LITERATUUR EN KUNST

Een Nationale Hymne.

Martien Beversluis: de cracht van 't landt bestaedt. — Bosch en Keuning N.V., Baarn.

Het viel te verwachten, dat de geboorte van een prinses vele pennen in beweging zou brengen, om de beteekenis van het heuglijk feit te vermelden. Deze verwachting is niet beschaamd. De stroom is nog niet tot staan gekomen, nog wast de vloed.

Het boek dat ongetwijfeld een bijzondere plaats inneemt, is het fraai uitgevoerde gedicht van Martien Beversluis, om zijn uiterlijk reeds ©en te waardeer en bezit.

Bijzonder is het ook door zijn vorm: een hymne als drama geschreven. Immers de hymne is ©en verheven, meestal godsdienstig gedicht, bij uitstek lyrisch, als ontboezeming van de felle ontroering van den dichter. Het drama daarentegen bevat wel een lyrisch gedeelte, maar is in wezen episch, verhalend min of meer objectief een grootsch gebeuren, dat de dichter als van een afstand beschrijft.

Toch is de combinatie van deze twee genres hier tot een goed geheel geworden. De wisselende stemmingen van den dichter worden vertolkt door personen, die geen eigen bestaan leiden, maar slechts de gevoelens van den dichter vertolken. Zuiver allegorisch, als in een zeker soort middeleeuwsche drama's, zijn ze niet, daar vooral in het eerste deel de abstracte begrippen gepersonifieerd worden door een historisch persoon. Het verleden, heden en toekomst spreken door stemmen, die samen het gevoel uitdrukken, dat den dichter bezielde bij de geboorte van het kind, dat in het heden den band weer verstevigt, die ons bindt aan het groote Oranjehuis en nieuwe uitzichten opent naar de toekomst.

Prachtig van beeld en toon is reeds dadelijk de

Proloog. Zooals de uitzwermende bijen zich samengroepen om de koningin, de huiswaarts keerende schapen gehoorzaam den hamel volgen, de wegtrekkende zwaluwen de koers nemen van de voorvliegster, zoo volgt geheel een volk zijn vorstenhuis, gesymboliseerd in dit kind.

Eén voere ons aan, die zichzelve gevoerd weet over vele geslachten door 't luimige lot en brenge, waar 't hart om zóó luid gerumoerd ons allen naar vrede en eenheid — in God. [heeft.

De Man mei de Vlag leidt de stemmen van het verleden in, door te wijzen op de bewogen tijden, waarin de Oranjes waakten voor 'stands behoud. De deugden die de afstammelingen van dit huis sierden, worden sprekend ingevoerd, verpersoonlijkt in prinsen en vorstinnen, die in hooge mate die eigenschappen vertoonden. De Trouw in Willem van Oranje, het Geloof in Juliana van Stolberg, de Heldhaftigheid in Frederik Hendrik, de Liefde in Louise de Coligny, het Beleid in Willem Hl, den Stadhouder-Koning, de Toewijding in Koningin Emma. Een koor verbindt het verleden met het heden.

Als voorbeeld moge ik hier geven het fraaie koor, dat het teedere en toch kracht gevende geloof bezingt van Juliana van Stolberg:

Haai- wand'len was een reis omhoog door licht en leed, een regenboog, zóó is zij ons verschenen. Een liefde, die het groot omving, maar den Spanjool een vuren kling dreigende om hem henen. O! dat uit haar een heilige sprank mag gloeien in die jongste rank — En laat ons die beschutten mogen, om Harentwil, het hart bewogen door dank door dank.

Het heden spreekt bij monde van de stemmen der verschillende provincies en koloniën. Schitterend weet de dichter het kenmerkende van elk gewest uit te laten komen. Hoe verschillend ook de geest der bevolking en de structuur van den bodem is, uit die verscheidenheid klinkt één stem op van vreugde en saamhoorigheid. Nederland en zijn Overzeesche Gewesten scharen zich om het kind, waaraan zij hun toekomst toevertrouwen.

Zuiver abstract zijn de stemmen die de toekomst bezingen, zooals de dichter die biddend verwacht, als ook daarin blijft wapperen de oude driekleur.

Wetenschap, handel, landbouw, zeevaart, staatkunde, defensie en kunst beloven het pasgeboren kind:

Wij zullen het steunen, leiden en dragen, in Voor- en Tegenspoeds daagsch gegons — Zoo moge het zelve ons eenmaal schragen — Voor beiden wij bidden: God zij met ons!

Het dankgebed voert de Hymne boven het dramatische gebeuren weer uit tot de aanbidding van God en de bede:

Hoed Oranje's Huis en hoven, maak verdeeldheids stem weer stil. Enkel in U te gelooven, zegen ons, om Christus' wil.

Het gedicht verscheen als eerste Elckerlyc-boek, dat wil dus zeggen dat het bestemd is voor iedereen, een volksboek in den goeden zin van het woord. Of de dichter er in geslaagd is den volkstoon te treffen, zal nog moeten blijken. Gedichten worden niet veel gelezen, en velen zullen zich misschien daarom afgeschrikt gevoelen door den omvang van deze hymne. Maar hoewel het boek in opdracht van de uitgevers gemaakt is, vertoont het nergens het kenmerk van een maakwerk. Wel is het vooral berekend ook voor declamatie en de radiovoordracht deed zijn goede kwaliteiten in dit opzicht voortreffelijk uitkomen. De groote welluidendheid, de krachtige dictie, de beeldende taal maken het tot een genot voor het oor.

Door de zeer vele alliteraties krijgt het vers soms een ietwat gewrongen vorm, maar onduidelijk wordt het niet, als men het goed leest, dus met aandacht proevend de klankwaarde.

Nationaal door zijn inhoud, zuiver christelijk van stemming is het gedicht een aanwinst voor onze christelijke vaderlandsche literatuur.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen