Bond van Gereformeerden (Galvinisten) in Nederland.

V.

Met het stuk uit Zuid-Afrika op te nemen meenden we een dubbelen slag te kunnen slaan.

Vooreerst kan het de belangstelling, welke er ongetwijfeld voor het groote ding, dat daar gaat gebeuren, onder onze lezers bestaat, bevredigen.

Vervolgens kan een vergelijking worden gemaakt tusschen den grondslag van den Bond van Gereformeerden (Calvinisten) in Nederland en die van „Die Kristelik-Kasionale Bond (van Kalviniste in S. Afrika).

En dan blijkt het, dat wat daar mogelijk is, hier niet verwezenlijkt zou kunnen worden.

Een formuleering van den grondslag als deze: „Die grondslag van die Bond sal wees die Woord van God, soos geinterpreteer in die Kalvinistiese wêreldbeskouing in ooreenstemming met ons Kristelik-Nasionale volkstradisies" zou hier zeker niet wordffli geaccepteerd.

Men zou hem te ruim vinden. En het „Konsep van Beginselprogram" zou dat bezwaar niet wegnemen.

Daarmee beweren we niet, dat hij voor Zuid-Afrika j; e ruim is. Integendeel. '

We vertrouwen, dat die met het oog op de toestanden aldaar geheel korrekt is.

Maar voor Nederlandsche toestanden kan hij niet pasklaar gemaakt.

Hier hebben we behoefte aan scherper begrenzing, zooals die dan ook in de Statuten van onzen Bond wordt geboden.

We kunnen nog een andere vergelijking treffen. De Engelsche Calvinisten-bond, de bekende Souvereign Grace Union, heeft tot grondslag:

1. De volstrekte genoegzaamheid van de Heilige Schrift voor alle zaken van geloof en wandel. 2. De Drieëenheid Gods. a. de soevereiniteit van God b. de Godheid en volmaaJcte menschheid van den Heere Jezus Christus c. De persoonlijkheid van den Heiligen Geest. 3. De val van den mensch. 4. Verkiezing uit vrijmachtig welbehagen. 5. Dat de verlossing partikulier is. 6. Onwederstandelijkheid van de roeping. 7. Rechtvaardigmaking door toerekening van de gehoorzaamheid en voldoening van Christus. 8. Volharding der heiligen.

Schoone waarheden worden hier opgesomd.

We kunnen er ons niet genoeg over verheugen, dat deze in Engeland zoo krachtig worden uitgesproken.

We voelen daarin een Oalvinistischen gemeenschapsband trekken.

Maar zou men dien grondslag hier kunnen overnemen ?

Het antwoord ligt in de vraag.

Voor ons land zou die grondslag weer niet gepreciseerd genoeg zijn.

In onze belijdenisschriften zijn meer waarheden tot uitdrukking gebracht dan hier in de basis zijn opgenomen.

Ook is deze basis zuiver theologisch en van de pretentie van het Calvinisme, dat het een ei^en boodschap heeft voor alle levensterrein, wordt hierin niets vernomen.

Daarmee zou ten onzent niet kunnen worden volstaan.

Alweer: we oefenen hiermee geen kritiek op den grondslag van de Souvereign Grace Union. Die kan voor Engeland voldoende zijn. Hier echter wordt meer geëischt.

Vergelijken we alzoo den grondslag van onzen Bond met dien van geestverwante organisaties in het buitenland, dan kunnen we gerust konstateeren: wij staan in scherpte van belijning aan de spits.

Toch zijn er hier, die meenen, dat deze belijning nog niet voldoende is.

Totnogtoe lazen we echter niet, dat iemand een formuleering voorstelde, welke nog meer belijnd is.

Ofschoon de statuten van onzen Bond zijn vastgesteld, zou het toch veel waard zijn, wanneer men hieraan eens zijn krachten beproefde.

Wie weet of de Bond de nieuwe formuleering niet zulk een verbetering achtte, dat hij die gaarne overnam en statuten-wijziging voorsloeg.

In elk geval zou men met zulk een verbeterden concept-grondslag nuttiger werk verrichten dan met artikelen overloopend van afbrekende kritiek.

Mits men hiermee rekening houde, dat de Bond niet kerkelijk is en dat dus het specifiek© van een kerk niet in den grondslag kan worden opgenomen.

Indien men b.v. aanvaarding van de foederatieve gedachte van de kerkinrichting als eisch tot toetreding van den Bond zou stellen, zouden we daardoor vele Hervormde broeders van Gereformeerde belijdenis buitensluiten.

We hebben de kritiek op den grondslag van 'den Bond nauwgezet nagelezen.

Maar we konden tot geen andere konklusie komen: indien men zich in die richting beweegt, is samenwerking met Gereformeerden uit andere kerken afgesneden.

Dan moet men op zichzelf blijven staan.

Dan kan er van een internationale organisatie niets komen.

Want in het buitenland zijn er weinig kerken, die hetzelfde kerkelijke standpunt innemen als wij.

Indien dan zij, die tot zulke kerken behooren, per se veroordeeld zijn, kunnen wij den wensch' naar internationale samenwerking gerust prijsgeven.

Of zalmen voor het buitenland een geheel anderen maatstaf aanleggen dan voor het binnenland?

Dat zou meten zijn met twee maten. 179

Er is geen enJcele internationale organisatie, welke in belijndheid kan halen bij de organisatie, welke onze Bond beoogt.

De Presbyteriaansche Alliantie b.v. is èn in haar grondslag èn in haar praktijk veel en veel vager.

Men moet deze kwestie tegelijk nationaal en internationaal bezien.

Trouwens, wanneer men de houding aanneemt, gelijk die in de kritiek tot uiting fcwam^ moet, als men konsekwent is, elke binnenlandsche aktie, welke den Gereformeerden naam voert, verkerkelijkt worden.

En dat is toch stellig niet Calvinistisch. Vereenigingen, die onder kerkelijk toezicht staan, zooals onze Jongelings-en Meisjesvereenigingen, hebben zeer stellig met het kerkelijke wel rekening te houden.

Zij moeten uitmaken, welke kerk toezicht oefenen. zal

Indirekt gelden Synodale besluiten van een kerk ook haar.

Maar vereenigingen, die naast de kerk staan, die in geen enkel opzicht kerkelijk zijn, hebben andere verplichtingen.

Zij moeten zelf het confessioneel Gereformeerd karakter tot uitdrukking brengen en handhaven.

Meent men, dat dit niet goed geschiedt, welnu, men sluite, zoo men nog geen lid is, et zich bij aan en men krijgt een officiëele stem in het kapittel.

Men kan al zijn bezwaren wettig inbrengen.

Of wij de thans geopperde bezwaren niet hebben voorzien?

Daarover spreken we _graag nader. Voor het oogenblik nog 'één opmerking.

Men heeft er iets achter gezocht, dat de naam van niet één hoogleeraar der Theologische School onder het perscommuniqué staat.

Men achtte dat van buitengewoon gewicht.

Ten onrechte evenwel.

Zooveel mogen we wel uit de school klappen, dat ook vertegenwoordigers van het korps hoogleeraren der Theologische School zijn uitgenoodigd.

Als we ons goed herinneren, kwamen er 'van hen ook sympathie^betuigingen binnen.

In elk geval deed niemand ebn schriftelijk geluid hooren, dat ook maar een weinig bezwarend klonk.

De vergaderingen werden echter "door hen niet bijgewoond.

Op zichzelf is dit volkomen begrijpelijk.

Immers werden de vergaderingen steeds in Den Haag gehouden.

Voor een Bond, die nog over geen vaste fondsen beschikt, was dit, door de gelegenheid, daar geboden, een uitkomst.

Waarschijnlijk was deze plaats voor de hoogleeraren uit Kampen wel wat ver.

Het is ook mogelijk, dat de data der vergalderingen juist op college-dagen waren gesteld.

Hoe dit ook zij — gepasseerd zijn ze niet.

Bezwaren hebben zij ook schriftelijk niet ingebracht.

Wij hopen dan ook spoedig hun namen te zien vermeld.

En wat de moeilijkheid van saamkomen betreft, wij verwachten, dat door het bestuur daarmee, zoo ze bekend wordt, gaarne zal worden gerekend.

De wereld uit.

Naar mij werd medegedeeld zou Dr van der Vaart Smit in het geschil, dat als bekend mag worden ondersteld, gekontenteerd zijn, indien ik de eerste van de beide hieronder staande verklaringen voor mijn rekening wilde nemen.

Men zal begrijpen, dat ik daaronder zonder aarzeling mijn handteekening zette.

Zij luidt als volgt:

„Na de pertinente verTjlaring van Dr v. d. Vaart Smit, dat hij niet alleen niet vóór 1926 officieel aan de N. R. C. verbonden was, maar er ook vóór dien tijd geen stukken van zijn hand in genoemd blad zijn opgenomen, neem ik gaarne alle uitdrukkingen terug, die den indruk zouden kunnen wekken, dat Dr v. d. Vaart Smit in den door mij gewraakten zin, aan genoemd blad zijn medewerking zou hebben verleend."

Dr V. d. Vaart Smit heeft daarop deze verklaring afgelegd:

„Mijnerzijds verklaar ik thans gaarne, dat ik alle scherpe uitdrukkingen, die door mij zijn gebezigd, waardoor Dr Hepp in zijn persoon mocht zijn aangetast, terugneem, waarmede dan het „pijnlijkepersincident" als geëindigd kan worden beschouwd."

Hiermee is dus deze zaak de wereld uit. Zij ruste in vergetelheid.

Zij ruste in vergetelheid.

HEPP.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen