Verdienste of genade? - pagina 23

illes, de mens niets", soms gebruikt als expressie van totale afhankelijkheid, willen uitbouwen tot een ontologie der annihilatie? Het tegenover overmoed gehanteerde woord van Jesaja over volken, die als „niets" zijn voor Hem, nietig en ijdeP^) en over machthebbers, die Hij overgeeft tot vernietiging en ijdelheid®^), leent zich voor zulk een ontologie allerminst, noch voor een metaphysica der aUeenwerkzaamheid Gods. Wie op deze weg belandt, stort zich m de afgrond van het paganisme en hier kan dan alles omslaan van transcendentie naar immanentie en omgekeerd. Als Paulus ''" in 1 Korinthe 1 zegt, dat Gk)d heeft uitverkoren wat „niets" is, om aan hetgeen wel iets is, zijn kracht te ontnemen, opdat geen vlees zou roemen voor God^*), dan bedenke men, dat de achtergrond van dit woord Hgt in het zwakke en dwaze Gods en in de dwaasheid der prediking, waardoor het verstand der verstandigen wordt verdaan ®®). Dit goddelijk " démasqué — het teniet doen — is aUerminst annihilatie en dan ia de zin van Przywara's analyse van de Reformatie en wanneer de Reformatie zich hartstochtelijk op Paulus beroept, dan mag men haar geen ontologie van jaloezie toeschrijven, evenmin als men dat Paulus mag doen. Wie iets van de „annihilatie" wil waarnemen, zoeke niet in de Reformatie, maar in stromingen binnen de R. K. kerk zelf, waartegen Rome zich met een scherp vonnis heeft gekeerd. We denken aan de strijd rondom het quiëtisme in Frankrijk aan het eind van de 17e eeuw, aan Michael de Mohnos, Madame Guyon en aan Fénelon. Bij Madame Guyon speelde het „God alles, de mens niets" een beslissende rol ®®), evenals bij Fénelon ^''). Het is uiterst verhelderend Przywara's analyse van de Reformatie te vergelijken met d e stemmen, die we hier beluisteren. Dat is temeer he-

02) Jesaja 40 : 17. 63) Jesaja 40 : 23. 54) 1 Korinthe 1 : 28. 55) 1 Korinthe 1 : 28. Vgl. Jesaja 59 : 14. 5«) Voor Madame Guyon zie men o. a. W. J. Aalders, Madame Guyon (Groote Mystieken), 1914, pag. 4, 9. 6'^) Vgl. vooral de „Introduction" van Frangois Varillon Fénelon. Oeuvres spiritueUes, 1954, pag. 5—138.

21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen