GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

PERS-SCHODW.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

PERS-SCHODW.

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Noig een andere lezing.

Ds H. W. Lam'an, een onzer medewerkers, die totnogtoe verhinderd was iets voor ons blad te leveren, Ziond ons toch een proefje.

Het betreft het verhaal van.Gispen's „Leeuw", dat 'we voor een paar weken in deze ruljriek opnamen. Hiji schrijft:

„Ik heb de Gispensche geestigheid zóó h'oören veïtellen: Prof. Noordtzij, Ds Gispen, Ds Nederhoisd waren .geridderd en bij die gelegenheid moet Gispen gezegd hebben, dat Noordtzij's ridderorde Remonstrantsch was, wijl 'uit verdienste, die van Nederhoed en hem Gereformeerd, wijl zonder eenige verdienste, uit genade, verkregen. Ik meen, - -'dat Prof. Noordtzi] 't ons zoO' veïteld heeft."

Mo'ge deze bijdrage, na Ds Lamans volledig herstel, door menige andere van grooter omvang worden gevolgd.

De ZSuiver e Rede oip haar eind.

» Wees ik er onlangs bij Hollands jubileum^ op, hoe deze. talentvolle man door zeer velen wordt miskend, maar ook, hoe hij door zijn wijze van optreden hieraan zelf schuld draagt, zoo kon ik toch hiet vermoeden, dat hij dit zoo spoedig op eclatante manier z!ou bewijzen.

Na 'zijn ziekte is 'hij weer opgetreden.-Aan de „N. R. Ct." werd van uit Leiden gemeld:

Voor het eerst na zijii ziekte is Prof. Bolland gisteravond w'eer als spireker opgetreden en met het onderwerp: Die teekenen der tijden en de leerzaal der zuivere rede als vluchtheuvel te midden der maatschap|)elijke yerwarrdng. Zooals gemeld, zou dit college, dat voor alle belangstellendsn toegankehjk was, gehouden worden in het klein-auditorium. Reeds vóór den aanvang was dit echter zoo vol, dat velen niet konden wöEden toegelaten, waarom dit college dan ook in het groot-auditoiium werd gegeven. Onder bet gehoor van Prof. Bolland bevonden zich ook verschillende hoogleeraren.

Door toedoen, aldus spreker, van den beste oip-'het'gebied der geneeskundige snijkunst, van mijn ambtgenoot Prof. Zaayer, - van den rand des grafs teruggekeerd, om in 't land der levenden nog .eenigen tijd te vertoeven, heb , ik gemeend, het mij toegekend ambtelijk verlof niet in werkloosheid te moeten doorbrengen. De moesten uwer hebben mijn onderwijs, verwaarloosd. Maar gij' onder de studenten, die gew'oon waart mijn colleges te volgen, ziet mij thans opnieuw 'voor u. Spreker heefli gemeend, zich opnieuw; te moeten laten hooren. Met, omdat hij er op belust is zichzelven te doen hooren, wel wetende dat, nu hij jn zija 68ste levensjaar is, hij met zijn aftreden als leermeester tot z^wijgen zal zijn gedoemd. Maar hij heeft gemaend het daarom te moeten doen, omdat, wat hij thans onderneemt, zich niet vaak zal kunnen herhalen. De leeitneester dër zuivere rede toch is hij alleen en deze zuivere rede houdt met ziju dood op. Immers stelselmatig sprekende vrijsheid maakt zich'tot moment en niet tot ieen blijvend iets.

Dat laatste doet de deur dicht.

Men zon haast luidkeels roepen: Liang leve Bolla, nd!

Want dat zal m'e een toiestand geven, als Bolland dood is len de Zuivere Rede op zijn graf zit te. treuren evenals naar men - wil een hondje gedaammo'et hebben op' (het graf van prins 'Willem en daarna uit - louter verdriet sterft!

Daarna paft Bolland tegen de Joden uit op een matóer, dat de „N. R. Ct." met ingezlojiden stukken overstroomd werd en • haastig de sluisdeuren moest dichtdraajen.

In 'zijn zeggen schuilt wel een kleine kern van waarheid, maar daai ook' slechts een kleine. ; , , ^.; "; j Het riekt echter hiiet aangenaam, als hij/mdlil dan nog eens extra gaat ptijzen.

Spreker zegt, dat hji' hiö'op niet'''gënöi3g: ^©n nadruk kan leggen, ook vooa-hen, die dezen avond alleen zijn gekomen uit nieuwsgierigheid, die arme stakkers, om h'em, Bolland, eens. te • zien, maar niet om te luisteren naar den - wij'ze.

Als gij', aldus Prof. BioiLland, hier echter zij|t gekomen uit nieuwsgierigheid, dan moet gij wel bedenken, dat ge voioir u ziet een ïilosojof, diq heel wat meer in zijn mars beeft dan oen middelmatig professor, zooials zij bij'na allen zijn.

De Wijze.

Een bovenmatig professor.

Dezie zeer bescheiden titels kent hij zichzelf toe. Jammer, dat hij daardoor de waardeering van zijn gaven ? |@fei^i^elen zoO' moeilijk niaakt.

Eienheid in de liturglie.

Ik koan hu tot een ander, hoogleeraar' in de wijsbegeerte, die een des te sym'pathiek'er indruk maakt. Prol. Hoekstra uit Kampen.

Met genoegen zal men er kennis van hebheU; * genomen, dat hij een Geschiedenis der Philosofie'^' voor de pers onder handen heeft.

In „Gereformeerd Theol. Tijdschrift" van Sep'tember vindt tnen zijn mooi referaat, onlangs door hean op-de - prQdik'antenvergadering gehondenv at'-gedruktyjfelg

Doch, 'têvehs llioiogleeraar in-de ambtelijïk'e yafe-'ken, voert hij. in hetzielfde numimer ook een pleidooi voor eenheid in de liturgie.

Ziehier de saamvatting van'zijn oordeel:

Aangezien de Gommissie vóór de herzieiiing der..; ? liturgie bezig is zich te praepareèren, isl het g.èwenscht, dat de kerkeraden thans ten opzichte van de liturgie geen incidenteele beslissingen nemen en belangrijke wij'zigingen aanbrengen. Het is im'mers zeer onwaarschijnlijk, dat de wijlziging, die een kerkeraad tot stand brengt, dezelfde • zal zijn, die doo-r een volgende Generale Synode zal woS'den vastgesteld. Allicht zal de Synode andör's besluiten en de kerkeraad zou dan verplicht zij'n de liturgia wederom te wijzigen, hetgeen niet in overeenstemming is met , het constante en in zeTcorien zin traditioneele karakter, dat een liturgie moiot" vertoonen.

Preeken van buitenlanders.

Eléïi'.am'btglénoot van Prof. Heek'stra, Prof. Bouwman behandelt in „De Bazuin" een andere praktische aangelegenheid.

Het gaat over het p'reek'en van predikanten en candidaten uit het buitenland in 'onze kerken.

Doch de versterkte gemeenschap m^et de buitenlandsche kerken stelt ons ook voor - vragen, die voor ons kerkelijk leven van beteekenis zijn. Een : • dezer vragen eischt een© oploissing en - wiel de - -vtaag: Is het in de orde, dat candidaten in de theologie, die in buitenlandsche Gereformeelrde Kerken be-r voegd verklaard zijn op! te treden in de gemeente, en die tijdelijk in ons land vertoieven, ook in onze kerken geregeld "optreden ?

In den laatsten tijd komt dit notg al eens' vooir. ' Wanneer buitenlandsche candidaten hier kom'gn . studeeren, deelen zij in do "bladen mede, dat zij. bereid zijn de ' gemeente t© jdienen, en d© kerke-' raden, die .wel eens moeilijk "een-spreker kunnen ( krijgen, zenden hun een uitnoodigingi en geven hun daardoor een recht in de gemeentevergaderingi voor te gaan.

Deze al meer algemeen-wordende gewioonte heeft een bedenkelijke zijÖe. ImüieiTs niet altoijs komten < Je candidaten uit kerken, die trouw zijn in-het handhaven der Gereformeerde belijdenis. Wanneer onze kerkeraden zjilfce candidaten laten optreden, zou het gevaar niet denkbeeldig zijn, dat , yi de .gemeentevei'gadering ©ene leering werd verkondigd, die niet was. naar Gods Woord.en onze belijdenis. . Wij schrijven dit niet om daarmede te zeggen, dat dit wel eens is yoor'giekom'én, maar alleen om te wijzen op het gevaa'r, dat het zoiu kunnen voorkomen. .

Maar ook in het geval, dat candidaten komen uit kerken, die met ons "dezelfde belijdenis hebben, en die de belijdeiiis handhaven, is. het toch' niet in de orde, dat deze, zonder meer, handelen alsof zij het recht bezitten in onze kerken op te treden, en dat de kerfceraden vrij den kansel openstellen voor jonge mannen, die in hun eigen kerken nog niet tot de bediening des Woords zijn toegelaten, , en die volstrekt geen bevoegdheid bezitten in onze kerken op te treden.

Het is noiodig, dat de kerkelijke vergaderingen maatregelen nemen'tegen deze verkeeïde gewloonte, welke ten slotte een groot kerkrechtelijk kwaad is. In onze kerken mogen naar het vigeerend recht geen onbevoiegden optreden. Aan de studenten is ; het l'echt van preeken ontnomen.

Candidaten aan onze Gërefoirmeerde hoogeschojen geëxamineerd, mogen den kansel niet betreden. Eerst dan, wanneer een candidaat in de theologie kerkelijk geëxamineerd is, ontvangt hij • het recht van projioneeren. Indien nu de kei'k — en dat terecht — zoo beslist is Sn bet Wacht honden bij de deur der kerk, moet zil dan, ook niet zorg dragen, dat er ook geen bmtenlaiiders optraden, zonder dat er waarbo'rg is, dat deze bekwame en vertrouwde personen zijn?

In de Chr. Geref. Kerk in N.-Amerika mogen, evenals dit vroeger vóór 1896 het geval was njet dè oudste istudenten en met de candidaten aan de Theol. School te Kampen, studenten, die p'reekconsent hebben, en candidaten' in de thaologie, pTeeken. Maar dit recht geldt yooir hen, .slechUsl - in de Chr. Geref. Kerk in Amterika en niet in onze kerken. Daarom' moeten onze kerfceraden de buitenlandsche studenten en candidaten, zonder dat deze van de kerkelijke vergadeüing hier het recht van preeken hebben ontvangen, in de gemeentevel'gaderingen niet laten opitreden.

Met predikers - uit de buitenlandsche kerken, die voor een korten tijd ons, bezoeken, is dit een ander geval. Indien onze kerken met de buitenlandsche Gereformeerde Kerken in ongestoorde correspondentie staan, dan is, 'ör Volsti'ekt .geen reden om vooir het optreden van de predikanten dier kerken eenige hindömis in deai wteg te stellen. Met vertrouwen mag de gemeente het evangelie uit hun mond beluisteren.

Voor iéen goed deel zij'n we 'hiet hiermee eens. We mbeten eclMer één voorbehoud ïiiatén.

Kojmjea ©r candidaten uit buitenlandsdie kerken, die miet olns dezelfde belijdenis gemeen hebben, ien draagt daar het examten aan Sdhool of Universiteit tegelijfe bet karakter van kerkelijk examen, dain toogien wij tegen hun bfgtredgn in ónze kerken geieïi biezwaai maken.

Die Chr. Ger. Kerk iin 'A'rMrika'Kv. '•ËeM'^liet pxaeparatoir examen niet.

Dat zit. inojgubigsldten .in-jhet examen aan haar seiminarie.

Nu kan (nileii niét éiscihén, dat die kerk eerst het praeparatodr examten invoert, vóór'haar oandi-.dateln biet een stielhtelijk wooxd mogen spreken.

Op ziohaelf Biewenscbt. ware zoio'n toestand ook daar wel

Maar toen mag'op zulk .eên'-nïanier'töi& h geen dwang uitoefenen.

Heeft de kerk daar tegelijk met de scibool de oandidaten onderzocht en bun toestemining tot J)TOpOnieeren verleend, dan bebb erkennen.

Anders staat bet natuurlijk met bef preeken van studenten uit Amerika.

Eein preekconsent is alleen ; jg0ijs'!j|êr^nüirig hoogteeraren.

Daar Igaa-t g& & a. kerkelijk 'onderzoek aan vooraf. Dat preékooinsent, daar aan studenten verleend, beeft bier vanzelf geen geldigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1921

De Reformatie | 8 Pagina's

PERS-SCHODW.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 7 oktober 1921

De Reformatie | 8 Pagina's