Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 9

8

l I

band in onze dagen principi~el geloochend wordt, daar ga ik u eerst op het breede veld van de Prinzipienlehre der historie bewijzen, welken invloed het beginsel, dat de historieschrijver belijdt, op zijn opvatting der historie uitoefenen moet; om daarna in de tweede plaats u aan te toonen, welke eischen het Gereformeerde beginsel aan de beoefening der Kerkhistorie stelt.

De wetenschap der historie heeft omnium consensu een tweeledige taak. Zij heeft in de eerste plaats vast te stellen de feiten" die in het verleden geschied zijn. En in de tweede plaats heeft zij den organischen samenhang dezer feiten in het licht te stellen. \ Het eerste gedeelte levert haar de bou~stof, het . materiaal. Eerst in het tweede gedeelte verheft zij zich tot ware wetenschap, omdat zij achter de phaenomena tot het no~enon door-.l dringt. Een bloot verhaal van feiten moge geschiedenis zijn, ·, maar wetenschap is het niet. 7) Reeds bij dit eerste gedeelte nu van haar taak, het vaststellen I ' der feiten, valt het niet moeielijk aan te toonen, dat de weE,tldbeschouwing van den geschiedvorscher hem bindt en de hooggero~de objectiviteit der critische methode niet anders dan \ een droombeeld is./ Dit komt reeds duidelijk uit bij het probleem naar de zekerheid van het historische w~en, dat door AGRlPPA VON NErrERSHEIM aan de orde gesteld, nog steeds als een Damocleszwaard boven het hoofd der historici hangt. De historicus heeft het object, dat hij onderzoeken wil, juist omdat het geschied is en dus tot het verleden behoort, niet onmiddellijk voor zich, zooals de natuuronderzoeker, maar is gebonden aan de traditie, de overlevering, waarin de heugenis van het verleden wordt bewaard. Dat deze overlevering crit~ch moet geschift spreekt van zelf; in deze overlevering wordt wegens verdorvenheid der menschelijke natuur allerlei bijmengsel b'''"'!_''~~ ,waarvan de traditie moet worden ontdaan. Daarover loopt de strijd dus niet; maar wel hierover, of uit deze· de realiteit van hetgeen geschied is, kan gekend worden, of neen. Door de hooge vlucht, die de historische critiek nam onder de leiding van IEBUHR, MOIl1MSEN en L. VON RANKE, men zich een oogenblik aan den waan overgegeven, dat

-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen