Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 25

19 steenen en ander materiaal wordt opgetrokken. Ik heb aangetoond dat deze opvatting niet met het wezen van het woord overeenkomt. Thans moet ik nagaan, wat de eenheden in ons denken zijn: bouwen wij onze gedachten op uit discrete voorstellingen, of zijn deze enkele, losse voorstellingen het resultaat van eene ontleding of oplossing ? De innerlijke ervaring, zoowel als de meening en het doen van

menschen, die niet onder den invloed van schoolsche

opvattingen staan, leeren, mijns inziens, dat onze gedachten niet uit separate voorstellingen en begrippen worden opgebouwd, maar dat deze laatste elementen zijn, die door analyse verkregen worden. In dat opzicht kan ik geheel met Wundt meegaan, wanneer hij spreekt van „die ursprünglichen Gesammtvorstellungen, die das Urtheil in ihre auf einander bezogenen Bestandtheile gliedert"

(ik cursiveer), en dan iets later zegt: „Nennt

man die Gesammtvorstellung, die einer derartigen beziehenden Analyse unterworfen wird, einen Gedanken, so ist demnach das Urtheil die Gliederung eines Gedankens in seine Bestandtheile, der Begriff

das Product einer solchen Gliederung" ^°).

Hoever het begrip van eene „Gesammtvorstellung" kan gaan, wat het kenteeken van de eenheid is in de gedachte, doet daarbij niets ter zake. Het is daarenboven bekend genoeg dat het begrip van eenheid altoos relatief is. Waar het mij thans op aankomt, is alleen, te constateeren, dat men ten onrechte bij de beschouwing van de taal uitgaat van de onderstelling dat het enkele woord, en zoo ook in het denken de afzonderlijke voorstelling of het enkele begrip de oorspronkelijke eenheid zou zijn. Het denken zoowel als het spreken gaan uit van

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen