Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 74

66 heretiques, qui se soyent debordez k mettre en avant, ie ne dis pas faulses opinions et perverses, mais blasphemes enormes et horribles, ceux-cy les ont surmontez. Et que iamais n'y a eu monstres, qu'on deust avoir en telle abomination, que Quintin et sa sequelle. II me feroit beau voir que ie descriasse le Pape et ses complices, tant qu'il m'est possible: d'autant que ie ne puis edifier I'Eglise de Dieu, qu'en bataillant centre ceux qui machinent k la destruire: et que cependant ie pardonnasse k ceux cy, qui sont beaucoup pires ennemis de Dieu, et plus grans destructeurs de sa verité. Car encor le Pape laisse il quelque forme de religion. II n'oste point I'esperance de la vie eternelle, il instruit de craindre Dieu, il met quelque discretion entre le bien et le mal, il recongnoist notre Seigneur lesus vray Dieu et vray homme, il attribue authorité k la parolle de Dieu. Mais tout le but de ceux cy est de mesler le ciel et la terre, aneantir toute religion, efifacer toute congnoissance de I'entendement des hommes, amortir les consciences, et ne laisser nulle difference entre les hommes et les bestes." T e n slotte nog eene opmerking over andersgezinden, die ook wel met den naam van «Libertijnen" genoemd zijn. Dat de bovenbedoelde secte niets te maken had met ïde synagoge genaamd der Libertijnen" van Hand. V I : 9 (waar er denkelijk vrijgelatene slaven mede bedoeld worden), weet ieder. Maar zij moet ook niet worden verward of vereenzelvigd, gelijk soms wel geschied is, met eene politieke partij, gelijk die hier te lande in den tijd van den tachtigjarigen oorlog tegenover de »kerkelijken" of «Gereformeerden" stond, en gelijk die vroeger in Geneve de tegenpartij van Calvijn geweest was. Die »politieken", bij wie het meer om de vrijheid (nl. voor hun eigen overwicht en bestuur) dan om de religie te doen was, die principieele tegenstanders waren van allen band dien de Gereformeerde Kerken in zake belijdenis en discipline moesten aanleggen, en die om zulk een band te beter te voorkomen den Magistraat ook als overheid in de Kerk wilde laten optreden, werden om dat alles in de tweede helft van de 16® eeuw ook wel Libertijnen genoemd. En nu kwam het zeker wel eens voor, dat bij sommigen hunner tevens eene zekere losheid van leven was. Maar dit was toch geen regel. En in geen geval waren zij »Libertijnen", in den zin waarin die benaming in Calvijns leeftijd nog uitsluitend gebruikt werd. Calvijn zelf heeft zijne tegenstanders te Geneve dan ook nooit zoo genoemd: wanneer hij van «Libertijnen" spreekt, bedoelt hij altijd de genoemde secte van pantheïstische Vrijgeesten. Deze konden zelfs geene politieke partij zijn, juist vanwege hunne beginselen. En voorts had die secte haren aanhang bijna uitsluitend onder het volk; hoogst zelden onder de aanzienlijken of meer ontwikkelden; en alsdan alleenlijk bij zulke mystieken, die tevens min of meer losbandig van leven waren, waarvoor zij dan in het stelsel der «Libertijnen" eene soort van theoretische rechtvaardiging zochten. Bij blz. 7. 22) Dat Calvijn met Q u i n t i n en P o c q u e s persoonlijk bekend was,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen