De Martelaren.

CXCVIII.

ROGER ACTON.

In het begin van de regeering Van Hendrik V, den koning van B^ngcland, die' zijn voorganger Richard van den troon gestooten had, brachten de bisschoppen en godgeleerden van de kerk van Engeland zware klachten bij den nieuwen koning in, over den treurigen toestand, waarin de kerk verkeerde. Zij zeiden, dat de geestelijken niet meer werden gehoorzaamd; dat de wetten en verordeningen der Moederkerk niet voeten werden vertreden; dat de Roomsche geloofsbelijdenis, ja de gansche godsdienst dreigde ten onder te gaan; dat men weinig ontzag meer had voor de geestelijke rechtsmacht en niets meer gaf om de kerkelijke censuren; dat velen er openlijk den spot mee dreven, kortom, dat dit alles zou uitloopen op een oproer. De oorzaak van dit alles vonden de klagers in de groote stoutheid der ketters, die hunne samenkornsten in het verborgen hielden, boeken schreven, en in bosschen en tusschen struikgewas vluchten. Ten gevolge dezer klachten riep de koning zijn raad samen te Leicester (te Londen durfde hij dat niet te doen, uit vreeze voor de vrienden van den heer van Cobham, John Oldecastel, die toentertijd om der waarheid wille in den kerker zat). Spoedig daarop verscheen een koninklijk besluit, waarbij met een vreeselijke straf bedreigd werden allen, die de leere der Schrift toegedaan waren; voorts werden deze niet alleen aan ketterij, maar ook aan Majesteitsschennis schuldig verklaard. Geworgd en daarna verbrand worden was de straf voor hen, die men toen Wicklefieten heette. Geen privilege kon hen redden.

De bisschoppen waren nu genoegzaam gewapend tegen alle belijders der waarheid naar de Schriften. Velen ondervonden dat, zooals Roger Acton, John Brown en John Biverley.

De laster spaarde hen niet. Een pauselijk gezant, de Italiaansche historieschrijver Polydorio Virgilio, die ter inning van den Pieterspenning langen tijd in Engeland vertoefde, verhaalt van hen, dat zij de wapenen hadden opgevat en eene samenzwering gemaakt tegen de priesters, ja zelfs tegen den koning; dat zij ook vergaderingen hielden, om te beramen, hoe zij met geweld hunne gevoelens zouden verdedigen; dat met name Oldecastel en Roger Acton eene bende slechte menschen hadden verzameld en zich in Londen verborgen, om straks den koning gevangen te nemen. Van deze aanklacht is geen woord waar. De tijdgenooten onder de geschiedschrijvers zeggen niets van een oproer tegen koning ot priesters. Wel meenen sommigen, dat Roger Acton meegewerkt heeft aan de ontvluchting van John Oldecastel. Toen men hem nu later in handen kreeg, werd deze daad een der gronden voor zijn doodvonnis. Anderen ontkennen dit. Doch hoe dit ook zij, Acton was evenals John Brown en John Biverley, die een bedienaar des Woords was, een tegenstander der priesters en belijder van den Christus der Schriften. Op grond van dit laatste zijn alle drie de martelaren geworgd en verbrand in Januari 1413.

WILLIAM TAYLOR.

Kort na het concilie van Constanz, dat Johannes Huss als ketter veroordeelde, werd er in Engeland eene groote vervolging geleid tegen de ware geloovigen en dienaren des Heeren. Hendrik V was toen koning. Een dergenen, die toen ten bloede toe vervblgd is, was William Taylor, hooglecraaar aan de Universiteit te Oxford.

Hij was een priester, wiens voorbeeldig leven velen stichtte. Door het lezen der geschriften van Wickleff en bovenal van Gods Woord werd hij een tegenstander der Roomsche geestelijkheid. Hij tastte hunne afgoderij en hun bijgeloof aan en weerlegde ze uit Gods Woord. In een zijner geschriften bestreed hij de aanroeping der ontslapen heiligen. Het gebed mocht alleen tot den almachtigen en eeuwigen God gericht worden.

Nadat hij gevangen genomen was, moest hij vele pijnigingen en martelingen ondergaan. Hier onder bezweek hij, zoodat hij negen artikelen herriep, die hij vroeger zoo moedig had gehandhaafd. Doch God de Heere ontfermde zich over zijnen knecht en richtte hem op uit zijnen val. In zijn geloof wederom gesterkt, beleed hij de waarheid, die naar de godzaligheid is, en werd verbrand op de marktplaats te Londen. Dit geschiedde den len Maart 1422.

WILLIAM WHITE.

William White was een man van kennis en welsprekendheid. In het graafschap Kent werd hij geboren. Toen hij zijn beroep moest kiezen, koos hij den geestelijken stand in het pausdom. Maar God de Heere bracht in zijn hart eene verandering teweeg. Hij werd^ bekend met de geschriften van Wicklefif en verliet het pausdom. Nadat hij den zoogenaamden priesterlijken staat had opgegeven, arbeidde hij met des te grooteren ijver, om de kennis van God en Christus onder de menschen te verbreiden door prediking en onderwijs. De vrouw, welke hij zich nam, een jong meisje, Jeanne genaamd, volgde haren echtgenoot op den hangen weg van strijd en vervolging.

Bijzonder stelde White de volgende artikelen op den voorgrond:

1. dat er geene vergeving der zondenis, dan alleen door God om Christus wil;

2. dat het ongehuwde leven in het pausdom eene uitvinding van den duivel is;

3. dat men de beelden uit de bedehuizen der Christenen moet verwijderen, alsmede de relequiën;

nen moet verwijderen, alsmede de relequiën; 4. dat de kerk van Rome die vijgeboom is, welke slechts bladeren had en om zijne onvruchtbaarheid vervloekt werd.

Nadat White langen tijd het Woord Gods gepredikt had werd hij te Norvicli gevangen genomen. Dertig artikelen werden tegen hem ingebracht.

Daar hij ze niet herriep, werd hij verbrand op last van den bisschop. Dit geschiedde in September 1428 onder de regeering van koning Hendrik VI.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen