Buitenland.

Duitschland. Aanvallend der modernen. optreden

De Duitsche kerkbesturen stellen alles in het werk iom den vrede te bewaren tusschen de strijdende partijen: het liberalisme of modernisme en de mannen die aan de belijdenis hunner kerk vasthouden, doch tot hiertoe zonder eenig gevolg. Het liberalisme voelt zich sterk genoeg om storm op storm te laten waaien, en vooral de redacteur van de Chronik der Christlichen Welt heeft zich tot taak gesteld om daarbij de eerste te zijn.

Zoo werd onlangs door de liberalen verweten, dat de orthodoxen bij benoemingen tot hoogleeraar bevoorrecht werden boven liberalen. Er werd toen uitgerekend, dat dit verwijt ten eenen male ongegrond was. En wat gebeurde daarop? Er werd te Berlijn een nieuwe professor met name Holl van moderne richting benoemd, terwijl de moderne privaat-docent Otto te Göttingen eveneens tot professor in de Godgeleerdheid is gemaakt. Het heeft er al den schijn van, alsof bij het ministerie van Eeredienst de overtuiging post gevat heeft, dat er toch wel iets van waar is, dat de modernen bij benoemingen tot hoogleeraai waren achteruitgezet. De modernen waren reeds in de faculteiten te Berlijn en Göttingen sterk vertegenwoordigd.

De modernen hopen nog meer te verkrijgen. Zij verlangen er naar, dat de moderen hoogleeraar Harnack tot minister zal benoemd worden. Men werpt daarvoor reeds een balletje op. Er is namelijk voorgeslagen om alles wat kerkelijke zaken betreft door het ministerie van Binnenlandsche zaken te laten behandelen, om het bestuur over het onderwijs aan Harnack te geven. Dan had deze vrij spel om uitsluitend geestverwanten tot hoogleeraar in de Godgeleerdheid te benoemen.

Steeds feller wordt door de liberale pers de Stadtmission te Berlijn, waarvan de gewezen hofprediker Dr. Stöcker de ziel is, aangevallen. Een reeks jonge predikanten, aan de Lutherkirche verbonden, heeft aanval op aanval op dien gezegenden arbeid gedaan. Daarin werden zij gesteund door de aantal „Kreissynoden" van Berlijn. Maar ook het andere groote werk van Stöcker, de kerkelijk sociale conferentie, werd in de Christliche Welt aangevallen. Wel viel het niet moeilijk dezen aanval af te slaan, maar het blijkt toch uit alles dat zij meenen, dat de toekomst hun toebehoort en dat zij daarom voor niets uit den weg gaan.

Volgens "ons blijkt uit alles, dat voor de kerk des Heeren van de kerkbesturen en ook van den „Oppersten bisschop" der Evangelische kerk van Pruissen, den Keizer-Koning, niets is te verwachten. De kerken zullen zelve als plaatselijke gemeenten het goed recht barer belijdenis moeten gaan handhaven, anders ziet het er bedroevend voor'haar uit. Zagen wij daarvan maar een begint Konden de „Ge meinschaften", hier en daar in Duitschland gesticht, haar methodistisch karakter laten varen om zich met hart en ziel te werpen op de reformatie der plaatselijke kerk, dan zouden wij ons verheugen.

Noord-Amerika. Het oordeel der Christelijke bladen over de ramp van San-Francisco.

Het spreekt wel van zelf dat een gebeurtenis als de gedeeltelijke verwoesting van San Francisco ook in de kerkelijke pers van Amerika is besproken. Het spreekt ook vanzelf dat bladen als de Wachter en de Hope erkennen dat in de ramp, die genoemde stad trof, de hand des Heeren te erkennen was. Ook is het te begrijpen dat beslist ongeloovige bladen de gedachte, ] dat de Heere God gekomen was om het land te bezoeken en te toonen dat éen wenk van zijn almacht genoeg is om een goddelooze wereld in het niet te laten wegzinken, verwierpen. Doch de Unitariërs loochenen w; el de Drieëenheid, maar willen toch nog voor Godsdienstige lieden doorgaan. En wat verklaart nu The Christian Regisier, het orgaan der Unitariërs? „Een groot deel der wereld heeft het geloof geheel en al laten varen dat in zulk een gebeurtenis is een oordeel van den Almach tige, ten doel hebbende om het volk voor zijne zonden te straffen en het te waarschuwen voer een nog grooter ramp, indien het zich niet bekeert."

De Presbyterian Banner, dus een orgaan der Presbyterianen, die nog de Gereformeerde belijdenis aankleven, zegt stoutweg: „Zulk een ramp staat niet in verband met de zonde der menschen, maar heeft zijn oorsprong in de aarde."

The Baptist Commonwealth, dus een orgaan dat eene Christelijke kerk dient, heeft de driestheid te zeggen; „De oorzaak was ongetwijfeld zuiver natuurlijk. Dat hier sprake zijn zou van een straffe Gods ten oorzake van de goddeloosheid der stad is geheel onaannemelijk. Want hoe goddeloos San Francisco ook moge zijn, het is niet de eenige stad van dat soort. Ook leed zij niet alleen, nademaal de aardbeving onderscheidene kleinere steden verwoestte, waarvan niet gezegd kon worden, dat zij uitermate zondig waren."

Zion's Herald, een Methodistisch blad, beantwoordt de vraag: „Was het een oordeel over San Francisco? " aldus: „De vraag kan niet beantwoord worden door eenige menschelijke wijsheid, waarover wij thans beschikken".

The Michigan Chr, Advocate, wederom een Methodistisch orgaan, zegt: „Te beweren dat de ramp, die San Francisco trof, een Goddelijke bezoeking was over bare zonden, is eene aan matiging, dat iemand meer weet dan eenig sterveling. Sommigen willen gelooven dat Chicago en New-York eerlang op dezelfde wijze zullen verwoest worden."

The New York Observer, een blad dat Evan­ gelisch genoemd wordt, zegt: „Het moge haastig en onverantwoordelijk zijn om deze ramp aan een bijzondere voorzienigheid toe te schrijven, maar het is niet onmogelijk dat ze in zekeren zin eene bezoeking van het Goddelijk oordeel kan geweest zijn.

The Lutheran Observer, dus een orgaan van de Luthersche kerken in de nieuwe wereld, schreef: „Deze hartverscheurende ramp is een deel van het aangrijpend vraagstuk van het menschelijk lijden — een vraagstuk welks oplossing alleen God ons toonen kan, als onze oogen van alle aardsche nevelen bevrijd zijn.

The Signs of the Times, het orgaan der Adventisten, eene secte die bijzonder den nadruk legt op het stuk van de wederkomst van Christus, zag in de aardbeving eene waarschuwing voor de tweede komst van Christus.

Maar laat ons nu eens het Roomsche orgaan The New World beluisteren. Het zegt: „God heerscht in den storm, in de losbarsting der vuurspuwende bergen, in den springvloed en in de aardbeving. Hij is de Heer en Meester van de natuur en hare wetten, zoowel als van het bovennatuurlijke. Maar de kleinzielige predikanten van Chicago, hebben in hunne tot zekere hoogte godslasterlijke uitlatingen over .de ramp van San Francisco, getracht God in zijn eigen heelal te onttroonen. Een hunner beweerde, dat volgens het boek Job, God de zonde door tijdelijke bezoekingen niet straft."

Het moet erkend worden, dat het oordeel van het Roomsche orgaan, dal van de Gereformeerde bladen het meest nabij komt.

Daar zijn ook bladen, die in de ramp het middel zagen, om de banden van sympathie en hulpvaardigheid, die het land als een eenheid samenhouden, tot openbaring te brengen. The Baptist Commonwealth gaat zelfs zoo ver, dat ze beweert: „Er is in den mensch een oneindige hoeveelheid sympathie en broederlijke toegenegenheid, die slechts eene groote gebeurtenis noodig hebben, om ze in werking te brengen." Wij zouden het willen omkeeren: Behalve eenige opv^ellingen van menschenliefde, die door de algemeene genade in de menschen soms plaats hebben, vooral bij groote rampm, is er in den mensch een oneindige hoeveelheid haat en vijandschap, die slechts op de een of andere aanleiding of gebeurtenis wacht om zich te openbaren.

Het is opmerkelijk, dat de ramp voorgevallen is in den staat Californië, waar men geen Zondagswet heeft.

Uit het bovenstaande kan men zien, hoe ket in de kerken der nieuwe wereld gesteld is. Wel zijn er ook andere stemmen vernomen, maar dit neemt niet weg dat het treurige teekenen des tijds zijn, wanneer Methodistische, Presbyteriaansche en Luthersche organen zich uiten gelijk zij deden, in plaats van hunne lezers tot boete en bekeering te vermanen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen