Buitenland.

Engeland.

Een oordeel over de Transvaalsche gebeurtenis.

Het is ons aangenaam te kunnen mededeelen, dat men in Christelijke kringen in Engeland anders over Jameson's schanddaad denkt, dan dat dit in de pers gedaan wordt. Althans The Indeendent betoogt, dat Dr. Jameson door een verkeerden stap zijn goeden naam voor zijn leven bedorven heeft. Doch dit is slechts gering. Hij heeft de zaak van het volk dat hij meende te dienen, gecompromitteerd. Hoezeer zijn expeditie de betrekkingen tusschen twee sterke en energieke rassen bedorven en den voorspoed dier streken in gevaar gebracht heeft, kan nog niet berekend. Maar dit is het ergste nog niet. The Independent zegt, dat hij niet wil^ beweren, dat Dr, Jameson de Engelsche natie heeft vernederd. Eene natie kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de daden van een zijner zonen. Doch hij heeft den toestand zeer gecompliceerd gemaakt, en dit op een bijzonder critiek oogenblik in de geschiedenis van zijn land.

Voorts betoogt het blad, dat Dr. Jameson niet het minste recht had, om zich in den strijd tusschen de boeren en de uitlanders te mengen.

Maar Jameson had de reputatie van te durven en dat het geluk hem op zijne schreden volgde. Daarom had hij grooten mvloed op de vermetele avonturiers, die in grooten getale door de goudvelden werden aangetrokken, en de mogelijkheid be.stond, dat hij met een koenen slag deTransvaalsche regeering zou omverwerpen. Dit kan zijn handeling verklaren, maar is geen schaduw van eene rechtvaardiging. Terecht beschouwt president Kruger de daad van Jameson als een vrijbuiters-expeditie. Het is te hopen, dat de boeren edelmoedig zullen 2ijn bij de behandeling van een gevallen dwaas, maar men moet bij het pleiten voor genade niets doen, waardoor het vermoeden kan worden opgevat, dat men zulk een ergerlijke schending van het volkenrecht (international law) zou willen vergoelijken.

Voorts betoogt het blad, dat Zuid-Afrika beschouwd is als een veld tot uitbreiding van het rijk, en .indien iemand iels in die richting kon tot stand brengen, werd hij de afgod van zekeren kliek. Ditj soort van vleierij heeft er veel toe bijgebracht om Jameson in het verderf te storten. jZij, die gelijk wij dit agressieve streven met antrouwen beschouwden, zijn met verachting oor skieine Engelschen" uitgekreten. Klein ngeland, voorwaar! Wat is er eertijds gebeurd, at Engeland zoo klein gemaakt heeft, als deze ngelukkige strooptocht. De eenige zaak die het rger had kunnen maken, zou succes geweest ijn, tenminste zijn wij dit ontkomen, en daaroor is reden tot dankbaarheid."

Men moet erkennen, dat hier de rechte toon ordt aangeslagen. Aan het einde van het artikel ordt nog gezegd, dat van alle methodes van olonisatie de Chartered Company de gevaarijkste is, want terwijl de Company eene vrije and van handelen heeft, moeten hare misslagen ederkoraen op de regeering. Het is overbodig m er bij te voegen, hoe dit kwaad vermeerert, wanneer aan het hoofd van de Company rootheden als de hertogen van Abercorn en Fife taan.

Zwitserland.

De nieuwe school in et kanton Waadland,

De Eglise libre bevat nu en dan corresponüën uit Waadland van de hand van den predikant Jules Amiguet. Aan eene daarvan ontkenen wij het volgende:

«Wanneer vroeger een predikant de twaalf artikelen wilde afschaffen of de Uturgie wijzigen, meende hij verplicht te zijn de ruiten in te slaan en zich voor te doen gelijk hij was. Heden ten dage wil men s orthodox" blijven na twee derden van het Evangelie te hebben verworpen; men laat stilzwijgend de twaalf artikelen voor wat ze zijn; men wijzigt naar zijn welbehagen de liturgie, terwijl de leden der gemeente niet eens geraadpleegd worden. Wanneer men over deze dingen spreekt, beweert men, dat men gehecht_ blijft ^an het zuiver Evangelie, aan den historischen Christus, enz.

En zoo bereidt men zachtkens de toekomst voor. Ik zeg niet, dat deze manier van handelen gescliiedt uit berekening, dat zou te afschuwelijk zijn. Men doet aldus, zonder dat men er zich van bewust is, maar als het aankomt op resultaten, zou de meest geslepen samenzwering het niet beter kunnen doen. Het ligt in het karakter van vele personen, en het is in het Waadlandsch karakter in 't bijzonder, om niet plotseling brutaal op te tieden, maar om langzaam door te dringen, door in stüle en ongemerkt te arbeiden. Men wil niet eene revolutie, maar eene evolutie. Men wil zich niet afscheiden, gelijk in de Vereenigde Staten, van de orthodoxe kudden, om Unitarische gemeenten te vormen; men wil op. zijne plaats blijven, maar deze vervormen, zoodat op zekeren dag

de laatste rechtzinnigen zich bij hen vreemdelingen zouden gevoelen, en dan zou men hen zonder twijfel verzoeken, om óf heen te gaan óf zich te onderwerpen. Men zegt, dat om den wille van den vrede men zich moet schikken naar de nieuwe denkbeelden; men tracht op eene zachte manier die denkbeelden onder de leden der kerk populair te maken; men zegt, dat het zeer treurig zou zijn, als men moest zien, dat leidslieden en de kudden die door hen geleid worden nie'; overeenstemmen in de belijdenis, waaruit men afleidt, niet dat de leidslieden het oude geloof moeten behouden, maar dat de kudden het nieuwe moeten aannemen, en dit uit deferentie voor de predikanten, die, beter onderwezen, zeer wel weten, dat de Christus der nieuwe school veel meer vertroosting biedt dan die der oude. lü Evangik et Liberté en zelfs in de Semeur Vatidois^ had menig artikel de strekking, 'om dit plan tot uitvoering te brengen, en dit geschiedde zonder opzien te verwekken. Zonder opzien, want men wil liefderijk de twisten vermijden, die zoo dikwijls voorkomen te Geneve, in Frankrijk, in Duitschland en in Duitsch-Zwitserland; zij moeten bij ons niet vernieuwd worden in het zoo schoone kanton Waadland. Zonder beweging, maar toch niet zonder dat de rechtzinnige predikanten het bemerken, en ook niet zonder dat eenvoudige gemeenteleden het gewaar worden, wier gezond verstand zich niet iaat misleiden door dogmatische spitsvondigheden.

Arme zielen gevoelden zich geërgerd door het lezen van zekere artikelen of stukjes artikelen in dagbladen die beweren slechts de stichting der gemeente op het oog te hebben. Daarom werd ook van den kansel menige aanval vernomen op de nieuwe school, welke niet anders waren dan eenvoudige antwoorden op de benauwdheid die sommige zielen bekroop, doordat zij in aanraking kwamen met de leeringen der nieuwe school."

Zoo gaat de schrijver voort en toont daardoor een open oog te hébben voor het gevaar waarin Waadland's volk en kerk zich bevindt, door de ontkenningen der nieuwe school.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen