Voor Kinderen.

NALEZING.

Het is ons gebleken, dat het meegedeelde over den luchtbol met belangstelling is gelezen. 't Is naar aanleiding van een vriendelijke opmerking, dat we nog een kleine nalezing geven, doch dan ook niet meer. Het betreft de pogin gen waarvan we gesproken hebben, om uit Amerika, over den Atlantischen Oceaan Europa te bereiken, 't Verhaal dan luidt in zijn geheel, zeer verkort, aldus:

In 1858 zouden de reeds vermelde heeren. La Mountain, zekere Gager, Hyde en professor Wise in Noord-Amerika, eene reis ondernemen van Noord-Amerika naar Europa. Te dien einde lieten zij een reusachtigen bol maken, die 180 voeten in omtrek had en met 60, 000 kubieke voeten gas was opgevuld. 25 voet onder de bol hing een reddingboot van 18 voet lang. De bol droeg den riaam van „De Atlantische Oceaan.”

De ondernemers beweerden, dat er op zekere hoogte in den dampkring, een bestendige luchtstroom van het westen naar het oosten bestond. Doch zij waren gelukkig voorzichtig genoeg, om alvorens de groote reis te ondernemen nog eerst een proefvaart te doen. Den isten Juli 1859 stegen zij te St. Louis op en landden straks teHenderston in den staat New-York. Zij hadden in 19% uur bijna 250 Duitsche mijlen (ge middeld n Duitsche mijl in het uur; i D. M. = 80 minuten) afgelegd. Zij bevonden echter op hun tocht, dat de bol meer eene noordoostelijke dan wel een oostelijke richting nam.

Een Engelsche mijl of bijna 1777 Ned. ellen in de lucht, konden zij nog duidelijk straten, huizen, velden en bosschen onderscheiden. Toen zij boven het meer Erie waren, haalden zij 7 stoombooten in. Zij wilden de stad New-York aandoen, maar wijl zij in hun koers te noordelijk waren, zoo lieten zij zich zakken tot op de hoogte van pi. m. 1000 voeten boven den grond. Hier hadden zij ongelukkig met een hevigen storm te kampen, die hen allen dreigde te vernielen. Hun toestand boven bosschen, bergen en water, tusschen hemel en aarde was nu verschrikkelijk. In hun radeloosheid wierpen zij, over bosschen vliegende, vaak het anker uit. Zware takken én geheele boomstammen, knapten af even als wortels, zonder dat het anker wilde hechten. Nabij het stadje Jefferson kwamen zij, met ge^chcurdon bol toch nog heelhuids op den grond. Van de reis over den Oceaan, is echter tot heden niets gekomen.

EEN WOORD OP ZIJN PAS.

Gerrit K. is de naam van een jongeling, die eenige jaren geleden, uit een kleine stad naar Amsterdam ging, om er op een kantoor geplaatst te worden. Daar hij in die groote stad geen vrienden had, moest hij een kosthuis zoeken. Weldra vond hij er een, waar nog een tweetal jongelui woonden.

Een van deze, Hendrik S., was een zeer spraakzaam en vriendelijk jong mensch, met wien Gerrit weldra in kennis raakte en die hem, toen vreemdeling in de groote stad, goede diensten bewees. Weldra echter bespeurde Gerrit, dat zijn nieuwe vriend, hoe goed ook, toch van het hoogste goed volstrekt geen kennis had. Dat bleek uit allerlei, te veel om op te noemen, onder anderen ook, toen Hendrik op een Zaterdagavond voorstelde, den volgenden dag eens met den tiein naar Haarlem te gaan voor hun plezier, 't Was mooi weer, en ze hadden toch een vrijen dag.

Gerrit echte weigerde beslist. „Want." zei hij, „'t is de dag des Heeren, en dan behoor ik wat beters te doen.”

Hendrik keek verbaasd, doch zei alleen: „Nu, als het tegen je geloof is, moet je 't laten. Maar ik begrijp ter wereld niet, wat kwaad er in steekt.”

Een paar dagen later kwam Gerrit op de kamer van Hendrik, en was niet weinig verbaasd, dezen te vinden lezende.... in den Bijbel.

„Dat dacht je niet, " zei Hendrik, 't verwonderd gezicht van den ander opmerkend, „maar ik lees ook wel in den Bijbel.”

„Dat is goed, ik dacht het heusch niet.”

„Ja, zie je, ik houd veel van het schoone. En ik moet eerlijk zeggen, zoo mooi heb ik zelden of nooit iets gelezen, als b.v. sommige psalmen, en stukken uit Jesaja. Ook de Openbaring van Johannes is heel verheven, 't Is een genot dit te lezen.”

Gerrit zweeg even, toen zei hij:

„Weet je waar ik nu aan denk ? Ik kreeg eens toen ik ziek was, een drankje van den dokter. Het rook heel lekker, en zag er mooi, puiperkleurig uit. De reuk beviel me en de kleur ook, maar het innemen — zie je, daar had ik geen zin aan. Maar de dokter zei, kijken en ruiken helpt niet. Je moet slikken. Dat deed ik, en ik werd gezond.”

Meer zei Gerrit niet, doch de ander vatte het best en zei ook niets.

Maar en dat is wel het beste, het woord op zijn pas, heeft onder Gods zegen gebaat. Want twee jaar later, gingen beiden des Zondags samen niet naar Haarlem, maar naar de kerk. En 't gevolg was, dat Hendrik leerde den Bijbel te lezen anders dan vroeger, nu niet alleen zijn verstand, doch ook zijn hart ten eeuwigen zegen.

AAN VRAGERS.

Kunt u mij ook de volgende uitdrukking ophelderen, die mij vreemd klinkt:

I. „En zij zingen 't hoogste lied Flink en uit den treitren.”

Zoo als staat in een vers van Heije?

2. Moet men schrijven Texel of Tessel?

W.

Wat het eerste betreft, „uit den treuren" of „uitentreuren, " beteekent niet anders dan sonder treuren, gelijk uitermate beduidt boven of zonder maat, maatloos. Wie zegt uitentreuren, zegt zonder treuren, of liever, zonder verflauwend, steeds voort. Zoo leest men ook in het Geuzenlied :

„Met een trompet, al zonder getreur, Zag men Tarloni) gaan treden" enz.

Omtrent het tweede valt dit te zeggen. Langs onze kust en de Oostfriesche, ligt een reeks eilanden. Van deze is Tessel het zuidelijkste, Norderney het noordelijkste. Texel beteekent zuiderland, Norderney, noordelijk eiland. De eigenlijke naam was „Tehsal." Waar dit weer van komt, dat is een heel geleerde geschiedenis. Alleen kan hier gezegd, dat dit Tehs of zuid ook voorkomt in Tehsïterbant, later Teisterbant. Dat was de zuidelijke streek over den Rijn, een land waar Bilderdijk nog al eens van spreekt. Ook de naam van een ouden volksstam in de Nederlanden, de Toxandriërs of Zuiderlingen wijst op dien oorsprong.

De beste schrijfwijs is dus m. i. Tessel. Doch verwisselingen van ss en x komen, gelijk de naam Toxandria bewijst, meer voor. Wij zeggen Brussel, de Franschen Bruxelles, 't Is daarbij net zoo min hier als bij de Franschen, recht zeker, hoe zulk een x moet worden uitgesproken. In de uitspraak hoort men bijna altijd Tessel.

1) Treslong; bij de inneming van Den Briel

HOOGENBIRK.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen