Innerlijk beleven en kennen in de structuur der opvoeding - pagina 31

27

deze eeneiige tweelingen geheel verschillend zijn tengevolge van milieu en opvoeding, van aanvaarde normen en voorgestelde idealen. ^^O) Daarbij komt nog iets. Het „Erlebnis" als zoodanig behoeft niet te leiden tot een doelmatige motorische ontlading. Gelijk uit de jongste experimenteele onderzoekingen blijkt, is er een nauw verband tusschen leeren kennen en handelen. Maar de innerlijke beleving zelf brengt het kind dikwijls tot een volkomen nuttelooze energieverspilling, terwijl deze energie, verbruikt voor een nuttig gerichte motorische ontspanning, het proces van het leeren kennen zou kunnen dienen. '^^) Dit beteekent natuurlijk niet, dat de spontane motorische reactie altijd zinloos behoeft te zijn. Het beteekent wel, dat de vorming „vom Kinde aus" niet de meest doeltreffende kan zijn en niet die, welke in den meest aangewezen weg tot stand komt. Niet minder dan de psychologie van het normale kind komt de psychologie van de abnormale kinderen in verzet tegen hetgeen de „Erlebnis"-paedagogiek wil. Wij behoeven nog niet eens te spreken over die kinderen, die bepaald achterlijk of zwakzinnig zijn. Terecht zou ten opzichte van die kinderen kunnen worden opgemerkt, dat hun psychische structuur geen algemeene regels mag geven. Maar wanneer wij denken aan het groote aantal neurasthenische, psychasthenische, neuropathische en licht-psychopathische kinderen, •'^^-) wanneer wij denken aan de kinderen met minderwaardigheidscomplexen, ^^•^) met een ietwat hysterischen habitus en aan zoovelen meer, die toch in het gewone leven voor normale kinderen gehouden worden, dan moet ons onmiddellijk treffen, dat bij al dezulken de onmiddellijke innerlijke beleving dikwerf veeleer remmend werkt op de persoonsontwikkeling dan stimuleerend. ^^*) Daarbij is bij zulke kinderen het beeld van de werkelijkheid juist tengevolge van het onder invloed van hun licht afwijkende structuur tot stand gekomen „Erlebnis" dikwijls zoo scheef, dat niemand zou wenschen hun „Erlebnis" als bron der kennis aan te zien. ^®") En belangrijk is hier, dat bij onderscheiden van deze kindertypen de verteekening van het beeld van de werkelijkheid juist het ergst is, wanneer het gaat over zedelijke vraagstukken, wanneer het gaat over de waarden die juist in paedagogicis den meesten nadruk behoeven. ^^^) Deze kinderen mogen nu al hier met het oog op de algemeene paedagogiek niet onvoorwaardelijk als bewijzen voor de onhoudbaarheid van een systeem kunnen worden aangevoerd, in feite is het toch zoo, dat er schier geen enkel kind is, dat niet een periode doormaakt, waarin het in zijn reacties niet eenigszins her-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen