Leestafel.

DR. A. KUYPER. NABIJ GOD TE ZIJN. MeditatiCn. Deel I en II. Volksuitgave. Kampen, J. H. Kok, 1912.

De ondernemende KAMPER uitgever zond ons, ter aankondiging in de HERAUT, den nieuwen druk van DR. KUYPER'S nieuwsten bundel Meditatiën NABIJ GOD TE ZIJN.

Deze nieuwe druk is een volksuitgave, „ter wille van het groote publiek, dat geen geld bezit om min of meer duurdere boeken te koopen". Een volksuitgave waarin straks nog twee andere reeksen van den geachten schrijver zullen verschijnen en wel: 's HEBREN UITGANG TE JERUSALEM en IN JEZUS ONTSLAPEN.

DR. KUYPER, die zoo ongeveer veertig jaren jaren lang in de HERAUT met zijn meditaties, zijn bepeinzingen en overpeinzingen, week aan aan week, een schare sticht, zoo groot in aantal als geen prediker ter wereld dit met zijn gesproken woord vermag, doet dat, ook nadat hij tot een anderen staat des levens is overgegaan, nog steeds met onverzwakte kracht.

Doet dat zooals, naar mijn weten, geen ander het kan.

In dit genre van Protestantsche stichtelijke literatKur is hij de meester.

De, door geen leerling en navolger nog overtroffen meester.

Wat in deze meditaties zoo weldadig aandoet, wat het geheim is van de machtige bekoring, die van haar uitgaat, is nog niet zoozeer de artistieke vorm, — ALLARD PIERSON zei mij eens: „il wat KUYPER schrijft is artistiek, zelfs n briefkaart" — dan wel de in haar wondere schoonheid zoo aangrijpende kUnken van het fijn besnaard religieus gemoedsleven, die hij er in tot uiting brengt.

Religie is 'n zaak van heel uw ziel.

Van uw hart, van uw.hoofd, van nw hand. Allereerst wel van uw hart, van uw gemoed.

Met uw hart, met uw gemoed „geniet gij uw God".

En dat „uw-Godgenieten" is de mystiek. Dit mystieke element mag in uw religie niet ontbreken, zal zij niet verloopen in intellectualisme of in moralisme.

En KUYPER weet en zegt dat.

Hij zegt dat ook In zijn VOORRKDE bij deze twee bundels van meer dan honderd meditaties, die, onder den zorgvuldig gekozen titel: NABIJ GOD TE ZIJN, handelen over: „den verborgen omgang met het Eeuwige Wezen".

Onder den zorgvuldig gekozen titel.

In het NABIJ toch ligt de grens afgeteekend.

„Evenals", zegt DR. KUYPER van deze zijn Meditaties, „in al wat zich in de diepte der Mystiek waagt, school ook hier In de overpeinzing ontegenzeggelijk gevaar. Zoo van zelf neigt de ziel, die God zoekt, er toe, om de grens, door het „nabij" God gesteld, 'te overschrijden, en tot In het wezen Gods te willen Indringen. Voor' dit gevaar was het oog van meet af open, en ik meen er aan ontkomen te zijn.

„Maar", zoo vervolgt hij dan, „omgekeerd mocht vreeze door deze afdollng niet terug houden van die Innigheid der gewaarwording en die geestelijke warmte, die dan eerst onze ziel verkwikt, als gevoel opgewekt Is en verbeelding wakker wordt. Enkel DENKING is de ovERdenking niet".

Zeker — en hoe zou het van den dogmaticus en polemlst KUYPER ook anders te verwachten zijn? — ook de DENKINO op het gebied der religie heeft voor hem haar hooge beteekenis.

Vooral in onzen tijd, waarin de antlchrlstelljke gedachten der „groote denkers" uit de eeuw, die naast achter ons ligt, door hun epigonen, hun geestelijke zonen, weer met machtige bezieling worden voorgedragen, Is wat KUYPER hier noemt „tegenredeneerlng, wljsgeerlg tegenbetoog, scherpgewetteantl-crltlek" brood-noodlg.

Zij is brood-noodig, opdat wij christenen zelf, opdat onze kinderen, in hun denken clet onder de betooveilng komen van hen, die DA COSTA In zijn tijd zoo terecht noemde „de goden dezer eeuw".

Opdat wij en zij niet, zooal geen heldenen met het hart, dan toch mei het hoofd worden.

Het Intellectueele element mag daarom In onze religie niet ontbreken.

En niet alleen diarom, maar omdat, zooals Ik straks zei, de religie en zaak van heel de ziel is, en dus ook van ons DENKEN.

En toch, Dr. KUYPER zegt het zoo goed en het is mij als uit mijn ; ; lel geschreven, en toch die tegenredeneeting, dat wijsgeering tegenbetoog, die Echerpgewette anti-critiek, „sluit zonder meer onzen geest In de denkwereld op, en dreigt bierdoor ons belijden, ons gelooven, ons vroom-zljn te veruitwendjgen. Het denken schiet den keurig belijade en fijn gevormde, schitterend doorzichtige ijskristallen, maar onder dat Ijs vloeit zoo licht de stroom van het levende water weg. Wat wint zijn dan deafgetrokkenheden van het stelsel, wat verlies lijdt is de echte religie, de warme Godsvrucht van het hart !"

Zonder meer, de cursiveering Is van mij, en KUYPER doelt daarmee, op den „verborgen om gang" met God; op het „innige leven"; op het religieus gemoedsleven; op de mystiek In de religie.

Doelt daarmee op wat hij met zijn medatlën zoekt te bevorderen en wat die medatiën dan ook zoo wonder-aantrekkelljk maakt ook voot eenvoudige vromen.

„Bipelntlngen, overpeinzingen, meditaties", zoo zegt hij hier in zijn VOORREDE aan den Lezer, „bedoelen de ziel van het afgetrokkene in leer en leven naar het wezen der religie terug te trekken; bedoelen haar, bij alle waardschatting van het scheikundig ontleden der geestelijke wateren, terug te lelden naar de levende Bron zelve, waaruit die wateren vlieten".

Hierin ligt voor mij de groote beteekenis van dit werk van DR. KUYPER.

Van zijn meditatiën-schrljven.

Van zijn weekaan-week preeken, E6gpreeken voor een gehoor, dat over drie, vier werelddèelen Is verspreid.

Want ze leien KUYPER'S medltatlên niet alleen ten onzent en in onze OOST, maar ook in ZUID-AFRIKA en NOORD AMERIKA.

En het is zoo noodig deze lectuur.

Ook voor, misschien wel allereerst voor de Gereformeerden van ónzen tijd.

Opdat er bij hen zij of kome wat heet „de eenheldvan den geest".

Opdat er niet bij hen zij of kome „de disharmonie tusschen denk-en gemoedsleven.

Want, om nog eens met DR. KUYPER te spreken, „klem In het belijden, zouder te drinken uit de wateren, die vlieten uit de levende Bron, verloopt In doode orthodoxie, even stellig a!s trillende Innigheid, zonder klaarheid in het belijden, zinken doet in het moeras van ziekeijke mystiek".

Waar wij bij de weeropleving van het ereformeerde leven tegen hebben te waken Is uist „de doode orthodoxie" en ook „de ziekelijke mystiek". En niet minder dan voor een „zuiver belijden" hebben wij daarom te zorgen voor een „gezonde mystiek", voor een warm, religieus gemoedsleven.

KUYPER’S medltatlên Icunnen ons daar itnemend bij helpen.

Hij, de meester van de bepelnzlng en daarom ook de meester in de beschrijving van wat onder onze oude gereformeerden heette de

Ua spiritualis. En deze Medltatlên, deze overdenkingen, zijn het overdenken en overlezen waard.

Eerst zóo zelfs kunnen zij, onder Gods zegen haar werking doen. Het ware daarom onverantwoordelijk, indien zij opgeborgen worden en dus ongebruikt bleven liggen in oude jaargangen van de HERAUT.

Wie ze opnieuw uitgeeft doet dan ook een goed werk. En wie, zooals nu KOK doet, ze door een „volksuitgave" onder het bereik van de groote menigte brengt, maakt zich verdienstelijk tegenover heel de gereformeerde wereld.

Inzonderheid aan jeugdige predikers onder ons zij de lezing en de herlezing van KUYPER'S Medltatlên In dè^e edltle-KoK aanbevolen.

Ik raad hun daarbij bijzonderlijk aan óok het L.S., óok de VOORREDE te lezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen