Discreet of continu - pagina 26

24

J. F. KOKSMA

deze benamingen niet meer, dan er redelijkerwijs achter kan zitten: een kan heeft een oor, een schoen een neus, een oven een mond. Voorbeelden bij tientallen: met de voortschrijdende cultuur breidt de metafoor haar gebied uit van dat van de vorm naar dat der functie. Het is duidelijk, dat ook de geraffineerdste machine een menselijk brein behoeft om haar te construeren en zonder nut zou staan, als geen levend mathematicus haar zinvolle problemen zou voorleggen. Maar dat neemt ten eerste niet weg, dat de machine de mens in vaardigheid kan overtreffen. Zo is er een machine gebouwd, die het tegen elke tegenstander opneemt in het nimspel. Ze verloor nooit het spel, wel echter haar aanvankelijke aantrekkingskracht doordat zij de meest geroutineerde tegenspeler in te korte tijd grondig versloeg. En ten tweede dient opgemerkt, dat zulke machines, juist doordat men haar werkwijze kan opvatten als een grove benadering van het zoveel fijnere psycho-physiologische proces, dat zich in ons afspeelt, waardevolle aanwijzingen over dat proces geven, bij voorbeeld m pathologische gevallen. Ik zeide reeds, dat men 1,0 kan duiden als ja-neen. Het zal U dan ook niet verwonderen, dat men machines heeft gebouwd, die automatisch problemen der formele logica tot oplossing brengen. Als ik nog de vertaalmachines noem, ben ik geheel gekomen op het gebied der moderne communicatietheorie, waar juist in het licht dezer nieuwe electronische hulpmiddelen zoveel nieuwe perspectieven zich openen 34). Keren we terug tot de wiskunde. Het is het natuurlijk getal, dat de essentie der machtige machines uitmaakt. Een overweldigende triomf van het discrete, waarin Pythagoras ongetwijfeld een sprekende illustratie van zijn beginsel zou mogen zien. De terugwerking van deze ontwikkeling op de wiskunde vervult sommige mathematici met enige zorg. Hoe verfijnd de methoden der moderne analyse mogen zijn en hoe exact haar uitkomsten, ten slotte vraagt de practijk numerieke tabellen die bij benadering de onderzochte situatie beschrijven. Door nu van het begin af de continue beschrijving van het probleem te vervangen door een discrete, kan men, gezien de capaciteiten der moderne machines, de eerstgenoemde misschien op den duur geheel ontberen, waardoor een ontzagwekkend brok wiskunde zijn nut voor de toepassing dreigt te verliezen. Op dezelfde wijze als door het massa-artikel der moderne industrie de geschoolde handwerker, of hij nu schoenen, wapens of meubels ver-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen