De hoogste vrijheid - pagina 35

DE HOOGSTE V R I J H E I D .

33

•dat de burgerlijke Overheid leugen en afval, evenmin als de lastering van den Naam des Heeren mocht dulden i). En is het, als men zich voortdurend geplaatst ziet voor het dilemma: vervolgen of vervolgd worden, zoo onbegrijpelijk dat men het eerste kiest? Ware godsvereering, dit wisten de Christenen van alle tijden voorzeker, kan alleen uit het hart voortkomen, en elke officieele bevoorrechting van cene Kerk brengt aan de ware godsvrucht schade toe, gelijk zoo uitnemend door Vinet is uiteengezet, doch door velen niet schijnt te kunnen worden ingezien, zelfs niet door hen, die zich geestverwanten wanen van dien diepzinnigen Christen. Maar deze uit godsdienstig oogpunt niet te loochenen waarheid brengt nog niet mede, dat de burgerlijke overheid, zij 't ook om andere redenen dan ter bevordering van den godsdienst, niet althans de gevaarlijkste dwalingen zou behooren uit te roeien. Wel heeft de geschiedenis van alle eeuwen geleerd, dat het bezigen van geweld de Kerk steeds heeft verbasterd, en dat een v erbond van de geestelijkheid met de overheid al de slechte maatschappelijke elementen naar de Kerk trekt, om het gestel van deze te verwoesten en te ondermijnen; maar Augustinus, een der groote bestrijders van de godsdienstvrijheid, kende die geschiedenis natuurlijk nog niet, en de vele duizenden, die haar wel kenden en toch op Augustinus' gezag zich beriepen, hadden er vaak maar al te veel belang bij om haar over het hoofd te zien. Let men op deze feiten, dan valt, dunkt mij, de blaam weg, die veelal op de Christusbelijders wegens hunne vervolgingszucht door hunne tegenstanders geworpen wordt. De wereld heeft geen recht een ander te verwijten wat zij altijd zelve gedaan heeft, en de Kerk was niet inconsequent, daar het haar nooit om gewetensvrijheid te doen was. Nochtans waren het juist die belijders, die f e i t e 1 ij k de zoo even genoemde vrijheid, hebben veroverd. Blijkens de bloedige geschiedenis der menschheid is nooit eene vrijheid, althans nooit eene van hoogere orde, zonder groote, langdurige opofferingen verkregen. De liefde voor de ware vrijheid is bij de, door haar hartstochten gebonden, onvrije menschheid even moeielijk op te wekken, als de lust om zich te onthouden bij hem, die aan den drank is verslaafd. i) Zie over deze plaatsen „De Heraut'' 1884, n". 315—327, 329, 331—334-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen