Zij hebben hunnen loon weg.”

En wanneer gij bidt, zoo zuh gij niet zijn gelijk de geveinsden : want die plegen gaarne, in de synagogen en op de hoeken der straten staande, te bidden, opdat zij van de menschen mogen gezien worden. Voorwaar ik zeg u, dat zij hunnen loon weg hebben. Matth. 6:5.

Een goed deel van onze tijdgencoten gaat gebogen onder een schriklijk juk van tirannie, waar ze de schouders nauwlijks tegen durven inwringen.

De tirannische macht, die hen van alle persoonlijke vrijheid berooft, heet de Publieke Opinie.

Ze leven onder menschen; ze gevoelen zich door allerlei banden aan die menschenwereld om zich heen gebonden; en nu weten ze dat die menschelijke menigte, die om hen krioelt, zich telkens als rechter opwerpt en vonnissen slaat, waarbij al hun doen en laten wordt goed-of afgekeurd.

Keurt nu die Publieke Opinie hun wijze van doen goed, dan ondervinden ze daar terstond de aangename gevolgen van, doordien de groote menigte van dat publiek hen loont met lof en toejuiching. Maar ook slaat die Publieke Opinie een vonnis tegen u, zoodat ze uw gedraging, uw v/ijze van het aan te leggen, kortom uw optreden in de wereld afkeurt, dan blijven waarlijk de onaangename gevolgen ook niet uit; want dan acht die groote menigte zich gerechtigd, om u over den hekel te halen, u in opspraak te brengen, allerlei leelijks van u te vertellen, en u spot voor lof en belaching voor eere te bieden.

Zoo trekt er in die Publieke Opinie een sterke stroom, waartegen de zwakkeren van ziel niet kunnen of niet durven oproeien. Och, de wrake der Publieke Opinie is over wie haar trotseeren dorst, ook zoo nameloos hard.

Want zie, die wrake bepaalt zich niet tot het enkele feit, dat ze in u afkeurde, maar slaat haar vangeren om heel uw leven; tot om uw huislijk leven toe. En om haar bitterheid nog guller bot te vieren, spaart ze zelfs uw vrouw en uw kinderen niet, poogt u te benadeelen in nering en beroep, en rust letterlijk niet eer ze u als straf voor uw weerspannigheid er geheel onder heeft.

Ze noemen zich vrijen de duizenden bij duizenden, die hun levenlang niets dan slaven en slavinnen van deze schrikkelijke tirannie zijn. En vrij gevoelen ze zich ook op één beding; op voorwaarde namelijk dat ze van alle persoonlijkheid, van alle zelfstandig oordeel, van alle karakter afstand hebben gedaan, en geheel wierden gelijk de Publieke Opinie ze hebben wil.

Als ze aan die wereld, waarvan de Publieke Opinie de tolk, de rechter en de heraut is, gansch gelijkvormig zijn geworden, natuurlijk dan is er geen strijd, dan komt er geen botsing meer, en wordt er aan de kluisters die ze dragen, niet meer gerukt.

Maar daarin ligt dan ook juist het heillooze en noodlottige van de verpestende macht, die deze Publieke Opinie uitoefent, dat ze in steeds wijder kring heel het leven onzer tijdgenooten onder haar macht heeft gekregen en met ijzeren scepter beheerscht. Eertijds was dat niet zoo.

Er bestond ook toen wel een gemeen oordeel en een dunk van den medemensch, maar dat oordeel en die dunk waren bescheiden, en beperkten zich stipt tot wat de onderlinge, gemeenschappelijke levensusantie betrof; en op dat beperkte terrein werkten ze nuttig. Maar al wat daarbuiten lag, in persoonlijk en huislijk leven, in wijze van denken en handelen, van zich te kleeden en aan te stellen liet men destijds vrij. Anders dan de massa te zijn bracht toen eer achting dan smaad.

Nu daarentegen heeft deze Publieke Opinie beslag op heel den mensch gelegd. Stukje na beetje elk terrein van ons menschelijk leven onder haar koninklijken scepter geannexeerd. En thans kwam het metterdaad zoover, dat die Publieke Opinie u de wet voorschrijft, hoe ge in en buitenshuis zult leven, hoe ge uw kinderen zult opvoeden, hoe ge uw nering en beroep zult drijven, welke denkbeelden ge zult aankleven, wanneer ge lachen en huilen zult, hoe ge u zult in-en ontspannen, wie ge zult liefhebben en wie ge zult hiaten, hoe ge de historie en hoe ge de toekomst zult opvatten; of om het kort te zeggen, hoe ge geboren zult worden, hoe ge leven en hoe ge sterven zult, — gij en heel uw huis.

Toch gaat deze macht eigenlijk niet tegen u, maar testen God in.

Het is volkomen waar, dat niet een ieder maar doen mag wat hij wil. Neen, er is een wet, waaronder we staan, en er isesn rechter die bij al ons doen en laten goed-of afkeurt, en aan dit zijn vonnis loon of straf verbindt. Edoch, die albeheerschende macht die uw leven regelt, ordent, beoordeelt en op lof of straf doet uitloopen, mag niet in de Publieke Opinie rusten, maar kan alleen rusten in God.

Ge leeft als mensch onder menschen, en saam met alle menschen onder God. Hij is uw Wetgever, uw Rechter, uw Koning. Voor Hem en voor Hem alleen zal de glorie zijn.

Maar dit is nu het fatale, dat deze Publieke Opinie zich letterlijk in de plaats van God schuift, in Gods stoel gaat zitten, en van u vergt dat ge in haar vreeze, in stee van in de vreeze des Heeien HEEREN zult wandelen.

Zij, die Publieke Opinie, houdt u derwijs bezig, neemt u zoo geheel en al in en bezet u zoo van achteren en van voren, dat er geen tijd, geen kans voor u overblijft, om ook nog met den Heere uwen God te rekenen.

Zoo hecht ge aan haar Opinie al meer, aan Zijn oordeel al minder. De waarheid, dat er eens een oordeel komen zal, draagt ze zelfs geheel uit uw besef weg.

En komt het er vroeg of laat toe, dat deze Publieke Opinie van u vergt wat God u verbiedt, of dat de Heere u oplegt, wat zij u niet gedoogen wil, och, wie is er, die dan niet de bange inzinking zijns harten heeft ondergaan, dat hij voor den eiseh om Grode meer dan menschen te gehoorzamen, schandelijk en lafifelijk bezweek.'

En dit nu is het, waartegen de Overste Leidsman uws geloofs u in de Bergrede zoo roerend, in wat hij van de aalmoes, het gebed en het vasten zei, gewaarschuwd heeft, toen hij uitriep: „ó^j? ' hebt uwen loon weg!"

Natuurlijk gaat er een oordeel over elke uwer daden, en hebt ge op dit oordeel recht, en zal uit dat oordeel straf of loon voor u voortvloeien.

De vraag is nu maar, bij wien zoekt ge dat oordeel over uw daden en dus ook wat ge deedt uw loon.'

Ge kunt het zoeken óf bij de Publieke Opinie der menschen 6ï bij de opinie die God van u heeft.

Geeft ge nu om Zijn oordeel niets, en richt ge u in alles naar het oordeel der menschen, dat ge bedelt om ^? ^« goedkeuring, en watertandt naar het loon, dat zij u in den schoot werpen, welnu, dan hebt gij uw loon ook gehad; gehad wat bedongen wierd; en voor de eeuwigheid hebt ge noch voor uw aalmoes noch voor uw gebed iets meer van uwen God te verwachten. Dan hebt ge uw loon weg.

Toch niet, alsof hiermee uw rekening met uw God vereffend was.

Nimmer laat Zijn majesteit af, u op te eischen voor Zijn glorie, en al hebt ge levenslang u om het slavenjuk der Publieke Opinie alles getroost, dó, n, als met uw sterven de Publieke Opinie u aan haar macht ziet ontglippen, zal vreeslijk over u opwaken die macht van Gods heilige majesteit.

En dan zal het ervaren worden, dat wel weg was uw loon, maar dat uw straf u op bleef wachten.

Die is dus niet weg, maar omvangt en omklemt den aanbidder der Publieke Opinie, die voor haar knielde en God voorbijging met zijn ontzettend afgrijzen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen