Buitenland.

Duitschland. De „Gemeinschaftsbeweging".

Reeds msermalen spraken wij over de „Gemeinschaftsbeweging" in Duitschland. Daar deze beweging in dit land zulk een groote rol speelt, nu de Duitsche landskerken hoe langer hoe meer door het modernisme verweest worden, willen wij het een en ander daaromtrent mededeelen.

De beweging is veroorzaakt door het optre treden van den Amerikaanschen fabrikant Pearsal Smith, die in den herfst van 1874 te Oxford voor groote vergaderingen over het thema „heiliging door het geloof" met groote welsprekendheid sprak. Hij betoogde, dat men door het geloof niet alleen recbtvaardigmaking, maar ook heiligmaking verkreeg. Hoe besUster het geloof is, hoe verder men in de heiligma king komt. De consequentie, dat als men waarlijk geloofde, men ook geheel heilig was en blijven kon, werd niet alleen door volgers van Pearsal Smith, maar ook door hem zelven getrokken. Pearsal Smith kwam in 1875 naar Duitschland, De Oxfordsche beweging werd toen naar dat land overgeplant. Een vrucht van die beweging was de Evangelisatie-arbeid, die in 1883 84 door den Amerikaanschen predikant von Schlümbach en den hofprediker Siöcker begonnen werd. Daarop volgde het stichten der Evangelistenschool „Johanneum" door Prof. Dr. Christlieb te Bonn, die later naar Barmen is overgebracht.

In 1886 kwam de bekende Evangelist Elias Schrenk, die vroeger in West Afrika als zende-Ung arbeidde, naar Duitschland over. Door Evangelisat'e zocht hij het volk, dat van de kerk vervreemd was, voor Christus te winnen. Zijn arbeid wekte oude piëtistische gemeenschappen uit hun bespiegelend leven op, om mede de hand aan den ploeg te slaan. Sedert Schrenk's optreden is de Evangelisatie en het vormen van gemeenschappen met elkander vereenigd geworden. De eigenlijke grondslag voor de nieuwere gemeenschapsbeweging weid in 1888 gelegd door de. Pinkster-conferentie van Gnadau Zij, die voor Evangelisatie en het vormen van gemeenschappen ijverden, kwamen in die conferentis samen om „door broederlijke gemeenschap en gebed zich opnieuw testerken voor de veelvuldige eischen, welke den arbeid voor het Rijk Gods ons in dea tegenwoordigen tijd oplegt, " en „om op den grondslag der bijbelschreformatorische beginselen het recht van gemeenschappelijke private stichting, van het onderhouden der gemeenschap, van Evan geUsatie, zoowel als van den arbeid van leeken in verband met het verordende ambt en tot de organen der kerk, duidelijk te maken." Van Gnadau uit, vooral door het Maandschrift „Philadelphia", werden steeds breeder kringen bearbeid, om aan de Evangelisatie en het stichten van gemeenschappen deel te nemen.

Er werd eene organisatie in het leven geroe pen, waardoor provinciale „Verbande", met Biüderrate aan het hoofd, werden gevormd. Deze „Verbande" werden in 1897 vereenigd tot de „Duitsche vereeniging voor Evangelische gemeenschappen en Evangelisatie", wier beginselen met de Gnadauer beginselen overeenstemmen. Een nauwere betrekking tusschen de georgani seerde kerk en de geloovige Theologische wetenschap eenerzijds en de gemeenschapsbeweging anderzijds, zocht de door Dr. Lepsius en pastor Keiler in het leven geroepen Ei-ienUcher conferentie te scheppen, welke conferentie sedert 1902 jaarlijks gehouden wordt. Deze vergade ring wil niet tegen de Gnadauer conferentie inwerken, maar zoekt eene aanvulling te zijn, waardoor men de gemeenschapsbeweging op nuchtere wegen poogt te leiden.

De Alliantie-conferentie te Blankenburg (Thüringen) heeft ten doel om de landskerkelijke en de buitenkerkelijke gemeenschapskringen tot elkaar te brengen; of deze conferentie daarin slagen zal, is nog de vraag. Want de gemeenschapsbeweging is te zeer op Engelsche wegen geleid; ook schijnt het, dat de invloed van de vrije kerken en van sekten overwegend is.

Dat de gemeenschapsbeweging een sterk Engelsch karakter draagt, is niet te miskennen. Daaruit is te verklaren de voorliefde voor zoete Engelsche melodieën, het bidden bij de samenkomsten op de knieën, enz. Er wordt nadruk gelegd op bekeering en heiligmaking, hetgeen te prijzen is, maar ook op vereeniging, zonder te letten op confessioneele verschillen, hetgeen minder goed te keuren is.

Artikel Vil der Augsburgsche confessie, trots hare gebreken ook door Calvijn onderschreven, beschrijft de ware kerk aldus:

Zij is „de gemeente der geloovigen, waarin het Evangelie recht verkondigd en de Sacramenten recht bediend worden".

Na zijn de tegenstanders der gemeenschapsbeweging er steeds op uit om te betoogen, dat het genoeg is als men gelooft aan het bestaan der ware kerk als de vergadering der ware geloovige, ook wanneer aan de openbaring der zichtbare kerk vele vlekken en gebreken kleven. Eene vergadering der geloovigen is niet noodig, brengt tot geestelijken hoogmoed en scheurmakerij en tot verachting der georganiseerde volkskerken en van het kerkelijk ambt.

De gemeenschap welke God met de ziel en de ziel met God onderhoudt, is noodzakelijk, niet de gemeenschap der geloovigen onderling.

Dit is ongetwijfeld niet juist geoordeeld. Immers als er zielen met God vereenigd zijn; zijn zij geroepen gemeenschap met hen die hetzelfde leven deelachtig zijn, te zoeken. Dat sommige voorstanders der landskerken de gemeenschapsbeweging met een wantrouwend oog bezien, moet ons niet verwonderen.

Immers vele gemeenschapslieden bezoeken de godsdienstoefeningen der landskerken niet meer en vergelijken die kerken met Babel, ja zelfs met Sodom.

Dat de gemeenschapsbeweging zich op Luther beroept, en dit niet zonder recht, hopen wij in een volgend artikel aan te toonen.

Rusland. De reactie aan het werk.

De speciale commissie voor vrijheid van conscientie. heeft onlangs het verzoek tot opening van scholen door oud-geloovigen en andere secten of Christelijke kerken behandeld en het besluit genomen, om hun die geen leden zijn der Grieksch-orthodoxe kerk, het recht te gunnen godsdienstonderwijs naar hunne belijdenis te laten geven. Doch deze zaak moet door den Bijksraad tot besUssing gebracht worden, en het is niet onmogelijk, dat dit lichaam juist tot het tegenovergesteld besluit als de commissie komt. Wat deze Rijksraad aandurft trots alle manifesten en verzekeringen van den Czaar, dat namelijk alle beloofde hervormingen onvoorwaaidelijk zouden doorgezet worden, wordt bewezen door een besluit dat den 12 en Maart uitgevaardigd werd. Toen had deze raad in volle vergadering te oordeelen over voorstellen van den Minister van Justitie, die tot uitvoering van het edict van tolerantie van den 3oen April van het vorige jaar, voorsloeg om:

1. Uit het strafwetboek de artikelen te schrappen, waarin ouders strafbaar gesteld worden die aan hunne kinderen kerkelijke handelingen laten voltrekken volgens den ritus van eene andere confessie dan die, volgens welke de kinderen naar de wet moesten opgevoed worden.

2. De bepalingen van het strafwetboek te laten vervallen, die betrekking hebben op het toelaten van een lid der Russische staatskerk tot biecht en Avondmaal in eene kerk waartoe zij niet behoort.

3. De straf, bedreigd aan geestelijken die niet tot de orthodoxe||kerk behooren, wanneer zij orthodoxe bruidsparen in het huwelijk verbinden, of wanneer zij huwelijken sluiten van orthodoxen met personen van een andere kerk.

Nu zou men verwachten dat de Rijksraad deze veranderingen aanstonds zou aannemen, omdat zij voortvloeiden uit het manifest van den Czaar, dat immers onbeperkte geloofsvrijheid toezeide. Doch niet alzoo. De Rijksraad besloot enkel de straffen wat te verminderen. Men kan hieruit zien dat de reactie aan het woord is.

Er circuleert onder de geestelijken der Russische staatskerk van Moskou een adres om van de „HeiUge Synode" te verkrijgen, dat de priester Petrow uit Moskou zal worden verdreven en als priester afgezet. Dit verzoekschrift zal zekerlijk in goede aarde vallen, als in de „Heilige Synode" de geest van Pobedonoszew is blijven heerschen, schoon hij zijn ontslag als voorzitter genomen heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen