, kleederdrachten, volksgebruiken enz.). Bijzondere aandacht is daarbij' geschonken aan de verschillende godsdienstvormen, in de afbeelding van tempels, huisaltaren, heilige plaatsen enz. Voorts zijn er merkwaardige stadsgezichten, beroemde bouwwerken en ruïnes, en ook nog enkele reproducties van praehistorische vondsten.

Het geheel is dus rifk aan afwisseling en geheel gericht naar de moderne eischen van het vak. Juist dat maakt deze atlas van beteekenis. Ze is meer dan een platenalbum, ook meer dan een willekeurige verzameling van opzichzelf belangrijke illustraties, ze is een studieboek, dat men bladzijde voor bladzüde moet doorwei ken en dat dan een encyclopaedisch beeld geeft van wat het mooie vak aardrijkskunde tegenwoordig is en wil.

De uitgeefster zorgde voor een uitvoering, die bij de collectie past. Er zit heel wat vast aan zoo'n illustratieboek en daarom verdient de keurige en onbekrompen wijze, waarop de N.V. Gebr. Zomer en Keuning haar taak heeft opgevat, afzonderlijke vermelding.

Nog een tweede schooluitgave is bij dezelfde N-V. van de pers gekomen (eigenlijk al een poos geteiffiii, maar de aankondiging in ons blad is nog' altijd niet .gebeurd), het Leerboek der A 1 g e m e estf'e Geschiedenis, door D r H. J. S m i t - en D T Z. W. Sneller, een uitgave in twee deelen (tot en na 1648).

Ons blad is de plaats niet, om een breede bespreking

16 te geven yan. zulk een, leerboek; dat ligt op het terrein der specifieke onderwijsbladen, die dan ook al hun aandacht er aan hebben geschonken. Maar wel kan worden opgemerkt, dat het de nieuwere wegen van geschiedenisonderwijs volgt: het aangeven van den samenhang der gebeurtenissen, van hun verwikkeling en nawerking op internationaal terrein, ook het axicentueeren van den heel grooten invloed van sociale en economische factoren, die dikwijls een bepaald tijdbeeld beheerschen. Vooral in het tweede deel, dat de stofbehandeling voert tot op heden, komt dit laatste element sterk naar voren en dat maakt de interesse van den leerling levendig, omdat hij de verschijnselen van zijn eigen tijd daardoor leert verstaan.

Makkelijk is het leerboek niet, maar het releveert aet geschiedenisonderwijs boven het niveau van jaartallenen feitenkennis, dat het nog altijd in de schatting van velen is. En dat is een niet geringe verdienste. In zün inhoud en opzet geeft het blijk van zijn bestemming voor het middelbaar en gymnasiaal onderwijs.

C. T.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen