De ontwikkeling van de wetenschap der economie in de 20e eeuw - pagina 16

14 overeenstemming tusschen de eoonomen is op het stuk van de' vv'aardeleer niet bereikt, maar wel kan worden getuigd dat de oude, de objectieve, causale of genetische theorieën, die ter verklaring van het waardeverschijnsel alle aandacht saamtrokken op den arbeid, de productiekosten of reproductiekosten bissteed aan het goed, het vejd hebben moeten ruimen voor de subjectieve of teleologische opvatting, rustende op de stelling, dat beslissend is de beteekenis welke een goed bezat, voor de bevrediging der mensehelijke behoeften heeft. •Gelijke gang van zaken valt bij de prijsleer te constateeren. De vraag, ten onzent door Cobbenhagen in verschillende verhandelingen met beslistheid gesteld en beantwoord: Is de prys instrument of regulator"! moet leiden tot een bescheid, dat het instrumentaal karakter van den prijs hoog houdt. Het meermalen geciteerde woord van Friodrich Bülow: Preise sind. auch Sinnbilde des Lebens brengt terecht onder meer tot uitdrukking de*gedachte, dat in de hoogte van den prijs, die een mensch bereid is tot aanschaffing van eenig goed te besteden, zich iets van 'ziJn cultureele en moreële opvattingen weerspiegelt. De prijs is niet een wiskunstige grootheid, losgemaakt van den mensch, niet een zelfstandige grootheid, staande boven den mensch. De prys is niet onafhankelijk heerscher, maar instrument van menschelijk handelen. Uiteenloopende stoffelijke en zedelijke overleggingen, machtsontwikkeliing van individuen en organisaties, leiding der Overheid geven aan vorming en gang van den prijs richting. , Niet minder dan bij de verklaring van waarde en prijs speelt tlhans in de geldleer het menschelijk element een overheerschende rol. Met zoo groote kracht voltrok zich in veler gedachtengang de ontwikkeling van het geld van substantie, van stof tot functie, zoo absurd geacht werd, ter verklaring van het wezen van het geld, het teruggrijpen naar het stoffelijk substract, naar goud of zilver en zoo sterk werd de wil van de Overheid, overeenkomst en gewoonte der menschen als bepalend element gehuldigd, dat niet overbodig is het vermaan van meer voorzichtigen, dat geld maar niet iets zuiver kunstmatigs is, dat met een valor im,positus niet kan worden volstaan, maar een valor intrinsecus zal moeten aanwezig zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen