Buitenland.

Duitschland. Stemming in Christelijke kringen.

Hoe is de stemming onder de geloovigen in Duitschland in den vreeselijken toestand dien men doorleeft?

Wij hebben vóór ons een artikel van 25 Oct., dus van vóór het uitbreken van de revolutie die den Keizer noodzaakte om te abdiceeren. Daarin wordt de vraag gesteld en beantwoord: hebben wij nog iets te hopen ? En daarop worden vier antwoorden gegeven. Hej; eerste is, dat er een God is die wonderen do; t. Een 300 maii die Gideon volgden hebben een talloos leger der Midianieten verslagen. Is men Tannenberg vergeten? Waar is de Russische ctóomwals en het onuitputtelijk reservoir van Russische soldaten? Waar zijn de legers? Vernietigd en verstrooid. Ook de wonderen die in het Westen werden Verricht, worden opgesomd. Weten wij niet dat God de groote macht der vijanden nog kan verpletteren? Deze hoop, zeggen wij, is ijdel gebleken.

De tweede hoop: God neigt de harten der measchen als waterbeken. Ook Satan, al is zijn hart niet veranderd, kan op bevel Gods niet anders dan vriendelijke woorden tot Jacob spreken. De wilde spraak onzer vijanden is nog niet hun laatste woord. Nu zijn de vijanden van Duitschland als menschen die een bedwelmenden drank hebben gedronken. Maar de ontnuchtering kan komen, zoodat het schier ondenkbare, dat de waarheid eindelijk over den leugen triomfeert, geschiedt.

De derde hoop: Als God ons volk verootmoedigen wü, zal Hij het verootmoedigen en al ons klagen en zuchten zal Hem niet ophouden. Maar dan heeft God iets met ons voor. Dat het volk opgevoed moet worden en aan vele plaatsen krank is, loochent geen measch. Maar wanneer Hij het door een groote diepte voeren wil om het te vernieuwen en te verhcogen, dan is het Zijn doel: vernieuwen en verhoogen. Hoe diep werd Duitschland geleid door Napoleon, en welk een heerlijke t^jd werd daarna geschonken! Nooit is God naderbij, dan wanneer de nood het hoogst geklommen is.

Da vierde hoop. Wanneer Duitschland werkelijk verpletterd wordt, dan staan wij voor het allergrootste. Zou dan de wereldgeschiedenis niet ten einde loopen .^ Hoe staan de zaken ? Aan de eene zijde het door vijanden omsingelde Duitschland, dat tot zelfverdediging gedwongen werd, en aan zijn hoofd een Keizer die met God in den oorlog jing en zijn hoop op^ God stelde, de vrome veldheeren, die het alleen met God waagden, en de vele duizenden vrome Christenen die alles in Gods hand stelden. Aan de andere zijde het atheïstische Frankrijk met zijn belijdenis: de Duitschers vreezen God, wij vreezen zelfs God niet; het Engeland dat de wereldleugen in zijn dienst geroepen heeft: onder de leus: onze zilveren kogels zullen den oorlog winnen; het Amerika dat zijn geldzak vulde door het bloed der menschheid; dat ter wille van het geld den oorlog ondernam. De partijen zijn verschrikkelijk ongelijk. Hier de mammon, daar God, hier het vertrouwen op de massa, daar het vertrouwen op God. En wanneer ook in vijandehjke landen de christenen om de overwinnning bidden, dan kunnen zij het alleen omdat zij door den leugengenst hunner regeeringen verblind zijn. Wanneer de vijanden van Duitschland — niet voorbijgaand, maar door' zijn verplettering — overwinnen, dan overwint het onrecht, de leugen, het geld, de moord, en overwonnen wordt het vertrouwen op God, de hoop op Zijn bijstand. Dit is niet de wijze waarop God tot hiertoe de wereld regeerde. Ais - Hij deze wijze van doen niet meer volgt, dan heeft de wereldgeschiedenis een einde, en de profetie gaat in vervulling: »wanneer de ongerechtigheid zal vermenigvuldigen". Het gaat dan op het eind, niet alleen met Duitschland, maar met de volkeren der wereld. Voor dien tijd heeft de Christus het woord gesproken: „Heft dan uwe oogen naar den hemel, daarom dat uwe verlossing nabij is".

Zoo is het betoog. De groote ellende, het uitbreken van de revolutie, was toen nog niet over Duitschland gekomen. Maar laten onze Duitsche broeders eens denken aan Transvaal. Ook toen heeft het onrecht getriumfeerd op vreesehjke wijze! En toen de grijie Paul Kriiger hulp voor zijn land kwam zoeken in Europa^ heeft de Daitsche Keizer hem niet willen ontvangen! Toch is toen het einde nog niet gekomen, al trinmfeerde het grievendste onrecht.

Wij zijn van harte pro-Duitsch. Maar juist daarom is het onze bede: ch, mocht het Duitsche Christenvolk leeren de hand in eigen boezem te steken en bedenken wat in Hozea 6 : 14 en 15 geschreven staat: Want Ik zal Efraïm zijn als een felle leeuw, en den huize van Juda als een jonge leeu»; Ik, Ik zal verscheuren en henengaan. Ik zal wegvoeren en daar zal geen redder zijn; Ik zal heengaan en keeren weder tot mijne plaats, totdat zij zich zelve schuldig kennen en mgn aangezicht zoeken; als het hem bang zal zijn, zidlen zij Mij vroeg zoeken".

Engeland. Een Jezuiet over de Ro m ani seer en de richting in de Staatskerk.

De Jezuiet Reichmatm schrijft in het Novembernummer van Stemmen der Zeit^ dat bij het Engelsche volk, voor zooveel het tot de Anglicaansche kerk behoort, een sterke neiging bestaat om zich tot df Roomsche moederkerk te begtven, waarmede een kennelijke aikeer tegen het woord van Protestantsch en tegen alles wat van Lutherschen of Calvinistischen oorsprong is, gepaard gaat. Toch kan nien niet spreken van een bewust zich wenden tot Rome. Wel nemen de hoog-kerkelijken, wier invloed in de Staatskerk steeds toeneemt, altijd meer Roomsche ceremoniën over, gelijk ook > de geestelijke oefeningenc van Ignatius van Loyola navolging vinden, en dit Ritualisme is voor menigeen de brug geworden om tot de Roomsche kerk over te gaan. Maar Reichmann verwacht niet dat men zich in massa tot Rome zal begeven, omdat in veel Anglicanen, trots htm Roomsche vormen, de Protestantsche geest van het subjectivisme veel dieper zit dan zij zelf vermoeden. "Toch heeft de gevoerde oorlog een grootere waardeering voor de Roomsche kerk gewerkt, dan te voren werd gekoesterd, terwijl de grimmige vijandschap der Eügelschen tegen Pruissen en Duitschland, dat men zich altijd als een Protestantsche macht, als een »Protestant Keizerdom c voorgesteld heeft, den tegenzin in het Duitsche Lutherdom heeft versterkt.

Reichmann komt dan tenslotte tot het triumfeerend resultaat: > Welk een ommekeer sedert het Wereldcongres van Edinbtng in Juni 1910! Toen scheen de tijd niet ver meer, waarin aUe Protestantsche richtingen, secten en kerken zich tot een groote Wereldzendmgskerk zouden aaneensluiten om > ebcnbürtig« naarst de oude Katholieke > Zustergemeente< te gaan staan. Nu is die trotsche droom verdwenen, de kloof is dieper dan ooit, In Duitschland is tusschen het z.g. nieuw-Protestanüsme en het conservatieve Lutherdom een kloof zoo diep, als er tusschen twee religiën, die in de fundamenten verschillen, maar zijn kan. En de beide Protestantsche richtingen voelen zich van het Elngelsche en hel Amerikaansche Cntistendom der Reformatie door een oneindgen afstand gescheiden. Geen wonder, dat men hier en aan den overkant naar nieuwe aansluiting zoekt. Mochten velen de recbte aanslidting vinden !c Reichmann bedoelt hi.er aansluiting bij de Roomsche Kerk. Het bhjkt ook uit het betoog vanjdezen Jezuiet, welk een schade de vierjarige oorlog aan de Kerken heeft gedaan.

Rusland. Scheiding van Kerk en Staat.

De Russische raad der Volkscommissarissen heeft het volgende omtrent de Kerk bepaald.

lo. Kerk en S'.aat worden gescheiden.

2o. Het is verboden plaatselijke verordeningen af te kondigen, die de vnjheid van conscienüe beperken, of op grond van het behoofèn van een burger tot een bepaalde religie, hem te begunstigen of privilegiën te schenken.

3o. Ieder burger kan zich naar welgevallen bij een bepaalde religie aansluiten, of hij kan \ich daarvan onthouden. Men behoeft voortaan geen rechten' te verliezen omdat men tot een religie behoort of niet behoort. Uit alle acten wordt vermelding van het hooren of niet behooren van de burgers tot een religie verwijderd. '

4o. Het bekend maken van Staatsmaatregelen gaat niet gepaard met godsdienstige gebruiken of t; eremomën.

5 o. De vrije uitoefening der godsdienstige oefeningen en gebruiken wordt in zoover toegestaan, als zij de openbare orde niet verstoort en de rechten van de Sofjetregeenng niet beperkt. Voorts wordt bepaald dat de eed afgeschaft is; terwijl voortaan de registers van den burgerlijken stand door burgerlijke autoriteiten zullen bijgehouden worden. Ook de school wordt van de kerk gescheiden. Godsdienstonderwijs mag in geen staatsschool en ook niet in openbare of private scholen gegeven worden. De burgers zullen privaat Godsdienstonderwijs mogen laten geven. Alle kerkehjke en godsdienstige gemeenschappen zijn onderworpen aan de algemeene bepalingen voor private genootschappen. Zij mogen in geenerlei wijze door voorrechten of door gelden, noch van den Slaat noch van plaatselijke autonome besturen, gesteund worden. Men mag niemand dwingen gelden te geven aan of verplichtingen op zich te nemen ten bate van kerkelijke of godsdienstige gemeenschappen. Geen kerkelijke of godsdienstige gemeenschap heeft het recht om eigendommen te verwerven. Alle eigendommen der in Rusland bestaande kerkelijke of godsdienstige gemeenschappen worden tot volkseigendom verklaard. De gebouwen en voorwerpen die voor godsdienstige doeleinden gebruikt worden, zijn kosteloos ter beschikking, volgens bijzondere bepalingen, van de betrokken godsdienstige genootschappen gesteld.

Alle schoolwetten zijn onlangs ook op de Evangelische (Duitsche) kerkelijke scholen van toepassing-verklaard. Volgens deze zijn Godsdienstonderwijs en gebed op zware straf verbodens Jongens en meisjes moeten gemeen, schappehjk onderwijs " ontvangen, terwijl onderwijzers met Bolijewikische sympathieëa benoemd werden. Onder deze omstandigheden kan niet een dezer scholen bHjven voortbestaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen