PERS-SCHOUW.

Advent.

De artikelen van Ds Knap in „Oude Paden" onderischeiden zich niet alleen door schoenen stijl, helderen betoogtrant, maar ook door zekere enoyolopedische geaardheid. Op populaire wijzle geeft hij omtrent een onderwerp alle "wietenswaardighér den, welke de lezers interesseeren. Zoo b.v. iin het laat'site numimier over „Advent". Ik heb gepoogd er hier en daar een gedeelte uit te lichten, 'anaar 't lukte mij niet. Er kunnen telkens wel eenig© zinnen worden weggelaten, - maar meer ook niet. Zoozeer vormt het een gehieel.

' De .zoogenaamde Advents-weken, vier in aantal, die aan het Kerstfeest voorafgaan, hebben voor het Christelijk besef een .zekere wijding. Op den bodem der reformatie kent men nat'u'uiiijk g'een heilige •dagen aooals in de Roomsclie Kerk, die zich de weelde veroorlooft van zulk een groot aantal heilige dia, gen, dat men er wel eens maatregelen tegen heeft moeten nemen, daar de arbeid teveel onder die telkens wederfceerende vaoantie leed. Naar de opvatting der reform'atie, die geheel overeenkomt met de beschouwing der Schrift, , zïjn alle dagen feitelijk den Heere ge-wijd. Wij kennen aan den eenen dag op zich zelf jgeen rijker beteekenis toe dan aan den landeren. Elke dag is aan zijn voorganger of opvolger gelijk. En indien de Heere aan den eersten daig der week een bijizonderen zegen verbonden heeft, dan ligt dit niet aan den dag zelf, maar aan de onderbreking van den slaafschen arbeid, die ons in staat stelt om toch eens Uitsluitend bezig te .zijn met de geestelijice en hemelsche dingen.

Men heeft echter Uit de g> elijfcheid van alle dagen wel eens de averechtsche conclusie getrokken, dat men alle Christelijke 'vierdagen maar moest afschaffen. Nog steeds leeft deize zienswijze onder een deel van ons volk voort ten aanzien van den Goeden Vrijdag. Wie konsekwent is, wil dan echter ook de Kerst-, Paasoh-en Pinksterdagen afschaffen. En dit noemen wij nu een onjuiste gevolgtrekking: zij miskent de behoeften van het menschelijke hart, de vrome zin heeft enkele speciale rustpu-nten noodig om zich in de h'eilswaairh'eden te verdiepen, , eii daartoe .zijn onze vierdagen taitnemend geschikt. Niemand staat geestelijk-hoog genoeg om de, ze hulpmiddelen te kunnen missen. De kerkeUjke feestdagen izijn dan ook niet door besluiten van kerkehjks vergaderingen in 't aanzijn geroepen. Zij zijn üit de praktijk opgekomen, zij zijn uit het leven zelf geboren, en alle kundige betoogen, dat alle dagen gelijk , zijn, veranderen niets aan-het feit, dat de feestdaigen in een .zi-elsbehoeffce voorzien.

Gij zoekt in de oude geschiedenis-boeken dan ook •vruchteloos naar de instelling van de Advents'-weken. Zij worden wel in oude gteschriften uit de eerste eeuwen onzer jaartelling vermeld, maar dan als reeds bestaand. Uit die enkele gegevens is op te merken, dat oorspronkelijk de duur der Adventsweken niet overal dezelfde was, — wel ©en bewijs, dat wij hier niet te doen hebbeia met een uniform instituut, dat door de kerkelijke overheid opgelegd is. Was d© Advent reeds in de - vijfde ee'uw algemeen erkend, zoo bleef de duur dezer weten toch tot in de Middeleeuwen heen en weer schommelen; nu eens waren het er vijf, dan weder vier, al naardat men er een voorbereidimgs-week bij nam of niet.

De beteekenis dezer weken blijkt uit den naam. Advent is afgeleid van een Latijnseh werkwoord, dat komen of liever aankomen beduidt. Er is dus mede bedoeld een periode, die gewijd werd aan de overpeinzing van de komst van Gods Zoon in 't vleesch, eenigszins zooals de zeven lijdensweken bestemd zijn om ons in het mysterie van Golgotha te doen inleven.. Reeds - vroieg werd de komst van Christus ruim opgevat. Wij onderscheiden tusschen zijn eerste komst in het vleesch en zijn tweede komst in heerlijkheid op de wolken des hemels, 't Is den SchrifÜazer echter bekend, dat beide komsten voor het besef der Oud-Testamentische profeten samenvielen. Zij kennen slechts één komst van Christus, waarbij dan nu eens zijn zaligmakende en dan weder zijn richtende werk 't meest op den voorgrond treedt. In terugslag hierop werden

oudtijds iridè tóköi" gMïïrétt^^ de Adventsweken tiit den Bijbel de gedeelten gelezen, die betrekldng hadden èn op de geboorte èn op de wederkomst van Christus. Troiawens is dit gebruik tot oazen tijd in de prediking yoort blijven bestaan: gij. boort in deze weken even vaak de gelijkenis der wijze en dwaze maagden behandelen naar aanleiding van het woord: , , Ziet, de bruideg'om komt", als gij een tekst boort uitleggen, die in onmiddellijk verband met de geboorte staat. Waarom zöu dit ook niet mogen? In den igi-ond .zijn de beide komsten van Christus toch één : de laatste voltooit het machtige verlossingswerk, dal de eerste begon, zij kunnen voor ons gevoel niet van elkaar gescheiden worden.

Het is interessiant en voor onzen tijd ook leerzaam, eens in 't kort na te gaan, in welke stemming de Adventsweken oudtijds doorgebracht werden, met name in de eöuwen, die aan de reformatie voorafgegaan izijn, toen .zoo goed als alle Christenen in West-Europa tot de Roomsch-Katholieke kerk behoorden, in onderscheiding van de Grieksch-Katholieke kerk in 't Oosten van ons werelddeel, die geen Adventsweken viert.

Van meet-af .zoU men verwachten, dat deze weken een feestelijk karakter droegen. Zij zijn immers do inleiding op het feest der „groote bUjdsohap'V die „al den volke" wezen zou. De heilige engelen izongen in de vlakte van Efratha hUn Eere zij God in de hoogste hemelen, vrede op aarde, in de menschen een welbehagen. En ook de geloovigen, die op de.ze bladzijden des Evangelies optreden, zijn bijna 'allen zangers, die ons hun lofzang nagelaten hebben. Niemand ontkent dan ook, dat de heilige nacht een oorzaak van diepe vi'eugde was en moet zijn. Reeds in de oude profetieën _ wordt Zion opgewekt om izich te verheugen en zelfs te juichen over de komst van den zachtmoedigen - Heiland. En zoo zöu men vermoeden, dat do Adventsweken steeds in een blijmoedige stemming gevierd werden en men zich reeds van te vorenlnleefde in de „groote blijdschap".

Bevreemdend is het daarom uit de geschiedenis te kizen, dat deze weken eer een somber karakter droegen. Men besohoUwde deze periode als een beeld van de Oud-Testamentiscbe bedeeling, die aan de Nieuw-Testamentische voorajging, en waarin de jubel over den Messias, die immers nog niet gekomen was, misplaatst mocht heeten. Eer was het een tijd van gespannen verwachting en van toebereiding om Christus "waardiglijk te ontvangen. Vandaar, dat men reeds vroeg, aan.deze weken een stempel van boete-dagen opdrukte. In de vijfde eeuw zijn er reeds sporen van de onderhouding van drie vasten-dagen •-'s weeks. Niet voor alle leden der kerk, maar dajr toch voor de geestelijkheid. Wel is het vasten, dat langizamerhand ook tot de leeken uitgebreid werd, nooit zoo algemeen iii deze p'eriode geworden, als in de lijdensweken, die aan Paschen voorafgaan. Maai-men was er toch in breede kringen van overtuigd, dat 'het raadizaam was een zeer sober leven te leiden om zijn gedachten des te beter op de komst van Christus te kunnen concentreeren. De heilige gebooi-te legde de verplichting op om zich ook zelf te heiligen en aldus het hart ontvankelijk te maken voor het Evangelie des vredes.

Deze boete was echter slechts ééne zijde.

Er moest tevens blijdschap in de harten .zijn, daar de profetieën immers op Kerstmis vervuld waren en deze vervuiling een rijke .stof tot blijdschap bood. Wij zouden dus kunnen spreken van gemengde gevoelens, die samensmolten tot een stemming van ernstige, stille blijdschap. Wel had de ernst vaalc al te zeer de overhand en naderde hij de grenzen der somberheid. Zoo maakt het op ons een pijnlijken indruk, dat men in de Adventsweken het prachtige Te DeUm niet in de - Roomsche kerken zingt, en dat het gewone blanke priesterkleed alsdan door een ander vervangen wordt, vroeger door een izwart gewaad, en thans, naar wij meenen, door een kleed van violette kleur. ! Oók treedt de blijde toon iets te zeer terug in de gewoonte, dat de paus in die dagen slechts te voet naar de kapel gaat. Maar toch is er feitelijk weinig aan te merken op het half-boetvaardige en halfverblijdende karakter van den Adventstijd.

De zonen der reformatie, die-bij Gods Woord leven, kunnen immers ook niet vergeten, dat de boet-prediker, Johannes de dooper, als wegbereider aan Christus voorafging. Wij voelen ons vóór Kerstmis ook verplicht tot zeilfbeproeving en komen dan onwilleke'urig tot verootmoediging. Er zijn ook in ons eigen hart zoovele heuvelen te slechten, die in hoovaardij of eigenwaan oprijzen, en zoovele dalen te verhoogen, opdat wij de boodschap van den grooten Christus kunnen ontvangen, en H^ een toegerust volk. vinde, dat _ weizenlijk behoefte aan vergeving der zonden en vrede met God heeft.

Neen, niet het oppervlakkige juichen is aan te bevelen in de stille weken, die aan den heiligen nacht voorafgaan. Kinderen dringen Uiteraard nog niet dief) in hun zieleleven door. Zij voelen evenmin welk een ontzaggelijke vernedering het .voor den Zone Gods was .zijn glorie onder te doen gaan in 't stof onzer menschelijke natuur en zich 'als 't ware in een bandvol leem te begraven. Van de jeugd kunt' gi| dus niet den diepten éttist verwachten, die in deze weken betamelijk is. Maar wie rijper van jaren en ook rijper van geloof is, zal niet kunnen leven alleen bij de hallelujastemming, alsof Christus niet-om zijner zonden wil in de wereld gekomen ware.

De ernst mag echter geen somberbeid worden.

Christus is immers tot ons gekomen met verlossing en genade. Zaligmaker is zijn jiaam, ! Iets van de zaligheid, die Hij verworven, heeft, moet doorstralen in heel onze houding reeds in de Ad-.ventsweken. 't Is niet .zóó, dat wij in die voorbereidende periode in den somberen nacht onderduiken, om dan op Kerstmis plotseling in het jubelende licht te staan. Maar de opgang uit de hoogte i moet. zuü's-Mléïi'ïi< éjfas'~ vooruitzenden over de iu-, leidende dagen en-weken, izoodat de vereischte stemming 't best aldu^ beschliTeven kan worden: licht • in den nacht!

Om te watertanden.

Een inz-ender soint in „D; e' Wacihter" eens Oip, wat mj', Gerefopmieerden, jaarlijJds konden doen, indien wij het rooben nalieten.

Geef aan onze 550 piredikantein p, j. een traktement "van f 6000 wordt , ' t 2.750.000 Zend 100 Zendelingen of Diokte'r.s naar •. Indië, traktement f 10.000 Vordt i l.OOO.OpO Geef ze iede* bovendien 's jaars j f 15.000 vodr kerkbouw, Hojsp^takn, enz. • wo'rdt _ f 1.500.000 'Geef , iaan de Vtóje Universiteit voor de • noodzakelijke uitbreiding f 1.000.000 Geef aan de Thieologischie Sqh'ooil f 500.000 Geef laan 4®'f!? lf^iM^9!'ii^^i*Baifiuihartigheid. : 'i^^^^5^Sl^m' f 750.000 Geef aan 'i^^fMiëirlij'dende in andere landen tr'^f*^ £ 2.500.000 Samen . flO.000.000 Geef aan ben, die schade lijden doo'r het staken f 5.000.000 Zoo is die bedenking in eens weeirlegd, het is pil.m. een de'rde van het gebeele bedrag. Totaal •. f 15.000.000

Ik had '^©ff'lij'd oim deizè soni na te rekenen.

Ik ga dam ook van de onderstelling uit, dat zfi wel igoied zial zijix.

En ik moet zeggen: er ligt veel bakoorlijks in om. de leuzie „geheeiontihouding van rooken" op te heffen, al ZÖM over de verdeeling der vrijkomende gelden wel een beetje verschil zijn.

Toch zou ik dat advies niet durven gieven. Wij 'miogen ons niet in zulk' een leveln van eenzijdigheid wrinigen, dat wij ons aan alle genotmiddelen spenen.

Echter zijsi wij er. ten sterkste van ovarluigd, dat door doielmlatige beizuiniging dezelfde som! voor Gods koninkrij'k koti worden overgespaard.

Er zijn nog andere ge-notmaddélen dan tabak. Hoeveel wordt er onder ons niet geofferd laan moide eia luxe?

Matiger rooken, maai* ook matig'er z'ijn in, - heel onze levenswijze zou veel geld vrijmaken.

En dan moest men niet het eerst denken aan het oud-Hollandsche „oppabten", maar aan het geestelijk-producltief maken van dö gesp, aai'de penningen.

Amerika is ons deze veel voor

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen