Leergeschillen in de Chr. Ger. Kerk in Amerika.

III.

De Synode van Kalamazoo stelde drie punten vast:1. er is een gunstige gezindheid Gods jegens de menschheid in het algemeen, en niet alleen jegens de uitverkorenen; 2. er is een beteugeling der zonde in liet leven van den enkelen mensoli en in de samenleving; 3. ook de on wedergeborenen kunnen zoogenaamde burgerlijke gerechtigheid doen.

Zij deed tot de predikanten H. Danhot en H. Hoekse^ ma een vermaning uitgaan.

Zij drong er bij .professoren en predikanten op aan het leerstuk van de algemeene genade in nadere studie te nemen < > n te Inspreken in prediking, lezing en geschrift.

Het is geen wonder, dat men. hier in Nederland op menig punt toelichting wenscht.

Natuurlijk zijn de besluiten der Synode van ICalamazoo in groote trekken wel duidelijk, maar een inzicht in den samenhang ontbreekt vaak.

Laat ik mogen beginnen met de herinnering aan het spreekwoord, dat de kritiek wel gemakkelijk is, maar de kmist moeilijk.

Tijdens mijn verblijf in Amerika heb ik mij dit steeds voor oogen gehouden en mij niet laten' verlokken tot uitspraken, welke een kritische houding jegens de Synodale besluiten voet zouden geven.

Om dezelfde reden heb ik er totnogtoe in ons blad over gezwegen.

Nu echter de Synodale besluiten tastbare uitwerking hebben gehad, kan het stilzwijgen er over verbroken.

Op den gang van zaken kan spreken nu toch weinig of geen invloed meer hebben.

Daarenboven, al is het onzen Amerikaanschen lezers niet verboden om er kennis van te nemen, zoo zijn deze artikelen tooh speciaal voor Nederlandsche belangstellenden.

De Synode stond voor een uiterst delikaat ©n moeilijk geval.

Daarmede dient bij de beooirdeeling van die besluiten rekening te worden gehouden.

Maar het is misschien wel goed om het Synodale stuk eens heel nuchter te lezen, bekeken door ©en Hollandschen kerkrechtelijken bril en daaxna pas 'de omstandigheden te lalen gelden.

Welnu, bij zulk een lezing rijzen er dadelijk bedenkingen.

De eerste is deze.

De Synode sprak zich in de drie punten zeer beslist uit, konstateerde, dat onderscheiden uitdrukkingen in de geschriften van de Di Danhof en Hoeksema niet wel te rijmen zijln met wat Schrift en Confessie ons te dezer zake leeren en.... doet niet anders dan deze broeders vermanen.

Hier zou men iets anders verwacht hebben.

Watmeer hier de gewone gang gevolgd ware, zou men deze predikanten gevraagd hebben of zij deze drie pmiten voor hun rekening namen, waar immers afwijking daarvan een afwijking van Schrift en belijdenis wordt genoemd. Zulk een afwijking kan niet worden geduld in ©en predikant.

Of, zoo men den ernst van die afwijking niet zoo zwaar meende te moeten lateii wegen, had men deze broeders moeten laten beloven, dat zij hun gevoelen niet zonden propageeren.

Maar met een vermaning kan bij een afwijking •van Schrift en Belijdenis moeilijk worden volsta^ji.

Als aan die vermaning eens geen gevolg wordt gegeven, wat d^an?

De Synode liet dit onbeslist.

Zóó redeneert ieder, die alleen het kerkrecht en niet de toepassing daarvan op bijzondere omstandigheden laat spreken.

Van een vermaning kaïi alleen de rede zijn, wanneer iemand een waarheid eenzijdig drijft en voor een nevenstaande waarheid geen oog heeft.

Zulk een vermaning werd dan ook indertijd Mac-•covius toegediend, die een exclusief supralapsalisme predikte.

En in dien zin, maa.r dan niet de drie punten rakende, deelde ook de Synode van Kalamazoo nog een vermaning uit.

Deze Synode toch liet ter verdediging van de predikanten Danhof en Hoeksema; gelden, dat zij niet anders willen en bedoelen G-ereformeerd te zijn en zij in de grondwaarheden, zooals die in onze Belijdenisschriften geformjaleerd zijn. Gereformeerd zijn. Maar aan dat laatste voegden zij' toe: al is het ook met een neiging tot eenzijdigheid.

Met het oog op die eenzijdigheid nu vermaande zij „de broeders en de kerken in het algemeen zich te wachten voor eenzijdigheid in de voorstelling der waarheid, en zich voorzichtig, gematigd, en bescheiden uit te drukken".

Deze vermaning was volkomen op haar plaats.

Werd die vermaning in den wind geslagen, d!an zou een volgende Synode haar met verdubbelde kracht kunnen hernieuwen.

Maar een Synode mag niet toelaten, dat, wat zij beslist als afwijkingen van Schrift en belijdenis disqualifxeert, voortwoekert en gepropageerd wordt zelfs niet tot een volgend© Synode.

Nog een tweede vraag doet zicli onwillekeurig aan den lezer van deze beslissingen op.

De Synode achtte het niet geraden in za, ke het vraagstuk der Algemeene Genade een commissie te benoemen, welke het in studie zou nemen.

Wel wordt daaraan toegevoegd: „om zoodoende te komen tot de formuleering van ©en dogma betreffende dit stuk, dat straks in de Belijdenis zou kunnen worden opgenomen".

Dit laatste sloeg op een instracitie yan de classis Muskegon.

Maar, zoo vraagt men, waarom geen commissie - benoemd met een minder vérstrekkend doel?

Toen er hier te lande leergeschillen te beslechten vielen, heeft men wel een commissie benoemd. Haar konklusies werden op de Synode te utrecht aanvaard. Toch heeft men er niet aan gedacht, deze in de drie Formulieren van Eenigheid op. te nemen.

Had men in Amerika geen commissie kunnen aanwijzen met een ander doel? N.l. om deze zaak rijp te onderzoeken; daarover het gevoelen ook van andere kerkengroepen in te roepen; de vrucht daarvan in een lijvig rapport neder te leggen; dit geruimen tijd vóór een Synode te publioeeren, opdat zóó de kerken en al haar leden er kennis van konden nemen en langs dien weg een communis opinio (algemeene meening) worde gevormd?

Wij hebben in ons land de gezegende resultaten van die methode gezien en genieten, zonder dat w© het dikwijls weten, nog dagelijks ervan.

Hoe wil de Synode-van Kalamazoo een communis opinio' kweeken?

Door er bij professoren en predikanten op aan te dringen het leerstuk der Algemeene Genade dieper te bestudeeren en in predikatie, lezing of geschrift daarover te spreken (letterlijk: zich de problemen nader in te denken in predikatiën, lezingen en geschriften).

In Nederland houdt misschien menigeen het hart vast bij het vernemen van dit advies.

Men zou duchten, dat het opvolgen daarvan aan de rust en den vrede der kerken niet bevorderlijk zou zijn.

Als over een zeker leerstuk verschillend wordt gedacht en men hgt laat aankomen op het , , du choc des opinions jaillit la verité" (uit de botsing der meeningen springt de waarheid te voorschijn) en men als een der botsingsplaatsen o^ok d© kansel aanwijst.... we brachten het er in ons goede vaderland vast niet goed af.

‘t Zou een gekrakeel worden van'belang.

De dominé van ‘s avonds zou tegen dien van 's morgens vaak inpreeken.

Voor Hollandsche toestanden kan die method© niet anders dan sterk ontraden worden.

Bij deze twee vragen laten we het.

Er zijn er nóg een paar te stellen.

Doch deze zijn de voornaamste.

Zien we nu een volgend maal de besluiten der Synode van Kalamazoo in het licht der Amerikaansche kerkelijke toestanden.

Predikantenruil.

Volgens het officieel verslag van de classis Haarlem staat het nu vast, dat de kerkeraa, d van Velsen aan zijn predikant, D^ J. D'. Boerkoel, voor a.nderhalf jaar verlof heeft gegeven om naar Johannesburg in Zuid-Afrika te gaa, n.

Zooals bekend is, zal de kerk van Velsen gedurende dien tijd gediend worden door een predikant uit Zuid-Afrika, die hier zijn studiën aan de Vrije Universiteit wil vooi'tzetten.

Op die manier wordt het geestelijk kontakt tusschen de Gereformeerde Kerken in Tieide landen op voortreffelijke manier geoefend.

Misschien moet iemaiad bij de uitdrukking „geestelijk kontakt" eventjes glimlachen.

Het zij hem gegund. Hij' heeft niet heelemaal ongelijk.

‘t Is natuurlijk waar, dat de oefening va.n het „geestelijk kontakt" niet het specifieke doel is van zulk een ruil.

We mogen daar gerust voor uitkomen.

De nuttigheidsreden is hier al te doorzichtig, dan dat men er uitsluitend een idealistischen schijn aan mag geven.

De Afrikaansche predikant wil graag hier studeeren en zijn Hollandsche Collega wil hem met toestemming van zijn kerkeraaid gaarne daartoe de gelegenheid geven en zelf met ons broedervolk in het verre Zuiden kennis maken.

Maar, al stellen we dit voorop), valt daarmee het feit weg, dat op die maaiier het geestelijk kontakt wordt gediend?

Allerminst.

Zulk een ruil kan de banden tusschen twee kerkengroepen in verschillende landen nauwer aanhalen. Er worden nieuwe relatiën geschapen. De Zuid-Afrikaansche kerken krijgen een voorlichter over en pleitbezorger vtoor de G-ereformeerde Kerken in Nederland meer. En omgekeerd.

Daarom zal er van zoo'n ruil meer geestelijke kracht kunnen uitgaan dan van de uitvoerigste en drukste korrespondentie.

Niets gaat er boven den invloed der persoonlijkheid. levende

Wij hopen dan ook, dat deze ruil niet een opj zichzelf staand verschijnsel zal bhj'ven, maar door andere zal worden gevolgd.

Dit kan het inzicht in het intemationaa^l karajcter van de Gereformeerde belijdenis eenigszins versterken.

En dat is in onze dagen brood-en broodnoodig.

Vanzelf gaian nu mijn gedachten naar Amerika.

Daar ontmoette ik meer dan een dozijn studenten ©n predikanten, die mij hun wensch te kennen gaven aan de Vrije Universiteit den doctorstitel te verwerven.

En wie weet, hoevelen er nog zijn, maar die er mij niet over spraken?

Vast staal, dat, zoo de Heere wil, meerderen hunner hierheen zullen komen.

Enkelen reeds in den herfst van dit jcuar.

Anderen, waimeer zij hun studie daar hebben voltooid of ook verruiming van financiën hebben verkregen.

Doch er zijn er ook, die meenen, dat zij nooit hun . wensch zullen verkrijgen, omdat zij' ©en zoo langdurig buitenlandsch verblijf niet geheel bekostigen krutnen.

Waarom zou ook in veel van deze gevallen geen ruil kunnen worden aangegaan?

Toen ik in Amerika was, voelde ik het zoo sterk, dat we toch eigenlijk zoo weinig van elkanEer wisten. En dat, niettegenstaande ik sinds jaren trouw Amerikaansche kerkelijke bladen las.

Mijn reis naar Amerika heeft mij; ook in kerkelijk opzicht goed gedaaii en verkwikt.

Dikwijls. heb ik het gevoeld: hoe zouden we elkander meer tot zegen kunnen zijn, hoe ziou ons Calvinisme zich krachtiger kunnen openbaren, indien wij wat meer met elkander, in aanraking konden komen.

En wanneer nu een praktisch doel als studieredenen hiertoe het middel kan zijn, waarpm zouden Avij het 'dan niet aangrijpen?

Laat ik dit eens onder de aandacht-"vaii onze jongere predikanten mogen brengen.

Gaarne wil ik daarbij bemiddeling annbieden.

Zijn er onder onze jongere predikanten, die lust hebben om Amerikaansche collega's van dienst te zijn en die meenen, dat zij' van hun kerkeraden niet per se een weigering te wachten hebbeu ot die het althans willen probeeren, laten zij mij schrijveti.

Dan zal ik zooveel mogelijk zorgen, dat er konnekti© komt met Amerikaansche predikanten, die gaarne in Nederland hun studie willen voortzetten.

Is er eenmaal konnektie, dan moet men natuurlijk verder zelf de onderhandelingen voeren, natf elkander informeeren of zij passen bi| de gemeenten, die zij tijdelijk willen dienen, ©nz.

Dit blijft voor rekening van de lietrokkenen met hun kerkeraden en daarvoor kan ik geen Verantwoordelijkheid dragen.

Maar er zijn vertrouwde personen, tot wie meii zich wenden kan en met genoegen geef ik voor elk speciaal geval .de adressen.

Nog iets.

Er bestaat bij sommigen een vooroordeel tegen het Amerikaansche kerkelijke leven, alsof het daar alles wat „aan den lichten kant" is.

Ik ben blij, dat uit eiTaring te kuirnen logenstraffen.

Het moge gelden voor veel niet-Gereformeerd kerkelijk leven, de Gereformeerde predikanten mogen er zijn.

Ik heb daar zeer uitnemende, door en door Gereformeerde, diep ernstige predikatiën gehoord, welke voor de preeken onzer domino's in het geme raal niet behoeven onder te doen.

Maar ook daar is verscheidenheid van gaven evenals hier

Doch het is één en dezelfde Geest.

En we hebben hier niet allen mannen van tien talenten, ' terwijl Amerika het enkel met mannei! van vijf of zelfs twee talenten moet doen.

De Heilige Geest heeft de gaven heel anders uitgedeeld.

Ik zou het een voorrecht achten, wanneer door ruilingen Gereformeerd Amerika en Gereformeeid Nederland nader tot elkander konden komeii ei elkander sterken in kennis en liefde.

Kerkelijke Radie.

De classis Haarlem had een commissie benoemd om te dienen vaa advies in zake het gebruik vaJ de Radio ten behoeve van den Dienst des WoordS en van de Evangelisatie.

Op de jongste vergadering bracht deze ra, pp.oi' uit.

De volgende konklusies werden aangenomen;

De vergadeiing, overtuigd, dat het gebruik der Radio een uitnemend middel kan zijn in den afbeid in tó Koninkrijk Gods, en van beduidende beteekenis kan Iworden met name voor den Di«ast des Woords i» gestichten en voor den arbeid der Evangelisatie ovs heel Nederland; uitsprekende, dat de Radio door d' leden der gemeente nooit mag worden misbruitt om de bijvv^oning van den Dienst des Woords 'f eigen kerk te verzuimen; waardeerende, wat de te* te Bloemendaal tot heden inzake het Radio-gebnii» heeft gedaan; dardsbaar vernemende, dat de van Bloemendaal gaarne bereid is met haar BB0> inrichting andere kerken te dienen; in 't oog b*' dende, dat alleen de kerk van Bloemendaal vergiHniffig heeft tot bet uitzenden van preeken; van o* deel, dat in het gebruik der Radio een belang 'lm dat den kerken in het algemeen betreft; besluit.

1e. de kerk van Bloemiendaal te verzoeken, ^^ Radio-inrichting zoo te vernieuwen, dat deze ^ alle billijke eischen behoorlijk voldoet, om voor W het land te dienen; en aan deze kerk voor ren* en aflossing van het daarvoor noodige kapitaal, ^ voor de exploitatie den steun der Classis toe J zeggen tot een bedrag van 1/3 der kosten en ten 'hoogste i 500 per jaar, mits deze kerk zich ^*' bindt ter zake van haar Radio-inrichting geen beslni'^ te nemen, dan met goedvinden van de Classis^^^ zulks voor een tijdperk van ten hoogste 10 .

2e. aan de Part. Synode de vraag voor te leggen.

of het gebruik der Radio ten behoeve van den Dienst des Woords en van den arbeid der Evangelisatie moet werden geacht als een zaak, die ook den kerken in het gemeen betreft, weshalve een genieenschapper lijke regeling daai-voor gewensoht is; en inmiddels haar te verzoeken, te bevorderen, dat de kerk van Bloeniendaal voor dit werk worde gesteund door de kerken der provincie met een bedrag van Vs der kosten en tot ten hoogste f500 per jaar voor den tijd Van 10 jaar; en haar te vragen, deze zaak aanhangig , te maken-bij de Generale Synode.

Na wat we in dit blad over de R, adioi geschi-even hebben, hebben w© niet veel woorden noodig om i> ns standpunt ten opzichte van bovenstaande konklusies te verklaren.

lo. Op deze manier wordt de plicht der platatselijke kerk tena gekomen.

2o. De plaatselijke kerk kan haar roeping nakomen door gebruik te maken vaai een Iterktelefoon, die aaaisluit op de rijkslijin (indien de gegevens van den heer Dommisse juist zijn, waiaxaan we niet twijfelen).

3o. Ook de plaatselijke kerken, die op andere wijze in de nooden der thuiszittönden en der door evangelisatie te beai'beiden personen voorzien, zonden door den steun der Piarticuliere en Generale Synode genoodzaakt zijn voor Bloemendaal bij te dragen, wat niet billijk is.

4o. Indien hiervoor steun wordt verstrekt, waarom dan ook niet voor andere doeleinden? Stel, dat de uitgave van „Menigerlei Genade" met een tekort sloot, waarom zou men de meerdere vergaderingen niet vragen kunnen dit tekort te dekken?

5o. Heeft op het oogenblik alleen de kerk van Bloemendaal vergimningsrecht voor uitzenden, wie zal voorspellen of over eenige ja, ren nai verbetering in de techniek, ook andere kerken zulk een recht niet verkrijgen? En waarom zon men die dan niet steunen ?

6o. De stemi behoort ten principale te komen van hen, die van deze Radio-inrichting gebruik maken en van hen, die dit werk waiardeeren, dus langs partikulieren en niet langs kerkelijken weg.

Wij hopen, dat onze kerken in deze aüe voorzichtigheid zullen betrachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen