Buitenland.

Duitschland. De nationale gedachte op de-spits gedreven. «IJzeren bladen.« De geschiedenis leert dat een oorlog op zich zelf niet dienstig is om het Godsdienstig leven op te wekken; Wanneer er onder of na een krijg een wederopleving van de kerk van Christus plaats' heeft, is dit louter te danken aan de werking van den H. Geest, welke eerst verootmoediging werkt onder de slaande hand Gods, om daarna de verslagenen van hart te troosten met het Evangelie van Gods vrije genade in Christus. Van verootmoediging bespeurt men echter in de oorlogvoerende landen nóg niet veel, al moet dankbaar erkend, dat het aan roepstemmen daartoe niet ontbreekt. Maar het is een treurig teeken dat zij, die opwekken tot schuldbelijdenis tegenover den hoogen God, moeten klagen over verslapping van het Christelijk geloofsleven, terwijl er daartegenover de nationale gedachte op de spits gedreven wordt, ÜHB Het is haast niet te gelooveri, wat in dit opzicht niet alleen door courantenschrijvers, maar ook door predikanten ten beste gegeven wordt. Dat de dood voor het vaderland de hoogste uiting van het Christelijk geloof genoemd wordt; dat allen die het vaderland tot in den dood getrouw waren, de kroon des levens beloofd wordt; is iets heel gewoons. Men stelt het zelfs voor, dat de dood op het slagveld op één lijn ' staat met den dood van den Zaligmaker aan het kruis! Ook' is het een misgreep, dat men vaderlandsHevende woorden van Fichte, Schleiermacher en Arndt in een »Kriegsagende« met deelen uit de Heilige Schrift gelijk stelt, terwijl daarin nationale liederen in plaats van choralen gedrukt staan. Dat een bekend Theoloog met het oog op de wapenbroederschap met Turkije, aan den Islam bijna dezelfde waarde toekent als aan het Christendom en niets meer van een zending onder de Mahomedanen weten wil, is een bewijs, waartoe het op de spits drijven van de nationale gedachte leidt.

Opmerkelijk is het, dat bij het begin van den oorlog de modernen zich hier niet, meer lieten hooren, terwijl zij in den tegenwoordigen tijd hunne stem weder luide verheffen. Zoo heeft de ultra-moderne predikant Traub van Dortmund, die zich wegens zijn gevoelens tegenover het Kerkbestuur nauwelijks als predikant heeft kunnen handhaven, «JJzeren blaadjtsc • in het licht gegeven, die bestemd zijn voor de mannen die aan het front staan. In no. 6 van »Auf der Warte« klaagt een Duitsch soldaat er over, dat • zulk .een geestelijke kost .hem voorgezet wordt. Ook uit Neurenberg worden dergelijke blaadjes verspreid, die alleen maar tot menschvergoding dienen. Deze soldaat meent, dat het beste geneesmiddel voor den heer Traub zijn zou, dat hij eens veertien dagen in de loopgraven, die half vol water staan, gezet werd, en dat hij het eenige uren lang onder graqaatvuur uithouden moest, om dan te zien-of hij zich met zijn praten verwarmen en troosten kon. Dat Traub het nog waagt, onder zijn geschrijf «Stille Nacht« te zetten, gaat het leekenverstand van den-soldaat te boven.

In «Auf der Warte« wordt hierop ge@.ntwoord, dat men zich moet verwonderen' dat een academisch gevormd man zulk een geschrijf naar het front zenden durft. «IJzeren bladen* noemt Traub zijn tractaten. Hij moest ze liever «rookblaadjes genoemd hebben, want van Bijbelsch standpunt bezien, zijn deze blaadjes niets anders dan blauwe rook. Dat hiermede niet te veel gezegd wordt, blijkt uit het blaadje dat bij gelegenheid van het «Kerstfeest» den Duitschen krijgers aangeboden werd. Daarin schrijft hij: «Merkt het toch, lieve dappere gezellen, hoe wij heden bij u zijn? wordt het u niet warm om het hart? uw verloofde is er; vatier en moeder zoeken; uw vrouw legt haar arm op uwen schouder, en zoo even werd er nog in het struikgewas gefloten, juist alsof het uw kleine jongen was, die altijd zulke aardige streken in het hoofd heeft. Werkelijk, kameraad, het is geen holle phrase, het is zuivere werkeUjkheid. Wij .^staan allen rond om uw loopgraaf en gaan °met uw op wacht en op patrouille, wij zijn er, ontsluit maar uw oog en hart! Wij laten ons niet wegjagen; gij moet ons gewaar worden. Zoo groeten wij u in dezen u%cht met bUj geroep!"

Aan het eind van zijn «ijzeren blad", schrijft Traub nog: «De Duitsche naam staat hoog in eere en de vaandels verkondigen iets van de heerlijkheid van het Duitsche rijk. Daarom danken wij op den dag van heden en houden ons overtuigd, dat het eind goed zal zijn. Waar zulk een een heldere boodschap door de velden vliegt, daar is het Kerstmis; want het kwam eenmaal ook als een ster in den , donkeren nacht en verhaalde van sterke hoop en nieuw heil voor de volken. Waar uw moed blinkt als een ster en waar uwe aangezichten bhnken als lichten, dat ziet men Kerstmis in levenden lijve Wij groeten de sterren, opdat zij u groeten. Het licht komt wanneer gij en wij te zamen licht zijn.... «Stille nacht, heilige nacht, "

Is het te verwonderen dat zulke woorden ergernis geven? .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen