Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 20

14

of in een klein onderdeel beoefent, zal tegenwoordig ontkennen, dat kennis van psychologie

daarbij

onontbeerlijk is. Paul

bouwde zijn Prinzipiën der Sprachgeschichte, die zulk eenen grooten invloed hebben geoefend, op den grondslag van Herbart's psychologie. Delbrück meent, dat het er niet veel toe doet, of men Herbart's psychologie volgt of die van Wundt, maar erkent toch dat de taaistudie eenen psychologischen grondslag heeft. Daarmede is niet gezegd, dat de grenzen tusschen psychologie en taaistudie moeten verdwijnen: dat zou geen dezer beide wetenschappen tot voordeel strekken. Wundt blijft beide dan ook scheiden; hij zegt dat het hem in zijn werk in de eerste plaats daarom te doen was „die Thatsachen der Sprache für die Psychologie zu verwerthen" (1.1.). Max Muller heeft echter die onderscheiding niet helder voor oogen gehouden: hij vermengt feiten en theorieën. „De gewichtigste van alle philosophische vragen" is hem deze: „Is denken zonder woorden mogelijk?" Zijn antwoord is zoo stellig als het slechts zijn kan, dat wij zonder woorden niet kunnen denken; hij acht het onmogelijk zelfs maar de eerste schrede op het gebied der wijsbegeerte te doen, vóór men volkomen helder heeft ingezien, dat wij in woorden denken en in niets anders dan in woorden" ^'^). Inderdaad is deze vraag van het allergrootste gewicht ook voor het onderwerp, waarover ik thans spreek, den oorsprong van het woord. Ik meen echter, dat het antwoord zeer beslist moet luiden: denken zonder woorden is mogelijk, geschiedt zelfs door ieder mensch lederen dag. Denken is volgens Muller niets anders dan verbinden, wat scheiden in zich sluit ^°). Welnu, ofschoon

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen