Buitenland.

Duitschland. Nog eens Dr. Mauritz. de zaak van

Gelijk wij reeds mededeelden, heeft de senaat van de stad Bremen, dus een politiek lichaam, verklaard, dat de doop, door den predikant Mauritz bediend, ongeldig was, omdat deze niet bediend was met de instelingswoorden, terwijl den leeraar geboden werd, desverlangd de door hem gedoopte kinderen over te doopen. De ouders van de door hem gedoopte kinderen staken de hoofden bijeen en besloten geen wettigen doop voor hunne kinderen te verlangen, terwijl zij ook den senaat verzochten, het daarheen te sturen, dat kerk en st»at van elkander zouden gescheiden worden. Wanneer dit geschiedt, zullen in de eerste plaats predikanten als Mauritz in het gedrang komen. Op den duur hebben de menschen geen geld over voor de prediking van het ongeloof. Wij zijn er althans van overtuigd, dat vele moderne predi kanten een anderen werkkring zouden moeten zoeken, zoo spoedig zij geen bezoldiging van den staat meer kregen.

Voortaan zullen de kerken, die attestaties uit Bremen ontvangen, moeten onderzoeken of hij of zij, die uit die stad kwam, door Dr. Mauritz gedoopt is. Immers, in geen enkele kerk van Duitschland heeft men bestaan wat Dr. Mauritz deed: een doop bedienen, welke den naam van doop niet dragen kan, omdat daarbij niet in den naam van Vader, Zoon en Heilige Geest het Sacrament bediend werd.

De senaat van B.'-emen heeft, al keurde hij de handeling van den predikant Mauritz, in zake het bedienen van den doop af, verder niets tegen den afwijkenden predikant ondernomen.

Frankrijk. Voorbereiding s t r ij d. tot den

De geestelijkheid der Roomsche kerk in Frankrijk maakt zich gereed om den nieuwen toestand, die er geschapen wordt wanneer de scheiding van kerk en staat defiuitief tot stand komt, te aanvaarden. Dan krijgen de geestelijken geen tractement meer, al wordt hun voorloopig nog wat pensioen uitbetaald, en moet dus voorzien worden in de bezoldiging der pastoors en de kosten van den eeredienst.

De wet schrijft voor, dat er vereenigingen zullen opgericht worden die de zorg voor den eeredienst op zich zullen nemen en aan welke ook de kerkgebouwen zullen afgestaan worden; doch de meeste bisschoppen zijn daarvan niet gediend. Zij willen liever parochiale vereenigingen stichten, waarover de staat geen conti 61e heeft en die zij naar hunne hand kunnen zetten. Wanneer deze tot stand komen is het te verwachten, dat er strubbelingen zullen ontstaan. De regeering zal alleen met de door de wet voorgeschreven vereenigingen willen handelen, en de bisschoppen zullen verlangen alleen te doen te hebben met de parochiale vereenigingen.

N.-Amerika. Uit de sche kerk.

De General Assembly ofSyuode-tan dePresb. Kerk, dit jaar te Winona Lake vergaderd, heeft de uitgave van een zoogenaamd Prayer Book geautoriseerd. In 1905 kwamen van de Synode van New York en van de presb. van Denver ter Gen. Ass, voorstellen, verzoekende eenige eenvoudige formulieren, ten gebruike bij de sacramenten, huwelijken, begrafenissen en bij den gewonen godsdienst. Een com. werd be noemd inet Rev. Dr. Henry Van Dyke, Prof. aan de universiteit van Princeton, tot voorzitter. In 1904 rapporteerde deze coiamissie en voegde er tevens een apologie bij, waarin zij rekenschap van haar arbeid gaf. De Gen. Ass. van dit jaar heeft tot publicatie van het voltooide werk besloten..

The Independent, van New York, maakt onder meer de volgende opmerking: „Indien het ons werd toegestaan iets uit dit Prayer Book te verwijderen, het zou de Apostolische Geloofsbelijdenis zijn. Er wordt nadruk op gelegd, dat belijdenis van iemands geloof een wezenlijk deel van zijn eeredienst uitmaakt. Maar is niet reeds het feit van godsdienst een belijdenis van iemands geloof? Belijdt iemand zijn geloof niet als hij van harte mee bidt? Of kan iemand „Rock of Ages" zingen, zonder zijn geloof uit te spreken ? ...

„Verder heeft de Apostolische Belijdenis een bijzonder slechte geschiedenis. In Engeland is er heel wat moeite om geweest, evenzoo in Duitschland. Waarom zouden de Amerikaansche Presbyterianen zichzelven onder een juk plaatsen, dat voor hunne broederen bleek ondragelijk te zijn? De Apost. Bel. bevat een artikel, dat door de Protestanten moet worden verworpen: (Ik geloof eene heilige, algemeene. Christelijke Kerk). Verder een artikel, dat niemand langer gelooft (de opstanding des vleesches). Dan is er een artikel, waarin een leer beleden wordt, waarvan vele voorname geleerden thans hebben uitgemaakt, dat ze in latere eeuwen is opgeko men, en waarover in de toekomst ongetwijfeld nog gestreden zal worden (de geboorte van Jezus uit de maagd Maria).”

We kunnen hieruit zien dat er in de Presbyteriaansche kerk, al is zij, als alie kerken in de nieuwe wereld, eene vrije kerk, wel het een en ander huist, dat niet daarin behoort. Ook is het opmerkelijk dat eerst het voorgaande jaar genoemde kerk eene liturgie kreeg. Hoe deed men dan vroeger bij sacramentsbediening ?

Rusland. Onrecht hersteld. — Uit de Oostzeeprovinciën.

Voor een tweetal jaren werden door de Russische Overheid eenvoudig alle onroerende goederen en kapitalen der Armenisch Gregoriaansche kerk genaast. Wij deelden toentertijd het een en ander omtrent deze gewelddaad mede. Dat het den Russischen czaar ernst is, om vroeger begane misslagen te herstellen, en het gepleegde onrecht goed te maken, heeft bij bewöïen door een ukase van 18 Augustus, waarin bevolen wordt, al het goed dat aan die kerken ontnomen werd, weder terug te geven. Zelfs zal het rijk de geheele opbrengst der goederen, gedurende den tijd waarin deze in het bezit der regeering waren, aan genoemde kerk uitkeeren. Voorts wordt in dezelfde ukase den stadhouders vrijheid gegeven, toe te staan, dat aan de kerken en kloosters der Armeniërs gemeentelijke scholen verbonden worden. Door de regeering waren toch alle Armenische kerkelijke scholen gesloten.

Mocht de czaar de voldoening smaken, dat zijne oogen het aanschouwen, dat gerechtigheid een volk verhoogt!

Velen zal het verwonderd hebben, dat in de Russische Oostzeeprovinciën zooveel schandelijke dingen tegen de Luthersche kerk en vooral tegen hare dienaren gedaan zijn. Verstoring van de godsdienstoefeningen, mishandeling der dienstdoende predikanten, waren een tijd lang aan de orde van den dag, zoodat het consistorium besloot de godsdienstoefeningen te doen ophouden, daar waar de gemeente de baldadigheden in de kerkgebouwen onder den dienst, lijdelijk had toegelaten.

Het blijkt nu, dat er in 1900 eene Lettische sociaal democratische partij is gesticht, die zich drie jaren lang er op toegelegd heeft, om in alle stilte leden te werven, en aansluiting bij socialistische organisaties in Rusland en in andere landen te zoeken, om eerst in r903 voor het eerst op te treden. Er was nog eene andere partij ontstaan, die een meer anarchistische kleur draagt, en den naam van „Vereeniging" aannam, terwijl de sociaal-democraten zich eene „partij" noemden.

In dit blad willen wij het werken en woelen van die „vereeniging" en die „partij" niet schetsen. Alleen willen wij er op wijzen, dat de „partij" het wist gedaan te krijgen, dat, toen de algemeene wer'cstaking te Riga, Mitau, Libau en andere plaatsen baar hoogste punt bereikt had, deze besloot de beweging ook op het platteland over te brengen. Dit is gelukt. Hel is daarom niet juist wanneer men beweert, dat de onlusten in Lijfland en Koerland ontstaan zijn ten gevolge van maatschappelijke misstanden; eene goed georganiseerde revolutionaire partij is in die streken aan het werk, die het reeds zoo ver heeft weten te brengen, dat in beide provinciën anarchie heerscht. Op enkele Evangelische kerkhoven hebben formeele gevechten plaats gehad, waarbij van vuurwapenen gebruik gemaakt werd, tusschen de revolutionaire benden, die den predikant wilden verhinderen zijn ambt - uit te oefenen, en de grondbezitters, die de orde wenschten te bewaren en den predikant voor mishandeling wilden vrijwaren; op de landerijen van de grondbezitters zijn schuren vol met graan in brand gestoken; men viel op de pastoriën, om het kerkelijk archief, en op gemeentehuizen aan, om de lijsten waarop de belastingschuldigen en de dienstplichtigen gesc'ireven waren, te vernielen; en de regeering schijnt machteloos, aan dit alles paal en perk te stellen.

Wij hopen dat wanneer het Russische leger uit Oost Azië is teruggetrokken, het der regeering gelukken zal, de orde in de Oostzee-provinciën te herstellen. In elk geval is het verblijdend, dat de czaar niet enkel vrijheid van conscientie verleend heeft, maar dat hij ook ten opzichte van de Armenische kerk het aangedaan onrecht heeft hersteld. Dit belooft veel voor de toekomst.

Nadat wij dit schreven, heeft de Russische regeering de krijgswet in Koerland afgekondigd, terwijl een commissie zich naar Lijflmd zal begeven, met volmacht om betere toestanden in het leven te roepen. Daarbij is het drukken van het blad, dat van uit Petersburg de Letten stelselmatig opruide, de Pet. A wises, verboden. Een begin met het herstel van de orde is dus gemaakt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen