Christelijke wereldbeschouwing - pagina 47
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
47 jongsten
weer
tijd
gaan
van
spreken
van het onbewuste, van den
de
doelmatigheid
alogisclien wil,
van bezielde
atomen, van eene bijzondere levenskracht, van „G-estaltungs-
dominanten", van „Heterogenie der Zwecke", van „Fahigkeit
zweckmassigen Anpassung"
der
i)
enz.,
meer openhartige erkentenis, dat
of
klaring
der
doende
zijn.
De
dingen
hun
in
en
zijn
dan
in
is
dat een min
en kracht
stof
tot ver-
hun zoo-zijn onvol-
dan ook, dat de substantie der schepselen
Schrift leert
niet alleen onderscheiden
is,
maar dat ook dezelfde substantie
Aan
in verschillende schepselen verschillend is georganiseerd.
hemel en aarde, aan zon, maan en
menschen
enz.
hun geslachten
individueel of in
sterren,
aan planten, dieren,
een eigen aard geschonken, waardoor
is
blijven die ze zijn.
De
zij
Schrift
laat er zich volstrekt niet over uit, of de materie tot vele of
weinige of ook tot een enkel laatste element zich herleiden laat;
zij
geeft ons evenmin
catalogus
van onverander-
aan onze gewone indeeling gelijk zou zijn;
lijke soorten, die
maar
een
wijst er ons wel op, dat niet alleen het zijn
zij
maar
ook het zoo-zijn, niet alleen de substantie maar ook de organisatie door
God
is
telijke philosophie
Aristotelische
Inderdaad
leer
komen
zulke formae niet
aanschen zin op
Hierdoor geleid, kon de Chiis-
bepaald.
dan ook
van de wij, uit.
bij
in
gewijzigden zin de Platonisch-
ideeën,
de
formae
overnemen.
de verklaring der dingen, zonder
Maar deze formae
zijn niet in
Kanti-
die wij door
onze
geesteswerkzaamheid in de waarnemingsstof aanbrengen.
Zij
zijn
in
1)
niet
iets
te vatten, als kategorieën,
louter subjectiefs,
noch ook
iets passiefs, dat
het materiaal onzer waarneming wordt ingedragen.
üd.
V.
Hartmaim, Arcliiv
f.
syst. Philos. 1903.
Maar
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's