Ambt en persoonlijkheid - pagina 19

Genoeg, de doorvloeiïng tot personalisme is zelfs schrikbarend geworden. Op de schouders van K a n t kwamen straks ook te staan N i e t z s c h e , M a x S t i r n e r en zoovele andereh, apostelen van het egoïsme, bij wie het personalisme nog eens ontaardde in een egoïsme, in huiveringwekkend systeem verwerkt, een. systeem waaruit de machtsleer werd geboren, die niet weinig heeft bijgedragen tot de ontketening van den vreeselijksten aller oorlogen. En een tweede gebrek, waaraan het eerste grootendeels te wijten is, is het verwerpen van objectieve normen. Geen ontwikkeling of ze zal toch naar zekere normen moeten plaats hebben. Ook de ontwikkeling der persoonlijkheid ontkomt aan dien eisch niet. Doch het moderne geestesleven wil van geen andere norm weten dan van de subjectieve. Bezadigde geesten zijn niet blind voor het gevaar, om zoo te komen tot een grenzenloos subjectivisme. Dr. R o e s s i n g h in zijn „Persoonlijkheid en Cultuur" gaat in het spoor van K a n t en heft de leuze o p : „Persoonlijkheid als norm". Maar indien dit zou moeten beduiden een verzinken in bodemloos subjectivisme, dan zou hij zich liever nog houden aan de gezagsmoraal der christelijke traditie, met haar inhoud, belangrijker dan die van het eigen ik. Maar hij meent, dat de wet van ons leven genoegzamen waarborg biedt tegen ethisch anarchisme. En bovendien vindt hij toch iets van een objectieve norm in de cultuur. Doch natuurlijk een norm zonder stabiliteit en autoriteit. ^) Op het punt der normen gaan de humanistische en de christelijke persoonlijkheid beslist uiteen. De humanistische wil leven bij eigen wet. Bij het willen verdiepen van de natuurlijke individualiteit tot persoonlijkheid is het ik eigenlijk tegelijk wetgever en wet, tegelijk heer en knecht. Het be') Dr. K. H. R o e s s i n g h , Persoonlijkheid en Cultuur, Haarlem, 1916, bl. 8-12.

17

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen