Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 168

160 gerekend worden, ook al is hij bij herhaling als zoodanig opgetreden. Wel wordt te dien aanzien gezegd (a. w., blz. 993): »Cette inconstance de Baudouin dans ses sentiments religieux [nl. «avoir change jusqu'è, sept fois de croyance"] lui est aussi reprochée par les protestants et lui a valu les e'pithètes méprisantes de »Tritapostata" et d'sEcebolius" [een sophist te Constantinopel, die in de tweede helft der 4® eeuw leefde, en die op het stuk der religie met alle keizers medeging, ook met Julianus den Afvallige; van waar hij als godsdienstige »weerhaan" eene historische bekendheid heeft gekregen]; mais, après avoir compare avec soin ce qui a été public sur ses prétendues apostasies, nous sommes demeure's convaincus que ce qu'on peut lui reprocher surtout, c'est une grande indifference pour les formes sous lesquelles se manifeste la pensee religieuse. Cette indifference devait lui être imputée k crime dans un siècle d'effervescence oil tous les esprits bouillonnaient. Nous reconnaitrons, si l'on veut, qu'il fit preuve de peu de prudence, en essayant de se porter médiateur entre des partis trop exaspérés pour entendre la voix de la raison; nous admettons qu'il eut tort d'irriter Calvin, dont il avait été l'ami, en Ie traitant de perturbateur du repos public; mais dans sa conduite, dans ses actes et dans quelques-uns de ses écrits, nous trouverons que, jusque dans les dernières années de sa vie, il resta fidele k la cause de la réforme, reclamant constamment contre les abus qui s'étaient introduits dans l'Eglise"; enz. Maar die gansche beschouwing is wel met de feiten zelve volkomen in strijd. In de tijden, dat Baudouin Gereformeerd heette, heeft hij waarlijk zich niet voorgedaan als »indifférent pour les formes sous lesquelles se manifeste la pensee religieuse", als onverschillig met betrekking tot het eigenaardig Gereformeerde. Integendeel, wat in bijna alle zijne brieven aan Calvijn het meest in het oog valt, dat is juist het sterke, het krasse, het overdrevene van zijne uitdrukkingen en betuigingen; ook met name ten aanzien van Calvijn zelven, dien hij op eene bijna slaafsche wijze in de hoogte steekt en vleit. Zijne brieven onderteekende hij doorgaans als Petrus Rochus of Rochius, welken schuilnaam hij gekozen had om daarmede aan te duiden, dat hij in zijne godsdienstige overtuiging »rotsvast" was; gelijk hij in zijn brief aan Calvijn van 28 Nov. '46 het uitdrukte: sCurabo ne rupes aut convulsa labescat, aut emollita languescat. Tu vero, obsecro, priusquam fatiscentem videris fractam ne indices. Nosti solidam illam petram quae nostra basis est." En reeds vroeger, in zijn brief aan Calvijn van 20 Juli '45, had hij, sprekende over de vervolging waaraan de Gereformeerden van de zijde der Roomschen blootstonden, zich aldus uitgelaten: »Voluimus nostrum caput obiicere tyrannidi pro confessione: sed non sunt passi parentes. Vidisses puerum Origenem cum matre luctantem." Bij iemand, die gedurende eenige jaren met zooveel beslistheid en zelfs overmoed optrad, en die later dan toch voortdurend weer van godsdienstige belijdenis veranderde, past eene geheel andere karakterschets dan die van »La France protestante." En voorts is het ook een feit, dat de man, van wien daar gezegd wordt dat hij levens-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen