GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Een driedubbel corrigendum.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Een driedubbel corrigendum.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onze medewerker voor het Buitenland schijnt het in de laatste weken verkorven te hebben. Onze redactie ontving althans aanvrage om een driedubbel corrigendum op zijn artikelen op te nemen.

Vooreerst gewerd ons een schrijven uit Amerika, waarin ons meegedeeld wordt, dat Dovvie, die zich den modernen Elia noemt en een apostel is van de geloofsgenezing op gebed, geen bankroet heeft gemaakt, gelijk door Ds. Winckel in de Heraut van 3 Januari 1904 No. 1357 was gezegd. Hoewel onze correspondent geen volgeling is van Dowie en in vele opzichten van diens leer verschilt, acht hij het toch verkeerd, Dowie te bestrijden met wapenen, die geen steek houden. Het „be fair" moet ook tegenover den tegenstander in acht worden genomen.

Gaarne plaatsen v/ij deze rectificatie, maar de schuld van deze onjuiste voorstelling ligt niet bij Ds. Winckel, maar bij de Amerikaansche bladen, die dat feit hadden vermeld. Op zulk een afstand als ons van Amerika scheidt, is het altoos moeilijk de juistheid van zulke mededeelingen te verifieeren. In elk geval zijn wij. dankbaar voor deze terechtwijzing, ook al doet het al of niet bankroet gaan van Dowie niets toe of af tot de veroordeeling van zijn dwaalleer.

Wanneer onze correspondent verder opmerkt, dat Dowie's invloed in de stad zijner inwoning in menig opzicht gezegend werkt en daar geen opera's, speelhuizen, salons of slechte huizen geduld worden, zoo vergeet onze correspondent, dat bij de meeste ketters zulk een uitwendig streven naar heiligheid des levens gevonden wordt, maar de ketterij zelve daarom niet minder veroordeelenswaardig blijft.

Een tweede corrigendum geldt de opmerking van Ds. Winckel in No. 1365, dat de oorspronkelijke wijze van Avondmaalsviering, gelijk die door Christus is ingesteld, n.l. dat men saam aan een tafel aanzittende, de teekenen van brood en wijn ontvangt, noch in de Roomsche noch in de Luthersche kerk is gehandhaafd gebleven. Een lid der Luthersche kerk in ons vaderland, merkt hiertegen op, dat in deze Luthersche kerk wel degelijk de gewoonte bestaat om het Avondmaal saam aanzittende aan dendisch te vieren, gelijk ook uit het Luthersche Avondmaalsformuiier blijkt.

De opmerking is, wat Nederland betreft, volkomen juist, maar de Nederlandsche Luthersche kerk heeft zich in dit opzicht naar de Gereformeerde gewoonte geschikt. In alle andere Luthersche kerken is dit daarentegen de gewoonte niet. Luther zelf liet eerst de consecratie bij het altaar plaats vinden en daarna ging ieder op zijn beurt naar het altaar, om brood en wijn uit de hand van den dienaar te ontvangen. Krause in zijn Praktische Theologie zegt dan ook uitdrukkelijk: „Das Lutherthum kennt nur die wandelnde Communion" (Deel I p. 117) Ds. Winckel had dus, waar hij op de Luthersche kerk in het algemeen het oog had, volkomen rechtte schrijvenzooals hij deed.

Een derde corrigendum eindelijk wordt ons gevraagd door den bekenden pater Bensdorp, die in het Niemue Dompertje Febr. 1904 opkomt tegen de bewering van Ds. Winckel, dat de Ecole large in frankrijk en pater Legrange, die aan haar hoofd staat, ten opzichte van de Schriftcritiek hetzelfde standpunt zou innemen als de ethischen en modernen in Nederland en met hen van gevoelen zou zijn, dat de critiek van het menschelijk verstand moet uitmaken, wat in de Heilige Schrift mythe en fabel en wat in die inkleeding als Goddelijke waarheid opgesloten is.

Indien pater Bensdorp nu met afdoende citaten uit de Révue Biblique of de andere geschriften dezer school bewezen had, dat deze voorstelling onjuist was, dan zou aan dese tegenspraak meer waarde zijn te hechten. Pater Bensdorp doet dit echter niet, maar geeft een thetische uiteenzetting van wat naar zijn overtuiging het inspiratiedogma der Roomsche Kerk ten opzichte van de critiek leert. Hoe interessant die mededeeling nu ook moge zijn, ze raakt dit feitelijk geschil niet in het minste. Met één voorbeeld kunnen wij dat duidelijk maken. Volgens pater Beasdorp kan de kwestie kort aldus worden saamgevat: „In hoeverre geeft de Goddelijke inspiratie der gewijde boeken zekerheid omtrent hetgeen de gewijde schrijvers betreffende bloot profane wetenschappen mededeelen.'" Reeds deze eene uitlating toont, dat pater Bensdorp van de Ecole large al zeer weinig studie heeft gemaakt. Wanneer de Ecole large beweert, dat de schepping van Eva uit Adam een mythologische inkleeding is om de eenheid van het huwelijk uit te drukken ; d it het verhaal van den zondeval, het iten van de verboden vrucht, de verleiding door Satan van Eva, enz. geen werkelijke historie is, maar inkleeding van een geestelijke waarheid; dan heeft dit met „bloot profane wetenschappen" niets te maken. En wanneer Pater Bensdorp voorts opmerkt, dat in de Roomsche Kerk bij al te groote buitensporigheden op dit gebied — gelijk het geval van den abt Loisy aantoonde —het kerkelijk gezag tusschenbeide komt en een in de gewetens bindende beslissing geeft, — een tegengif, dat bij de ethische en moderne schriftcritiek ontbreekt, — dan is deze opmerking volkomen juist, mits pater Bensdorp maar erkenne, dat deze zelfde door den Paus veroordeelde critiek van Loisy jarenlang haar verderfelijken invloed heeft doen gelden en zelfs in de seminariën der Roomsche kerk met gretigheid ontvangen is geworden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 maart 1904

De Heraut | 4 Pagina's

Een driedubbel corrigendum.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 maart 1904

De Heraut | 4 Pagina's