Zonde en recht - pagina 77

71 tines a être sains, j'ose presque assurer que l'état de reflexion est un état contra nature, et que I'homme qui médite" — dus bovenal »het denkend deel der natie" — »est un animal de'prave'." Helaas echter bleef de natuurstaat niet bewaard. Zoo is het gezin ontstaan, zijn huiselijke banden gevoeld; ten leste kwam men er toe het huwelijk als eene betrekking voor het leven op te vatten, en zoo een toestand te scheppen, »oü Ie devoir d'une éternelle fidélité ne sert qu'è, faire des adultères et oü les lois mêmes de la continence et de l'honneur étendent nécessairement la de'bauche et multiplient les avortements." De voornaamste bron der ellende ligt in den eigendom, waartoe men kwam door het bebouwen van den grond. »Le premier" — zoo vangt het tweede gedeelte aan — »qui ayant enclos un terrain s'avisa de dire, Ceci at h. moi, et trouva des gens assez simples pour Ie croire, fut Ie vrai fondateur de la sociéte' civile. Que de crimes, de guerres, de menrtres, que de misères et d'horreurs n'eüt point épargnés au genre humain celui qui arrachant les pieux et comblant Ie fossé, eüt crié a ses semblables: Gardez-vous d'écouter eet imposteur; vous êtes perdus si vous oubliez que les fruits sont a tous, et que la terre n'est è, personnel" De instelling van den eigendom is de eerste bron van ongelijkheid geweest, en het vestigen van het gezag de tweede stap. Eigendom en gezag, die bij het nagaan van het verschil tusschen den staat der rechtheid en dien na den val telkens saamgevoegd worden gevonden, en zelfs onder den éénen naam van domimiim begrepen, ziet men ook hier bijeen. Als oorzaak der ellende. ^^) L'organisation

de la liberie et Ie devoir social (1895), bl. 40.

8^) Histoire de la philosophie morale et politique, dl. I, bl. 225. ^*) Zie o. a. von Bezold, Die Lehre von der Volkssouverdnetüt wahrend des Miiielalters in v. Sybel's Historische Zeitschrift, dl. 36, bl. 332. Voorts Felix, Entwicklungsgeschichte des Eigefithtims, dl. III, blz. 19. 85) In zijn Tractatus de legibus. TA& Von Bezold, t. a. p., blz. 338. Omdat God alleen een absoluut dominium heeft, zoo volgt daaruit, leert Durand, dat de van God geliefde in geval van nood meer aanspraak op het goed heeft dan de booze. Zoo deze in die omstandig» heden aan den betere eene zaak onthoudt, is hij een dief en moordenaar. Tenzij hij voor eigen behoud haar niet kan missen. »Melior habet ius divisum in rebus. Unde et quodammodo dominus est omnium." »Pessimus quasi nullius rei est dominus." Ook door Wiclef wordt het burgerlijk dominium van de zedelijke beteekenis des eigenaars afhankelijk gemaakt. God alleen is werkelijk eigenaar. Wat de mensch heeft, ontvangt hij van Hem. De betrekking tot God geeft alleen den werkelijken titel voor den eigendom. Als die band gebroken wordt, valt de van God vervreemde uit zijn gansche dominium, d. i. uit alle zijne rechten. In nauw verband met deze opvatting werd ook geleerd, dat de onderdanen het recht van bestraffing hebben tegenover een zondigen heerscher. De aanhangers van Wiclef kregen den gebrandmerkten naam van Lollards.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen