Emden, moederkerk, herberg der verstroeiden.

Naast Wittenberg en Geneve k'an E raden worden gesteld in haar beteek'enis voor het Protestantisme. Naast Geneve mag .Emden worden genoemd in wat aan de Jcerk van deze voormaals 'kleine stad aan 'de E ems, de Gereformeerde Kerken der wereld hebien te danken. Ons moet zij nader zijn dan weUc'e kerk irit een rijk verleden. Toch wordt zij onder ons veel minder genoemd dan .hét zooveel verder gelegen 'Geneve. Geneve is üe stad Tan Calvijn, maar Emden is de stad van Johannes a Las co. Wat Geneve was voor Italië en Frarikrij'k, was Emden voor Nederland en Engeland. Geneve's historie maakt melding van de refuge italien et francais; Emden's eerenaam is naast die van moeder'k'erk, ook' herberg der verstrooiden. Emden heeft in de dagen van Alva's woede tijden gek'end van zeer groot woninggebrek', vanwege den geweldigen toevloed van vluchtelingen uit Engeland en de Nederlanden binnen haar poorten. Het gaat wel meer, zooals het ons gaat tegenover deze merkwa, ardige staid. Verre reizen worden ondernomen om het Wittenberg van Luther en het Geneve van Calvijn te bezoeken. W, ie denkt er onder ons aan om een reis te maken naar 'de' historische stad' Emden, die dicht aan onze noordergrenzen is gelegen ? En toch schijnt Emden i'neer van de schatten aan geestelijke goederen! bewaard te hebben uit haar zoo overrijfci verleden dan. Wittenberg en Geneve.

Het was een gelukkige gedachte, een acte van dankbaarheid, dat de ref or mirte Bi und'dit jaar wederom zijn vergadering hield in het oude Emden. Deze was de derde maal, dat hij binnen de muren Tan deze oude „vluchtha.ven" samenkVam.

De Gereformeerde bond in Duitschland komt voor onze menschen in het gezicht. Wel hoorden sommigen van zijn bestaan, maar veel verder ging de kennis van de meesten^ onzer niet. Ook dit is veranderd sinds den oorlog en niet alleen kwamen wij nader tot de Gereformeerde Kel-k' van Hongarije, maar ook veel i'nader tot dezen gereformeerden kring in Duitschland.

Onder hen, die als verbindingsschak'el dienden noemen vdj in de eerste plaats Lic. Kolf ha us uit Vlotho. • , ' f

En reeds wordt er' door onè gansche land een actie gevoerd bizonder ten behoeve van de versterking en instandhouding van wat er nog leeft en zich heerlijk begint te openbaren aan gereformeerd leven in het thans' zoOi geplaagde Duitschland.

Daarom is van het meest actueel belang voor ons tot vermeerdering van onze kennis omtrent dezen bond, zijn geest en zijn streven, dat men hoore of leze van wat verhandeld is gewordeni opi de laatste vergadering van genoemden bond' van 16—18 September gehouden te Emden.

Ik houd mij verzekerd, dat door wat in onze bladen daarvan is medegedeeld, Emden is getrokken binnen de sfeer van onze belangstelling; eene belangstelling die zeker ten zeerste zal zijn vermeerderd bij hen, die de „Reformirte Kirchen-Zeitung" lezen. In de laatste nummers van deze periodiek, die gestadig toeneemt in belangrijkheid voor ons, staan beteekenisvolle verhandelingen, die de historie van Emden's kerk raken en ons eenige mededeelingen doen van hetgeen op' de laatste „tagung" van den Bond is verhandeld. Deze periodiek verdient steeds meer onze sympathie. Informeerde men op' de vergadering van de Presby-• terian Alliance te Zurich met belangstelling, vooral van Angelsaksische zijde, naar onze kerken, de lezers va, n deze „Zeitung" Krijgens telkens meer van ons te lezen. Reeds in het nummer van vijf Augustus kwam een artikel voor van Prof. Dr H. Bouwman over onze kerken onder het hoofd: Die Ref or mirten Kirche in Nederland.

In het nummer van 26 Augustus lezen wij de „dagorde voor de negentiende hoofdvergadering van den gereformeerden bond in DuitschLand ran 16—19 Sepitember 1923 te Emden (Oost-Friesland)."

Deze dagorde meldt dingen, die onze belangstelling vragen.

De voormannen uit de gereforttieerde beweging in Duitschland hebben te Emden voordrachten'gehouden. Ik noem slechts Prof. D. Karl Biarth van Göttingen; Pastor Heilmann van Göttingen; Lic. Hesse van Elberfeldt. Onder degenen, die een referaat hebben gehouden was; zooals ik , als bekend veronderstel, ook Prof. Dr H. Bouwman v, an Kampen.

Sinds deze dagorde in Nr 34 van de „Kirchen-Zeitung" is geplaatst, werd de vergadering gehouden in September, en daarna zijn in haar Kolommen, naast voor ons zeer interessa, nte mededeelingen omtrent de beteeKenis van Emden voor de oudste geschiedenis der Gereformeerde Kerken, ook verschenen de referaten door de mannen zooeven door mij genoemd, gehouden.

In Nr 37 wordt een hartelijk welkom toegeroepien aan de te houden vergadering en schrijft Pastor Lic. Klugkist Hesse van Elberfeldt over E radon's blijvende beteek'enis. In datzelfde numraer komt ook een artikel voor van den Moderator der vergadering P r o f. D. Karl M ü 1-lor van Erlangen, getiteld: Waarom zijn en blijven wij gereformeerd. Daaina volgde in de volgende nuraraers in extenso Prof. Dr H. Bouwman's beteekenisvol referaat. Met geen minder recht werd in de Nrs 48 en volgende opgenomen de voordracht te Emden gehouden, door , L i c. .Bauer van Munster over Coccejus en zijn beteek' e n i s voor onzen t ij d. Om nog één der voordrachten te noemen deel ik' nog mede, dat in de beide eerste nuraraers van den nieuwen jaargang een begin is gemaakt met den afdruk van Prof. D. Karl Barth's referaat De gereformeerde le.er, haar wezen en strek'king.

ïwee zaken kunnen ons uit dit weinige, dat ik mededeelde, Blijken. Eerstens dat de vergaderitig te Emden gehouden, niet onbelangrijk: moet worden geacht voor de herleving en versterking van het gereformeerde leven in Duitschland en verder, dat de Heere daar nog een overblijfsel heeft bewaa, rd, dat ernstig vraagt naar de gereformeerde leer en haar beginselen. Mogen wij dat overblijfsel nog zijn tot een hand en tot een voet, opdat de gereformeerden in Duitschland ook getrouw mogen worden bevonden in de toepiassing van de 'heerlijke gereformeerde waarheid zoowel op het terrein van het kerkelij'k leven als op dal van den staat, van de school en van de maatschappij; ja, wijl het Calvinisme een wereldbeschouwing is, dat zij uit de gereformeerde gedachte mogen leven op elk terrein des levens, heel het leven daardoor laten beheerschen en daaryan laten doortrekken. Dankbaar stemt mij te mogen opmerken, dat onze kerken, en evenzeer die uit de graafschap BenÜieim en Oost-Friesland (naar wat ik' in de , , 'Grensbote" las over deze vergadering) het Schriftwoord op' den gereformeerden bond en zijn streven blijken toe te passen: verderf ze niet, want er is een zegen in.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen