De verflauwing der grenzen - pagina 9

7 dieser Antichrist, dieser Besieger Gottes", die aan de aarde haar doel, aan de menschheid haar hope zal teruggeven, „er tnuss einst kommeii' 9). Alzoo een persoonlijke Antichrist, in levenden lijve, over God en zijn Messias triomfeerend; en de komst van dit menschelijk monster wordt niet afgebeden, maar ingeroepen, ja, uit de verte met handgeklap als de dageraad van den eeuwigen morgen begroet. Is het niet ontzettend, zulk een rauwen kreet uit de diepte op te vangen als echo op wat de Schrift ons van den Antichrist profeteert? Slechts in één opzicht hapert de parallel. W a t theïstisch bij den apostel geopenbaard is, doemt voor '^xoX.zsf^^ pantheïstisch op, in den w e g der Evolutie. Naar de Schrift zal de Antichrist een mensch^ „de mensch der zonde", een geweldig dwingeland op aarde zijn; maar voor Nietzsche wordt deze Antichrist „ein Ue5erm&nsc\\\ geëvolveerd uit den gewonen mensch, die zelf weer uit een 6%/grmensch ontkiemd is 10). Zijn verschijning zal vrucht zijn van wat sinds eeuwen tegen God strijdt. Immers wat men tot dusver „de boozen" noemde zijn niets dan de „Cyclopische Architecten der Humanitat" 11). God alleen, en zijn Christus, stond dusver aan de evolutie van dit hooger wezensoort in den weg. Maar nu heeft dit uit. „Nun aber starb dieser Gott. Ihr, höhere Menschen, dieser Gott war ihr gröszte Gefahr. Seid er aber im Grabe liegt, — nun erst kommt der gros ze Mittag, nun erst wird der höhpre Mensch . . . Herr" 12). M. H. in een tragisch-profetisch oogenblik ontgleden eens aan de pen van Nietzsche deze woorden: „Aber denke über dich selbst nach, Zarathustra. Du selber, wahrlich, auch du könntest wohl an Ueberfluss von Weisheit ein Esel werden" 13). En n u . . . sinds drie lange jaren is Nietzsche waanzinnig geworden, ongeneeslijk waanzinnig, en kwijnt hij geestelijk en lichamelijk weg in een staat beneden het menschelijke. Of hier een oordeel Gods in hgt? Ik beshs het niet; maar wat ik wel doen mag is, u op Nietzsche's verschijning wijzen, als op de noodzakelijke consequentie van den pantheïstischen storm, die den levensstroom onzer eeuw voortstuwt. W i e eenmaal goed en kwaad, door Evolutie, genetisch saamverbindt; alleen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen