Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 10

9

, deze critiek met onfeilbare zekerheid het falsum van het vc;!:um in de traditie scheiden kon en AD. RHOMBERG 8) stelde reeds de axiomata, waarvan de critiek slechts had uit te gaan, om ook de wetenschap der historie tot een exacte wetenschap te verheffen. Wie het mengsel der traditie naar deze wetten in de reageerbuis der kritisch~nalyse bewerkte, hield van zelf als praecipitaat het reëele feit over. Het kostte O. LORENZ niet veel moeite, de dwaasheid van deze bewering in het licht te stellen en te toonen, dat niet zekere objectieve axiomata, maar het persoonlijk vertro~wen, het geloof van den historieschrijver in hem, die de traditie overlevert, het fundament is, waarop heel de historie rust. 9) Er staat dus slechts tweeërlei weg • open. Indien men aan dit historisch geloof, dat geen objectieve maar een subjectieve factor is, in de wetenschap geen plaats toekent, dan moet-më"n- met W. VISClIER erkennen, dat de historische critiek ons nooit tot zekerheid, maar alleen tot waarschijnlijkheid leiden kan; 10) dan valt daarmede, gelijk LAMPRECHT -terecht heclt volgehouden, alle principieel verschil tusschen de sage en de historie weg; 11) dan is de wetenschap der historie, hoe hoog men ook van haar opgeve, op een zandgrond gebouwd/ De wetenschap moet een ' certa scz'entz'a zijn en wanneer I de historie zelfs -bij het object, dat ze te onderzoeken heeft, . het niet verder dan . een verisimile brengen kan, houdt ze op wetenschap te zijn.. 12) Wil men aan dit dilemma ontkomen en de zekerheid der historische kennis vasthouden, da~t:!~n ook erkennen, dat de fides historica als principium cognoscendi op h~bied der wetenschap een eigen plaats heeft in te nemen. Dit vertrouwen in de traditie, de basis, waarop heel het gebouw rust, vindt zijn grond niet in het empirisch gegevene, maar in de wereldbeschouwing van den Historicus, en wordt door deze bepaald. Wie in zijn wereldbeschouwing, om slechts één voorbeeld te noemen, geen plaats over heeft voor het wonder, zal ook in" de traditie het wonder niet als reëel feit kunnen aannemen, niet • omdat de historische critiek objectief de onjuistheid van het wonderbericht heeft aangetoond, maar omdat hij subjectief aan (, de mogelijkheid van het wonder niet gelooft. 13) . Reeds hier blijkt dus, welk een invloed het Gereformeerde

-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen