1943 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 39

35 het wisse van den zekeren dood, kunnen begeeren boven het onwisse van de betwijfelde zekerheid van het ongerepte leven. Ik denk aan den concreten echten stervensangst, zooals ik dien zelf heb meegemaakt bij een jonge, op het sterven niet voorbereide, tot het sterven niet bereide, nog maar kort getrouwde vrouw, pas moeder geworden, die, nog in het kraambed, door den dood opgeëischt werd; aan den echten stervensangst, afgedwongen huiverige voorbereiding op den onafwijsbaren snel naderenden dood, wanneer die dood binnen het blikpunt van onze gezichtslijnen is gekomen en wij geforceerd worden, dat blikpunt steeds dichter bij te fixeeren. Stervensangst ook dan, wanneer de wetenschap, de zekerheid van te moeten sterven, het zieleleven vervult bij de langzaam sloopende kwaal, longtering of kanker, en het een stuk van onze taak wordt — echte klinische bemoeienis met het langzame, dikwijls o zoo langzame sterven —, dit laatste aanvaardbaar te maken. Resignatie, onderworpenheid aan het onontkoombare ^ ,,leeren"; ook al heet men patiënt, patientia, patience in toepassing brengen; dulden, verdragen — ,,leeren", het is alles zoo ongeloofelijk moeilijk. Ik heb ettelijke bundeltjes gedichten, waarin de dichteres, of de dichter uiting geeft aan die resignatie, die volle overgegevenheid aan het onafwendbare. W a t is het moeilijk! Gelatenheid! ^) Het is de \vare levenskunst, die wij onszelf en onzen kinderen niet vroeg genoeg kunnen leeren, ondergrond van deemoed en zachtmoedigheid; een deugd, die wij het heele leven door noodig hebben; zeker onder leed, zeker, gaande tot de bron van alle leed, — den dood ingaande. Gelatenheid, het is 99 % van de kunst van ziek zijn, die wij menigmaal slechts met groote moeite aan onze patiënten kunnen leeren, als wij daar ooit toekomen en ons daar ooit moeite voor geven.-) Vooral dan moeilijk te leeren, wanneer het ziek worden, ziek blijven gaat beteekenen; wanneer de chronische ziekte geen kans op beterschap meer in uitzicht stelt; wanneer de doodsbedreiging steeds meer naderbij treedt en de stille uren talrijker worden, ook de innerlijke stille uren. Gij kent allen het bekende gedicht van Jacqueline E. van der Waals, uit: Laatste verzen (Blaricum, 1923 : bladz. 19): ,,Sinds ik het weet " 3)

•'•) Friedrich Schulz : Gelassenheit, ztir Hygiëne de.s Geiste.s. Stuttgart, 1919. 2) F. Delhez : De kunst van ziek zijn! Huis ter Heide (U.), 1929. ^) Zie ook Annunciatie, zelfde bundel, bladz. 28.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen