Buitenland.

Duitschland. Aansporing tot het geven van een scheldbrief aan de Kerk, Een jurist als verdediger der waarheid.

Niet alleen zijn de sociaal-democraten gedurig doende om de menschen te bewerken, opdat zij in massa de landskerk een scheldbrief zouden geven, maar sederteenigentijd werkt een comité, dat zich »confessionslos« noemt, ia dezelfde richting. Doch terwijl de sociaal-democraten de arbeidersbevolking zoekt te bewegen de landskerk te verlaten, tracht het comité met grooten ijver en ook met goed gevolg de beschaafden en ontwikkelden daartoe te bewegen.

Zoo beweert der IFeg, het orgaan van genoemd comité, dat in Berlijn 100.000 menschen gevonden worden die »confessionsloS8 zijn. Binnen een jaar tijd is in Berlijn door 10, 000 menschen het lidmaatschap van de kerk opgezegd. Het comité heeft geheel Duitschland in bearbeiding genomen. In Hamburg werd in 1912 door 1104 personen het lidmaatschap der kerk opgezegd; bijna evenveel menschen hebben in Charlottcnburg denzelfden stap gedaan. In Neurenberg keerden 565 personen aan de kerk den rug toe. De agitatie van hen die geen religie meer hebben, en van hen die de religie vijandig zijn, maakt helaas groote vorderingen.

Op welke manier het comité werkt, toont een circulaire die in Groot-Berlijn verspreid wordt. Daarin worden de vermogenden aangesproken, die de hoogste kerkelijke belasting hebben te betalen en toch grootendeels met de kerk gebroken hebben. Dezen wordt dan voorgespiegeld, dat zij, door het niet meer betalen der kerkelijke belasting, de bijdrage voor de landsverdediging er uit halen en dat zij in zekeren zin de kerk, door het onttrekken van inkomsten, ot het betalen van een bijdrage voor de verdediging des lands noodzaken. De kerk die in ostenrijk een kapitaal van een milliard bezit n in Duitschland, wat de Roomsche kerk bereft, over méér dan een milliard beschikt, hitst n hare organen het meest tot oorlogvoeren an, maar weigert voor de buitengewoon zware orlogslasten een penning bij te dragen! Ieder eeft het in de hand dezen misstand weg te emen, door de kerk indirect, door haar te erlaten, te belasten. Men wil de menschen ewegen in massa de kerk te verlaten, daardoor oet de kerkelijke belasting op degenen, die achter blijven, des ie zwaarder gaan drukken, n dan zal dit het gevolg hebben, dat men in laats van een uittreden een vluchten uit de andskerk zal zien.

Onze lezers moeten weten, dat als men lid is s van de EvangeUsche landskerk, men bijv. in erlijn 20 opcenten op de rijksbelasting betaalt oor de kerk. Dit geld wordt door de ontangers der rijksbelasting geïnd. Ieder die lid s van de kerk heeft deze belasting ten bate an de kerk, te betalen, alleen door zijn lidaatschap op te zeggen, kan men daarvan vrij omen. Vandaar dat er zoo aangespoord wordt ot verlating der kerk. In Berhjn hebben de odernen wel telkens bij de kerkelijke stembus ezegevierd, maar dit is voor de «Confessionosen« niet genoeg. De kerk moet geheel erdwijnen en daarom wil men haar den leefocht afsnijden. Wij hopen, dat datgene wat oor sociaal-democraten en »Confessionslosen< en kwade gedacht wordt, door den Heere ten oede geleid wordt. In sommige gemeenten van erlijn is eene aanzienlijke minderheid van annen en vrouwen, die aan de beÜjdenis unner kerk wenschen vast te houden. Die inderheid kan meerderheid worden, als vele lementen die niet in de kerk te huis behooren, aaruit vrijwilhg heengaan. Hetgeen door middel an de tucht moest gebeuren, geschiedt dan oor het optreden van de vijanden der kerk, ie haar geen penning meer gunnen.

Zij die het volk daartoe bearbeiden, kunnen ich niet onthouden van uitdrukkingen die odslasterlijk zijn. Nu is in Pruissen het voeren an Godslasterlijke taal en het beschimpen van nstellingen der Christelijke Kerk strafbaar geteld. Daarom moeten zich op den IstenOct. U. e redacteur van het blad: Der Weg, Dr. Zepler an Charlottenburg, en de secretaris Lehman an het Comité »Confessionslos« zich voor de echtbank te Berlijn verantwoorden, wijl zij angeklaagd waren wegens godslastering. Lehan schreef: »A!s Arndt dichtte: »De God, ie ijzer schiep, deze wilde geen knechten* ... oo heeft hij zeker dezen God zich niet geacht als het bloedlooze spook der Theologen, at in 325 vele honderden mijlen van Duitschand verwijderd op het concilie van Nicla uit e hersenen van üostersche Godgeleerden met rie koppen geboren werd en aan wiens merkaardigste en onmogelijkste levensomstandigeden miliïoenen Duitsche kinderen moeten gelooven«. Het comité laat een ieder vrij om ver het raadsel van het leven en van den orsprong al (er dingen zich een voorstelling te

maken, gelijk dit met zijn gevoelens overeenstemt. > Maar dit heeft niets uitstaande met het grootendeels welbewuste bedrog (Schwindel), dat de landskerken ons in de twaalf artikelen als »geloof« willen opdringen. Weg daarmede !...«

Lehmann beriep zich, om zich te verdedigen op de brochure van Harnack over de ontzetting van den predikant Traub, en op den liberalen predikant Falk, die tot hem gezegd had, dat het den vrijzinnigen in de kerk zeer pijnlijk was, dat zij in de kerk dingen moesten zeggen waarvan zij wisten, dat zij niet in over eenstemming waren met de waarheid. In een artikel in de Morgenpost had Falk geschreven, dat de hoop was vervlogen dat men in de kerk met hervormingen nog iets kon bereiken. Nader had de predikant Falk hem nog verklaard, dat de predikanten niet in de prediking, maar wel in de liturgie, waarbij gebeden, spreuken en de apostolische geloofsbelijdenis voorgelezen worden, gebonden waren. Men moest van dien dwang verlost worden. Als kind van Berlijn had hij zulk een toestand eenvoudig > Schwindel* genoemd.

De verdediger sprak, dat de aangeklaagde niet het Apostolicum »Schwindel* genoemd had, maar dat hij beweerde dat »in> het Apostolicum »Schwindel« gevonden werd. In de twaalf artikelen staat geschreven: »geboren uit de maagd Maria, nedergedaald ter helles. Er is haast geen mensch meer in ^de gerechtszaal, die dat geloofde, zeide hij. Er zijn in de kerk nog een menigte geloovigen, maar ook een menigte ongeloovigen. Als aan die ongeloovigen _ het Apostolicum opgedrongen werd, en de ongeloovigen spreken dan toch de Apostolische geloofsbelijdenis uit, dan moest dit »Schwindel* heeten. Dat er in die belijdenis »Schwindel« te vinden is, was bewezen door het beroemde boek van Harnack.

Het gerechtshof ging gelukkig niet met den verdediger mede. Het oordeelde, dat de uitdrukking van een > bloedloos spook* een Godslastering bevatte en dat - het spreken van een »volkomen bewust bedrog (Schwindel)* eene beschimping was van een instelling der landskerk. Het gerechtshof heeft daarover geen oogenbiik getwijfeld. Het is objectief en subjectief een beschimping. De aangeklaagden moesten onder alle omstandigheden daarmede rekening houden, j; dat het blad Der Weg niet alleen gelezen wordt Idoor menschen die Theologische betoogen verstaan, maar ook door anderen die in het geloof groot geworden zijn. Zij die aan God gelooven, moeten aan de benaming van »bloedlbos spook* aanstoot nemen. Nu heeft men voor de rechtbank beweerd, dat er geen vast Godsbegrip meer bestaat. Maar, zoo sprak de voorzitter, en men kon bemerken dat hij bij deze woorden warm werd, wien moederliefde in de kindsheid eenmaal de handen liet vouwen en wie zich het geloof niet liet afnemen, weet zeer goed, wat hij van zijn God vast te houden heeft. En dat inderdaad van dezen God in het artikel sprake is, blijkt duidelijk uit de bewering, dat millioenen kinderen aan Hem zullen gelooven, en niet aan den »God der Theologen van Nicea*. Daarom - hebben de aangeklaagden zich zeker schuldig gemaakt aan Godslastering. Ook kan niet betwijfeld worden, dat met de uitdrukking »volkomen bewust bedrog* eene instelling van de landskerk bedoeld is. Immers de getuige Falk, een predikant, heeft gezegd, dat de liberale predikanten er voor strijden om van die instelling bevrijd te worden. De instelling bestaat dus. Wanneer nu gezegd wordt, dat de landskerk daardoor een welbewust bedrog oplegt, zoo is dat eene beschimping van zulk eene instelling.

Het is opmerkelijk, dat in deze rechtbank een rechtsgeleerde optrad als belijder der Goddelijke waarheid, terwijl als getuigen a décharge, in een vervolging voor Godslastering, onder eede optraden een predikant en een hoogleeraar in de Godgeleerdheid! De hoogleeraar Harnack moge beweren, dat Lehman geen recht had uit zijn geschrift datgene als gevolgtrekking te halen, wat door de rechtbank gewraakt werd, — dat zijn geschrift tot die gevolgtrekking recht geeft, is niet te loochenen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen