Uit de Pers.

In zake de afschaffing van het gebed in het leven onzer Moderne medeburgers, lezen we in de Hervorming van 19 April:

Onlangs werd in een dagblad vermeld, dat Prof' Fabius, hoogleeraar in de rechtsgeleerdheid aan de Vrije Universiteit, zijne omevredeoheid had uitgespro ken over het feit, dat vele Christenen vóór het koffiedrinken niet bidden en daarna niet danken. Of het bericht juist was, laten wij daar; een feit toch is het, dat vele rechtzinnige Christenen bij het koffiedrinken den gebedsvorm niet in acht te nemen, terwijl zij dat wel doen bij het ontbijt, het middagmaal en het avondbrood.

Een feit is het ook, dat de gebedsvorm al minder en minder in acht wordt genomen, naarmate de rechtzinnigheid afneemt en de vrijzinnigheid toeneemt. Er zijn vrijzinnige gezinnen, waar hoogstens vóór het middagmaal nog stilzwijgend gebeden wordt, terwijl deze vorm geheel en al wordt weggelaten, als er gasten zijn. Vele rechtzinnigen bidden in het geheel niet als zij op reis zijn en aan een table d'hóte hebben plaats genomen. Zoo hoorde ik eens een zeer orthodoxe dame zeggen, die na een reisje van ruim een maand in hare woning was teruggekeerd : «Daar was ik waarlijk reeds begonnen te eten zonder te bidden; nu, het wordt tijd, dat ik het weer geregeld doe."

Het gebed en de gebedsvorm moeten zeker onder scheiden worden. Men kan zeer wel bidden en danken, zonder dat onze omgeving er iets van bespeurt.

De gebedsvorm is een gewoonte, die onder anderen gebonden is aan bepaalde uren. Het morgen-, middag en avondgebed der Israëlieten, van vóór eeuwen ge leden door ons Christenen overgenomen, verklaart, waarom velen die zich aan dit driemaaldaagsche ge bed houden, niet bidden bij het koffiedrinken. Dat het gebed zich vereenigd heeft met gebruik van spijs en drank, doet denken aan de oude offermaaltijden, aan spijs en drankofïers. In het kort — de gebedsvorm is een vorm, die beheerscht wordt door de gewoonte. Een echte gewoonte kan men niet verklaren. Men is er mede opgegroeid, evenals met de moedertaal die men spreekt. Zij is dan ook vaak louter gewoonte, dat is onbewuste behoefte. Zoodra het bewustzijn echter krachtig ontwaakt en het verstand zich laat gelden, zal hij die zich bewust is. dat de spijs en drank die hij gebruikt gezond zijn, daarbij ook moeten den ken, dat zij zijn lichaam tot zegen moeten zijn Wie er die gedachte bij heelt, kan den uiterlijken gebedsvorm gerust achterwege laten. Als de zegen toch van den gebedsvorm afhangt, is het begrijpelijk, dat men niet bidt voor het gebruik van een borrel. De rechtzinnige borrelaars — en die zijn er in niet geringen getale - gevoelen instinctmatig, dat die drank niet gezegend kan zijn.

In onze maatschappij zijn de gebedsvormen gaandeweg aan het afnemen, omdat men gevoelt, dat een oprecht gebed niet mag geschieden uit gewoonte, maar uit behoefte. Jezus schreef geen gebedsuren, noch gebedsvormen voor, wel eenvoud, eenzaamheid en eerbied. Wij kunnen dan ook niet anders doen dan de gewoonten van anderen eerbiedigen, en zelf zorg dragen, dat een ieder onzer in dezen zijn eigen overtuiging hebbe en volge. «Zou 't niet mogelijk zijn, dat de religie der toekomst den gebedsvorm geheel terzijde stelde, zonder daarom iets te verliezen van hare innigheid en kracht? '' Zoo vroeg de heer P. H. Hugenholtz Jr. eens. Op maatschappelijk terrein kunnen de gebedsvormen, zonder schade te.doen aan het gebed, onzes inziens wel gemist worden; nog sterker uitgedrukt: dat altijd en immer bidden uit gewoonte doodt de beteekenis van het gebed.

Toch zouden wij het betreuren als de moeders ophielden haren kleinen bidden te leeren. Een kind.geknield zijn eigen avondgebedje doende, onder moeders oogen, treft den vader, als hij het nu en dan aanschouwt.

En eveneens moeten onze bedehuizen dien naam blijven dragen, mogen zij hun karakter niet afleggen. In het bedehuis moet gebeden worden. Dezelfde man, die zich niet ontzag te spotten met het gebed, schreef eens naar waarheid: «Niet voor geld te koop is het verdwaald en toch eerbiedwaardig gevoel, dat in een bouwontwerp een dichtstuk zagr een dichtstuk van graniet, dat luid sprak tot het volk: een dichtstuk in marmer, dat daar stond als een onbewegelijk, voortdurend, eeuwig gebed."

Deze aanloop is merkwaardig.

Eensdeels voorzooverre hier de gulle bekentenis voorkomt, dat onze religieuse, dusgenaamd vrome Modernen (want die zijn hier aan het woord) het huislijk en gemeenschappelijk gebed niet meer kennen.

En ten andere, omdat het argument, waarmee deze afschaffing van het gemeenschappelijk en huislijk gebed verdedigd wordt, ook in sommige orthodoxe kringen, die in valsche mystiek omdolen, weerklank vindt, of liever, er aan ontleend is,

»Zooals er nu, lang n.ië^Sfzelden, gebeden wordt, deugt het niet, is het vormenwerk, is het gedachtenlooze, onheilige sleur.

»Dus afschaffen maar, dan vervalt het gevaar voor deze gebedszonde!"

Fraaie leus!

Alsof hieruit iets anders voortvloeide, dan dat we onze geesteloosheid en onaandoenlijkheid voor het heilige met schaamte te belijden hebben, en inmiddels er op uit moeten zijn, om, door bijstand van Gods genade, het ««waarachtig gebed waarachtig te maken.

Of moet, omdat het huwelijk in zeventig van de honderd gevallen zoo diep beneden zijn ideaal blijft, ook maar tot afschaffing van den huwelijksvorm besloten ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen