Het calvinisme en de kunst - pagina 84

82 den Standpunct des asthetischen Urtheils stellt." Hegel daarentegen kiest voor de Poëzie; ook Kant, K r i l i k der U r t h e i l s k r a f t . Leipzig 1838. p. 200: „Unter alle behauptet der Dichtkunst (die fast giinzlich dem Genie ihren Ursprung verdankt) den Obersten Rang." "") Zie over Milton's Calvinisme CARRIÈRE o. 1. IV. p. G65 v.v. Ongetwijfeld is Milton èn als wijsgeer èn als dichter de schoonste openbaring van het consequent doorgevoerde Calvinisme- Toch sluiten Bilderdijks meer monarchale sympathiën hem daarom niet buiten den Galvinistischen kring, hnmers Calvijn heeft nimmer • principieel tegen de Monarchie gekozen, en zelfs in zijn democratischen grondtoon een sterk aristocratischen tint gemengd, gelijk ik dit in mijn C a l v i n i s m e , Oors p r o n g en w a a r b o r g v a n o n z e C o n s t i t u t i o n e e l e v r i j h e d e n , Amsterdam, 1871, niet verbloemd heb. G a l v i j n s M a g i s t r a t u s i n f e r i o r es vormen een dam èn naar boven tegen het despotisme èn naar beneden tegen de ochlocratie; en zijn eenige voorkeur voor den republikeinschen regeeringsvorm wortelt in de overweging dat de monarchie lichter in tyrannic ontaardt. Cf. I n s t . Rel. C h r i s t . IV. 20. § 25, 20 en 31. Van dit standpunt week ook Milton niet af, al schonk hij ongetwijfeld aan Galvijns uitgangspunt een meer consequente ontwikkeling. Immers juist is, wat de uitgever van zijn prozawerken. Mr. J. A. St. John, van hem schrijft: „Contrary to what is asserted and commonly believed, Milton was, if one may so speak, too little bigoted in his attachment to democracy; and suffered, for peace sake, too many concessions to be made to the upper orders, in his plan of government." J. MILTON. T h e P r o s e W o r k s . Londen. Bell and Daldy. Vol. I. p. XVII, p r e f a c e of t h e e d i t o r . "') Hot karakteristieke zoowel in Miltons als in Bilderdijks epos is, dat beiden , een worsteling in hun zang schilderen, waarin eigenlijk niet de mensch, maar God zelf tegen de macht van het booze strijdt; en dat niet de historie van een enkel volk of een enkele periode, maar de g e h e e 1 e historie van h e e l ons menschelijk geslacht, als resultaat uit deze worsteling voortkomt. Het verschil is slechts, dat Milton Adam, Bilderdijk Noach als uitgangspunt neemt van het thans levend geslacht. Continuïteit en aanvulling beide. Milton doet aan het slot de bedoeling van zijn epos, om introductie op heel onze menscheljjke geschiedenis te zijn, duidelijk uitkomen als hij Adam en Eva den heuvel af de wereld laat inwandelen, en nu zingt: The world was all before them, where to choose Their place of rest, and Providence their guide; They, hand in hand, with wandering steps and slow Through Eden took their solitary way. Cf. MILTON, P o e t i c a I W o r k s , John Walker & Co., London, p. 209. Hoofdgedachte is bij Milton, hoe Satan trusted to have equalled the Most High, If he opposed, and with ambitious aim A g a i n s t t h e T h r o n e a n d m o n a r c h y of Raised impious war in heaven and battle proud.

God

Ibidem p. 2. En evenzoo bij Bilderd\jk: 't Menschdom, dat, met hel en duivlen in verbond, In gruwlen verhard, Gods hoogheid durfde trotsen . . . Tot d'Almacht, w o r s 11 e n s m o ê met Adams zondig kroost, Des aardrijks bodem sloopte en omkeerde in den vloed. Ed. Haarlem, Kruseman, 1856. II. p. 343.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen