Verdienste of genade? - pagina 59

schakeld. Vandaar de poging om de reformatorische zekerheid in haar illegitimiteit in het Kcht te stellen. We komen daarmee met een van de meest pijnlijke momenten der controvers in aanraking, wanneer door Trente wordt afgewezen het ijdele vertrouwen, waarmee in een Hchtzinnig bouwen op de genade eigen verantwoordelijkheid en activiteit practisch zou zijn uitgeschakeld. Het valt niet moeilijk in deze afweer dezelfde problematiek van het meritum — de condigno — te ontdekken. De heilszekerheid wordt afgewezen, omdat zij niet genoegzaam de functionaliteit van het menselijke honoreert. Wel wordt de vastheid van de verdiensten van Christus beleden, maar in het menselijke vlak ontstaat, zowel ten aanzien van de zekerheid als van de volharding der heihgen, een probleem, nl. dat van genade, vrijheid en verdienste. Het fenomeen van de condigniteit gaat functioneren als waarschuwing in de pastorale sfeer en wordt daar tot relativering der zekerheid. Men hoede zich voor een directe vergelijking met de een of andere vorm van irrationahstische miskenning der zekerheid. Want de heilszekerheid wordt hier met restricties omringd vanuit de zwakheid der gelovigen. Niemand mag aan Gods barmhartigheid twijfelen. Maar ieder kan in eigen zwakheid tot onrust komen en niemand kan met zekerheid weten, of hij de genade Gods ontvangen heeft ^®*). Men zou een ogenblik kunnen denken, dat Trente slechts bedoelt een waarschuwing te geven in verband met de gevaren in de psychologie der bekering: de zwakheid. Maar het blijkt duidelijk, dat méér bedoeld is, omdat niet van deze zwakheid geroepen wordt tot de zekerheid, maar de zwakheid in verband gesteld wordt met wat Trente met nadruk I jj I '' , ' I

i«^) Vgl. Trente, Sess. VI, can. 13 (Denz. 823): „Si quis dixerit omni homini ad remissionem peccatorum assequendam, necessarium esse, ut credat certo et absque ulla haesitatione propriae infirmitatis et indispositionis peccata sibi esse remissa, A. S. Vgl. canon 14 (Denz. 824): „Si quis dixerit hominem a peccatis absolvi ac justificari ex eo, quod se absolvi ac justificari certo credat, aut neminem vere esse justificatum, nisi qui credat se esse justificatum et hac sola fide absolutionem et justificationem perfici, A. S." en voorts Denz. 802 (slot); 823-826.

57

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen