Het Christelijk element in de practijk van ons middelbaar onderwijs.

V.

Men mif, '*w wanneer ik' spJeek' over de te kjezKsa leerstof, als wanneer ik tracht den ideaal-leeraar te teekenen, kunnen tegenwerpen: denkt gij, dat een openbare school minder hooge eischen stelt aan wat zij haar leerlingen voorlegt, ein meent gij' heusch, dat er ïn uw ideaal-leeraar iets specifielt-C'hristelijks is? En dan moet ik antwoorden: neen ein toch ja. lic weet wel, dat er bij het op'enibaar onderwijs leieraren zijn, die' naar een.'dergelijk' ideaal streven als de Christen-Ieeraax. Zelfs weet ik, dat eir zijn, wier levenshescihoaiwing rust O'P' cihristelijfe'en grondslag. Maar waimeer zij de hoop koesteren de zuurdeesemi te zullen worden, die het gansche deeg doortrelct, zijn ze toch wel wat al te^ idealistisch. Want niets is , er voor hun verwachting gevaarlijfc'er, dan het gemis' aan contact met hun collega's. "Wanneer niet alle docenten hun onderwijs baseere-n op denzelfden Religieuzen grondslag, is de eenheid van opvoeding totaal weg. En. gebre'k aan eenheid, .gemis aan een enkele', co'nsequent doorgetrokken, lijn is fnuikend voor de vorming der j'Sugd. Wanneer de een afbreekt, wat de ander moeizaam heeft opgebouwd, kweekt men twijfelz.ucht onder de leerlingen. Zij verliezian hun vertro'Uwen in hun leeraren, twijfelen aan de waarde van hun principes én aanvaarden ten slotte het standpunt, dat hun het meest reëel

voorkomt. Want realileit wil de jeugd vóór alles. En aan een O'pönbare' school z: al zefer het positief Christelijk-standpunt wel niet als het meest reëelo gepropageerd warden. Met niet genoeg klem kan gezegd warden, dat het de kracht is van een Christelijke school, dat, hoiezeer de leeraren in karakter en persoonlijkheid ook mogen verschillen, hun levensbeschoiuwing' rust op gelijke basis. Dat geeft den leerlingen hoiuvast en geloof aan de practische waarde van het Christelijk standpunt.

Maar er ko'mit nog iets bij. !A.anstonds moet worden toegegeven, dat het openbaar onderwijs — ik spreek natuurlijk alleen over höt 'middelbaar — ziclh paedagoigisch wellicht even hoog ideaal stelt als het Christelijk. Maar daarlniee is het er niet. We moeten ons ook afvragen, welke de raolorisohe löracht is, die naar het ideaal doeit streven. En dan kan niet anders gezegd worden dan dat — en daarmee kom ik terug to't mijn uitgangspunt — het Oipenbaar onderwijs hét ideaal zoekt, te bereiken om 's menschen wil, het Christelijke om Godswil. Wanneer men ziohzelf en zijn leerlingen tracht te volmaken, onadat nnen streeft naar den volkomen mensch, is dat toch iets geheel anders dan wanneer men zich ten doel stelt de ontwikkeling en ontplooiing van' den mensch als beelddrager Gods. Het moge in de prac'tijk' uiilerlijk vaak hetzelfde lijken, todh is het iets anders werkzaam te zijn om' de liefde van 'den miensch, dan om de liefde van Christus. Wat er nu a.nders is, is moeilijk te zieiggen, of het de tO'On is, of de atmosfeer, maar anders is het. Misschien is het ZOO', dat de Christen verder ziiet, dat er meer perspectief is in zijn wereldbieeld, omdat nij' alles meer sub speicie aeternitaüs heeft leeren bezien en deze verruiming van blik haar invloed doet gelden ook op izijn opvoeding en zijn les. Zoo iemand is mijn ideaal-leer aar, en ongetwijfeld ïs hiji oiok in. de dagelijkscheschoolpractijk een andere dan zijn collega, in wiens denken en werken Christus niet leeft.

Nu meenie de lezer niet, dat er ook maar één leeraar zoiu zij'n, die pretendeert bet ideaal zelfs maar bij benadering bereikt te hebben. Een ieder heeft in zijn wterk zijn eigen moieilijkh'eden. Maar naar het ideaal te slreven past den Chris ben-leeraar zeker. Pater, van Ginneken heeft eens gezegd, dat - oen leieraar hierin Christus moet navolgen, dat hij niets moet hebben, maar alles moet z'ijn. Op de juiste wij'z© opgevat, is dit een schoon woord, dat echter moeilijk in daden omlgezet wordt. Toch mag de inrichting, wier leeraren deze imitatio' Christi beoefenen, wel met recht een Christelijke genoemd worden.

Als derde en laa.tst© kenmterk eener Christelijke middelbare school wil ik noemen de wijze van saamwerking tusschen rector of directeur en leer-.aren onderling. Hoe ge^makkelijk valt het elkaar tegen te werken of te ondermijnen; wat een haken en oogen zijn er niet aan sommige inrichtingen. In den onderlingen omgang kunnen zich allerlei dingen voordoen, die doodelijk zouden kunnen worden voor het Christelijk elenrient der school. Eendrachtige saamwerking is een eerste vereischte-en die saamwerking komt op hooger plan te staan, wanneer ze zich niet alleen openbaart op het terrein van het didactische', maar ook op dat van het religieuzie. Wanneer de leeraren elkaar steunen niet alleen, om; dat ze aan eenzelfde school verbo'ii'den zijn, maar ook omdat ze eenzelfden levensgrondslag hebbien en bovenal eenz; elfden Meester, dan wordt hun aollegialiteit getint in broederlijken zin en is het moer dan vakgenootschap wat hen bindt. Dit nu is het uitsluitend voorrecht van het Christelijk onderwijs.

Natuurlijk bedoel ik miet saam'werking niel nabootsing. Ieder heeft zijn eigen karakter, ieder ook zijln eigen manier van les geven en omgaan met de jongens. Ieder zal den mieesten invloed hebben, walmeer hij zichzelf is en dus waar. Want de jeugd ziet scherp en gevoelt intuïtief en verfoeit een pose. Zoo 'zal de school een harmonisch geheel vorm'en evenals een oud-vaderlandsche stadsgra, cht, waar ieder huis zijn eigen karakter heefi, maar de co-mbinatie van het veelsoortige een aesthetisch-aandoende eenheid oplevert. De jongens moeten gevoelen, dat de leeraren elklaar steunen en ze mioeten begrijpen, dat die saamwerking gtevoed wordt door.eem kracht van"bijaondëre waarde. Er moet in de aderen der gansche sohool iets • kloppen, dat stuwkracht geeft aan al het werken en al fcan de leerling dat misschien niet zoo gemakkelijk deliniëeren: wanneer, hij het opmerkt, is 'het doel bereüd; later ziet hij' we'llicht in, dat het de levende la'acht van het Christen-zijn was. Dat is een paedagogisch elemient, dat vve vóór hebben boven andere inrichtingen. En het is de taak van onze Christelijke middelbars scholen dat element te gebruiken tO't heil van onze jeugd en tot eer van God.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen