Buitenland.

Duitschland. Het begin van een b e 1 a n g r ij k e n strijd.

Gelijk te vetwachten was, is onder de Gereformeerden in Duitschland een strijd ontbrand over »de betrekkelijke wilsvrijheid." De Gereformeerde bond zoekt diegenen samen te binden, die eene betrekkelijke wilsvrijheid leeren en hen die op grond van Schrift en belijdenis deze leer verwerpen^ Dr. Ebrard, oud-hoogleeraar, heeft een voordracht gehouden, waarin hij de volgende stellingen uitsprak:

1. De mensch is van nature in het geheel niet in staat, de aangeboden genade aan te nemen; de natuurlijke mensch ontwaart niets van den Geest Gods.

2. De Heilige Geest werkt in de voorbereidende genade (gratia preveniens) de vatbaarheid, om het heil aan te nemen.

3. Toch is het aan den mensch nog mogelijk, het heil aan te nemen of te verwerpen. In het eerste geval is evenwel het aannemen niet zijne verdienste, maar alleen te danken aan de werking van den Heiligen Geest."

De redacteur van de Ref. Kirchenz. is wel zoo eerlijk om te erkennen, dat de derde stelling niet in overeenstemming te brengen is, met de »strenge" Gereformeerde leer. Wij zouden dit woord »streng" daaruit willen wegnemen, in alle belijdenisschriften der Gereformeerde kerken wordt toch beleden, dat de grond der zaligheid enkel en alleen in God is gelegen, terwijl Dr. Ebrard geleerd heeft, dat ten slotte het «? V/wederstaan van den Heiligen Geest oorzaak is dat iemand het heil aanneemt. De stelling van Dr. Ebrard is zuiver Remonstrantsch, en het verwondert ons niets, dat Dr. Zahn daartegen opkomt, en niet meer lid wil zijn van het bestuur van een bond, waarin het mogelijk is, dat uitingen als die van Dr, Ebrard worden vernomen. Om de waarheid te zeggen, hadden wij verwacht dat Dr. Zahn aanstonds geweigerd zou hebben, om van dien bond hd te worden. Wanneer eindelijk, als het ware schoorvoetend, als grondslag vau een bond, die ten doel heeft de Gereformeerde Kerken in Duitschland te vereenigen en op te bouwen, de Heidelberger Catechismus aangenomen wordt nadat velen de Augsburgsche confessie daartoe hadden willen verheffen, en kennelijk de Heidelberger daarom gekozen werd, omdat daarin niet uitdrukkelijk het stuk der absolute verkiezing geleerd wordt, — dan is het duidelijk, dat een bond, onder die omstandigheden geboren, voor de Gereformeerde Kerken van Duitschland niets goeds kan opleveren.

Indertijd heeft de redactie van de) Ref. Kztg. hare hartelijke instemming betuigd met eene brochure van Dr. Zahn, waarin hij de redenen blootlegde van den achteruitgang der Gereformeerde Kerken in Duitschland, welke toch een voor een in de Unie opgingen. Dr. Zahn betoogde toen, dat door het prijsgeven van de kenmerkende leerstukken der Geref. Kerken, de Gereformeerde gemeenten een puinhoop geworden zijn, vergeleken met hetgeen zij vroeger waren. Waarom heeft de redactie der Ref. Kztg. niet in dien geest blijven arbeibeiden ? Waarom gemeenschap gezocht met mannen, die de kenmerkende stukken der Gereformeerden prijsgaven ?

Dat dit gebeurd is, hebben wij van den beginne reeds betreurd, en 't verwondert ons daarom in geenen deele. Wij, die van uit het buitenland dezen strijd gadeslaan, kunnen ons natuurlijk niet daarover uitspreken, in hoeverre Dr. Zahn tegenover zijne dissentiëerende vrienden al dan niet in den geest der broederlijke liefde gehandeld heeft. Laat ons eens aannemen, dat de redacteur der Ref. Kztg. in zijn recht is, wanneer hij Dr. Zahn aanklaagt van hardheid in zijn strijdvoeren. Dat neemt toch niet weg, dat wij zijn uitgangspunt niet anders dan billijken kunnen.

Mochten wij nog eens hooren dat Dr. Zahn en Dr. Calaminus, van Elberfeld, redacteur der Ref. Kirch. Ztg, , weder eendrachtiglijk aan den arbeid zijn getogen, om de Gereformeerde kerken van Duitschland tot het bewustzijn te brengen, dat zulk een kostelijk pand boven de Luther­

sche kerk haar is toebetrouwd geworden. Wanneer de Gereformeerde Bond op den ingeslagen weg voortgaat, dan zal hij het ver» dwijnen der Gereformeerde kerken in de hand werken. Overal toch, waar juist de kenmerkende stukken der belijdenis niet meer met verstand en hart beleden worden, daar is eene Gereformeerde kerk rijp geworden om in de Unie over te gaan, en dit is van Gereformeerde zijde steeds diep betreurd geworden.

In de Gereformeerde gemeente van Kassei heeft een plechtigheid plaats gehad, die eenig in haar soort heeten mag. Er werd nl. eene diacones, die in het diaconessenhuis te Wehlheiden gevormd was, in haar ambt bevestigd. Na een korte toespraak door den voorganger der gemeente over de beteekenis der voorgenomen handeling, begon de godsdienstoefening. Daarop werd aan zuster Marie plechtig gevraagd, of zij voornemens was de armen der gemeente te dienen, en toen zij dit met »ja" beantwoord had, werd zij met een handdruk van den voorzitter en van de leden van den kerkeraad als zuster erkend, terwijl men haar nog in een hartelijk woord zeide, wat men van haar hoopte en wenschte. De gemeente werd op grond van Rora. 14 : i vermaand, de zuster met hartelijke liefde te dragen en te steunen in de gebeden, waarna men met dankzegging eindigde.

Italië. De vreugde in het Vaticaan, de woonstede van den paus, over het jongste besluit in den Pruisischen landdag, om de kerkelijke wetten, die de Roomsche kerk aan banden legden, af te schaffen, is uitbundig groot. »Welk een wending door Gods bestiering", zoo besluit het orgaan van den paus, de Osservatere Romano, een hoofdartikel. »Deze grootste gebeurtenis in de geschiedenis van den laatsten tijd, is voor den Rijkskanselier Von Bismarck wel geen gang naar Canossa geweest, maar toch heeft de pauselijke macht daardoor een zege behaald, gelijk eenmaal de Pruisen bij Sedan bevochten." Zoo verklaart de Osservat. Romano, terwijl hetzelfde blad eenige dagen te voren pralend gezegd had, dat alle partijen van den Pruisischen landdag zonder uitzondering: de Conservatieve, de nationaal-liberale en de Fortschritspartij verklaard hadden, dat het noodzakelijk was om met de Roomsche kerk vrede te sluiten en haren steun te winnen. »Het sterke Protestantsche Duitschland heeft geen andere keuze, dan om óf vrede met de Roomsche kerk te sluiten, óf aan de vreeselijkste gevaren, zoowel wat de binnen-als buitenlandsche politiek aangaat, bloot te staan. Hoe heerlijk straalt dus de macht van den Roomschen opperpriester, die als een gewichtig wachter en scheidsrechter voor den wereldvrede aangezien wordt.”

Dat zulke uitdrukkingen den Evangelischen en Lutherschen in Duitschland niet aangenaam zijn, spreekt vanzelf. Ook heeft het ergernis gegeven, dat minister Von Puttkamer op audiëntie bij den Paus geweest is.

De Italiaansche pauselijke pers zingt nu, en dit is te begrijpen, den liberalistische Italianen het liedeke voor, dat zij ook zoo verstandig moeten zijn, als de Duitsche machthebbers. Vorst Von Bismarck wordt voorgesteld als de model-staatsman, die het geraden geacht heeft 1 met de grootste wereldmacht vrede te sluiten. Het ministerie wordt op dien grond vermaand om van zijn langen en goddeloozen krijg af i te laten en er zich toe te schikken, om het Pausdom te naderen met de vraag om vergeving en bescherming.

Reeds heeft een afgevaardigde, met name Fazzari een brief geschreven aan Menotti Garibaldi, den zoon van den bekenden volksleider, waarin hij te kennen geeft, dat het »een wijze politiek is voor hen, die een groot en sterk vaderland willen, dat men er aan medewerke om vrede tusschen het Pausdom en de monarchie te bewerken." Menotti antwoordde : »Eerst heeft Dante, en daarna hebben Mazzini en Garibaldi een korten tijd gedroomd van Italië te herstellen in veroeniging met het Pausdom; maar de geschi; ; 'enis, de groote leerares der volken, heeft hu 1 het bewijs gebracht, dat het een najagen wr, 3 van een hersenschim, waarvan zij zich spoedig genoeg overtuigden."

Dit fiere woord, waarin hij de traditie van zijn vader handhaaft, heeft wel eenigen indruk gemaakt, doch het is de vraag of op den duur de Italiaansche regeering niet genoodzaakt zijn zal, om ten slotte nog een voetval te doen voor den paus. Immeis het revolutionaire j parlementaire stelsel, ook in Italië in zwang, doet veelvuldige ministerieele crisissen ontstaan en het oogenblik is wellicht niet ver meer dat ook de ministers aldaar naar Conossa zullen moeten. Von Bismarck is hun voorgegaan als een bewijs dat ook een man van ijzer het hoofd moet buigen, wanneer men meent, dat door middel van het zwaard der overheid de macht van Rome kan worden gefnuikt.

Mochten volken en staatslieden het eens leeren, dat tegen Rome slechts met één zwaard te kampen is, dat is: Gods Woord.

WINCKEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen