„Civics”.

In ons vaderland rust op den onderwijzer de plicht, bij zijn leerlingen aan te brengen de eenvoudigste kennis der gemeente-, provinciale-en staatsinrichting van Nederland. Hij ontvangt dezen wenk in onze Wet op het L. O., wanneer het vak Vad .Gesch, wordt voorgeschreven. Het gevaar is

niet denkbeeldig, dat men dit staartje van de V. G. alleen geeft in de hoogste klassen, omdat deze leerstof, zooals ze daar geformuleerd staat, allesbehalve aantrekkelijk voor de kinderen is, hoe nuttig ze dan ook voor den aanstaanden staatsburger moge zijn. Op de scholen in New-York heeft men aan deze stof eenige uitbreiding gegeven en wil ze dan onder den na, am „Civics" over het geheële leerplan verdeelen. We zouden dat woord kunnen vertalen door: „de vorming van staatsburgers". , 0p praktische wijze wordt deze stof bij de kinderen aangebracht. Ze moeten leeren beseffen, dat de kennis van enkele regels onmisbaar is, omdat het in de samenleving zonder die wetten eenvoudig spaak zou loopen. Ze leeren er in de laagste drie klassen al iets van, doordat men ze daar bezighoudt met huisgezin, school en speelplaats, omgeving. Ze leeren hier b.v. de regels voor eigen veiligheid: dat ze altijd rechts moeten houden, waar ze over de straat mo'eten gaan, wanneer, hoe; ze worden gewezen op het gevaar van op de straat te spelen, dat ze altijd vooruit moeten zien.

't Spreekt vanzelf, dat ze als kleine burgers op die manier gevoelen, dat wetten en reglementen noodzakelijk zijn in 't belang van de veiligheid van henzelf en van anderen. Dan kunnen ze vervolgens ook beter begrijpen, dat ze hun verplichtingen hebben tegenover de straat en het publiek. Ze moeten de straten mee schoon'houden; ze leeren het nut inzien van de manden voor papier, enz., ze mogen schuttingen en muren niet met messen bewerken ot met krijt ontsieren en gevoelen, dat ook zij er mede verantwoordelijk voor zijn, of het voorkomen van de stad op vreemdelingen een goeden indruk maakt. Zoo worden ze in belang van eigen veiligheid op de hoogte gesteld met allerlei maatregelen in geval van brand, ze worden gewezen op het gevaar van het spelen met lucifers, ze leeren het groote belang van ordo en gehoorzaamheid kennen en zien in, hoe goed het 'is, geregeld en op tijd in school te komen.

In die eerste drie klassen heeft het onderwijs nog niet het karakter van hetgeen op onze scholen is voorgeschreven, maar het is meer ©en praktisch onderricht in de eischen en de voorrechten, van de burgerlijke samenleving. Men wil daar reeds de kinderen leeren, nuttige leden te worden van de gemeenschap, die zich niet vijandig gevoelen tegenover de burgerlijke samenleving, maar die daarin hun eigen plaats weten in te nemen.

In de hoogere klassen krijgt dit onderwijs meer het gewone karakter van' onderricht in de Staatsinrichting. Achtereenvolgens komen aan de orde:4e leerjaar: mbtenaren en beambten van de plaats van inwoning; 5e leerjaar: mbtenaren en beambten in dienst van den Staat; 6e leerjaar: e Vereenigde Staten van Amerika.

Misschien vinden velen, dat men de school toch eigenlijk niet meer moet belasten. Ongetwijfeld komen verschillende dingen ook in de gezinnen ter sprake. Toch zouden heel wat kinderen er erg mee gebaat zijn, als ook de school zich in dezen niet afzijdig hield. Het oog van de kinderen moet er voor geopend worden, dat ook zij belang hebben bij een goeden gang van zaken in het publieke leven. De naam, die onze Nederlandsche jeugd heeft in zake de behandeling van vreemdelingen is nu juist niet schitterend. Auto's, die met steenen worden nagegooid, fietsrijders, die met stokken worden bedreigd, schuttingen, die met vieze woorden en teekeningen prijken, dat alles en nog veel meer maakt het duidelijk, dat ook wij nog wel wat mogen doen aan wat men in Amerika „Civics" noemt. Er is in het leerplan wel een hoekje te .vinden, waar we deze stof kunnen onderbrengen. Bij taal, geschiedenis, lezen kunnen we wel den noodigen burgerzin aankweeken en aan de kleine burgers de middelen aan de hand doên, om gerijpte goede voornemens ten uitvoer te brengen. Van huis uit leeren ze dat niet allemaal. Daarom zien we op straat nog zoo veel jongens, die zoo moeilijk de juiste plaats kunnen vinden, waar ze moeten staan. Ze zijn nog niet in evenwicht en slaan dan zoo gemakkelijk over naar het uiterste van ruwheid en brutaal geweld. Laten we hen een handje helpen, om het rechte evenwicht te vinden. Zonder leermiddelen zijn we opi dit terrein niet meer. Ik herinner hier aan de leesboeken: F. v. Ra al te, „Veiligheid voor alles" en Visser en Paul, „Veilig verkeer, beide uitgegeven bij Wolters. Op een onderdeel van het uitgebreide terrein geven ze goede voorlichting.

G. MEIMA.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen