Overlevering en kritiek - pagina 30

26

OVERLEVERING EN

KRITIEK.

valschen titel; maar toen zij, die hun een geschrift van den eenen of anderen ouden schrijver aanbrachten, daarvoor loon begonnen te ontvangen, toen eerst voorzag men vele geschriften van valsche titels en bracht hun die." i) Behalve geldzucht waren er bij vervalschingen of liever bij het ondcrschuiven van geschriften later ook nog andere motieven in het spel, vooral in de oud-christelijke litteratuur, bij de apokryphen, de bron en moeder van alle ketterij 2); maar altijd is het een bepaald tijdvak en gewoonlijk ook een bepaald soort van litteratuur, waarin deze ondergeschovene schriften ontstaan, zoodat er eene bepaalde oorzaak of zeker motief voor de vervalsching kan worden opgegeven. Gallenus wijst reeds op den tijd der stichting der groote bibliotheken ; op gelijke wijze werd koning Juba II onder Augustus misleid, die voor goed geld de geschriften van Pythagoras trachtte te verzamelen en daardoor onwillekeurig bedriegers tot het onderschuiven van geschriften op naam van Pythagoras leidde, 3) en de bedoeling del' kerkelijke pseudepigraphen was, in den regel althans, het bedektelijk invoeren van ketterijen. Toch zijn ook deze en dergelijke gevallen van werkelijk bedrog niet in staat het karakter van betrouwbaarheid aan de overlevering te ontnemen, want in de eerste plaats was het bedrog gewoonlijk te plomp om stand te kunnen houden, ten tweeden waren de ouden zelf niet zoo onnoozel, dat zij zich zoo gemakkelijk lieten misleiden ; de overlevering zelf getuigt, dat zij dergelijke bedriegerijen herkenden en in 't licht stelden, en buitendien waren zij Ui de profane litteratuur betrekkelijk zoo zeldzaam, dat, ook waar hun bedrog gelukt ware, toch deze enkele gevallen het karakter der litteratuur in 't algemeen niet konden deren. 1) Gall, ad i/c^yZ-y^a/tTO

spreuken

nat. h o m . I, 4 2 : Xc^i.fJar^bv

kan

daar niet tegen

Orpheus

schreef

en voorspellingen,

:Ci>lv yhq

ó' dQla^iévMV

Jtif-Xauov 'Viroq dvf^QÓi;, ovvatq

Onomaciitus van

de

övyy^a^t/Arc

(ii'yyqa^i^ia naam

Hippocr.

rovi; Iv 'AXiiarSq^in

f.tt.a&bv

TO)V y.nfii,^óvT(tiv

y^^fj 'CoXXd \\J€V^O}q htvyrdqovTei;

Cf xai. nvroVq è/.ó/.i(,'^ov.

ingebracht worden, daar hij niet een eigen werk op

(Zeiler

Gesch.

die onder den

der

Gr.

Philos.

I , 49, i), maar onder d e

naam van Orpheus in omloop waren, toen

hij ze verzamelde ook van zijn eigen maaksel voegde, H e r o d . V i l , 6, vlg. Onoraacritos in Pauloy's Realencyclop. 2) icdar^i alftiaiMi

.rijyij

/.al fiijtijQ

vgl. Photii Biblioth. Cod. 114,

3) Ritter, Gesch. der Philos. I V , 523. Zeiler die Philosophic der Grieken I I I , 23 p a g .

97; 99 vlgg.

'^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen