Het Kruis in de Branding.

In Dr J. A. vor der Hake's mooie boekje Wij, onze Kinderen en de School, wraarop ik reeds l^eloofde nog wel eens eens terug te zullen komen, zegt de schrijver onder tiet hoofd

„De kinderen binden aan huis" het volgende, dat ik, naar zijn strekking, met instemming overneem:

„lk hoor de laatste tijd herhaaldelik met verbazing en ook met ontzetting, dat er ouders zijn, die hun kinderen, hun jongens zoowel als hmi meisjes, die nog op de middelbare school zijn, als er een. partijtje, een bal is, de huissleutel meegeven en dan zelf naar bed gaan. ZoO' iels kan ik me niet begrijpen. Dat vind ik laten spelen met vuur. Ik kan me niet denken, als ik een dochter had van 16, 17 jaar, die uitging, dat ik het uur van haar thuiskomst en de wijze waarop ae thuis kwam niet nauwkeurig zou regelen. En ik kan me ook niet anders voorstellen dan dat ik zou oplilijven totdat ik haar veilig en wel thuis wist. Toen er onlangs in een familie sprake was, in presentie van een oudere dame, van een gezin, waar de half volwassen kinderen bleven doorleesten met vrienden en vriendinnen, terwijl de ouders naar bed gingen, zei de oudere dame: „Dat zou in mijn huis niet gebeuren". „Vertrouwt u ons dan niet? " vroeg één van de jonge mannen gepiqueerd. „Ik zou mijn plicht als gast-en huisvrouw te kort doen, als ik naar bed ging", was het antwoord. Een goed antwoord. Misschien dacht de spreekster ei-nog meer bij, da.t zij beter vond niet uit te spreken. Misschien dacht zij wel hetzelfde, wat mij door 't hoofd ging, toen het verhaai mij ter ore kwam: niet vertrouwen? .Tawel, jongen, maar de plicht van een oudere is te vertrouwen met verstand; niet voor niets hebben wij onze ervaring, die we ook niet zonder schade en schande verkregen hebben. 'En is niet één dezer ervaringen, dat we de derde bede uit het Onze Vader hebben leren verstaan: „leid ons niet in verzoeking" en een andere deze: „dat de geest wel gewillig is, maar het vlees zwak? "

Zie, wie dat weet, weet ook dat hem de plicht is opgelegd tegenover bepaalde gebruiken, insluipsels, .positief stelling te nemen; dat het zijn plicht is een open oog te houden voor het gevaar van langzaam afglijden, dat ons allen bedreigt door het wachtwoord onzer kinderen: „Ze mogen het allemaal, ze doen het allemaal; ik alleen mag het niet". Goed, dan mag jij het maar niet; maar de rust van mijn geweten is mij heiliger dan de slapheid van allemaal."

„De rust van mijn geweten", zegt Dr vor der Hake; en hij bedoelt tevens: „het welzijn — geestelijk en lichamelijk — van mijn kind".

Want de moderne jeugd, die zóó opgevoed — of liever: niét opgevoed, maar geheel aan zichzelf overgelaten — wordt, als de schrijver daar een voorbeeld van gaf, wordt onevenwichtig, omdat allo stuur ontbreekt; onvoldaan, omdat het verheffende gevoel, zijn plicht gedaan te hebben, niet gekend wordt; ongelukkig, omdat in het hartstochtelijk najagen van allerlei pretjes ook voor de jeugd hét geluk niet kan worden gevonden.

Immers waar een dergelijke sfeer is, ontbreekt — tenminste in de practijk — het eenige fundament, waarop het gebouw van ons geluk .veilig kan worden opgetrokken: de vrijheitl van de gebondenheid aan Gods Woord', dat het aan onze jonge menschen toeroept: „Verblijd u in uw jeugd, en laat uw hart zich vermaken in de dagen uwer jongelingschap..'.. maar weet, dat God om al deze dingen u zal doen. komen voor het gericht". En wederom: „Gedenk aan uw Schepper in de dagen uwer jongelingschap, eer dat de kwade dagen komen en de jaren naderen, van dewelke gij zeggen zult: Ik heb geen lust in dezelve".

Die kwade dagen van de lusteloosheict komen bij den modernen mensch dikwijls ontstellend vroeg. De sombere beklemming van de volledige desillusie daalt ook neer op de moderne jeugd, niettegenstaande alle „vroohjke" partijtjes en „dancings" en jazz-„muziek".

De moderne mensch was zoo zeker van zichzelf, zoo machtig in zijn techniek, zijn uitvindingen, zijn kunnen; en zijn verlichte humaniteit, hoog uitgaande boven het verouderde Christendom, zou vrede o.p aarde en broederschap onder de menschen brengen.

Toen kwam de groote wereldoorlog en verscheurde met één vreeselijken slag al die fijne - weefsels van menschelijke illusie.

Stuurloos wordt het lovenssclnp van den modernen mensch, van de na-oorlogsche moderne jeugd 1) bovenal, geslingerd, her-en derwaarts geworpen in de branding; en ze vergaan, als ze niet vastgrijpen het Kruis, dat staat opgericht op de rots va.a Gods liefde, Gods liefde - - in Christus - - voor de wereld.

Dat is de kerngedachte van Sir Pliihp Gibbs' U n c h a n g i n g Quest, welke ik in mijn bewerking er van heb trachten aan te duiden door den titel Het Kr ais in d: e Branding.

Ik gebruikte daar het woord „bewerking". Dat vereischt een kleine toelichting. Ik heb mij meestal zorgvuldig gehouden aan den oorspronkeliJKen tekst. In hoofdzaak is het dus een — naar ik meen nauwkeurige — vertaling. Waar het me echter ter wille van taal én. sujl, of ter assimilatie aan onze mentaliteit noodig scheen, heb ik, met toestemming van den auteur, veranderingen aangebracht, jk vlei mij, dat daardoor de toon 'iets gemarkeerder is geworden en meer aansluit bij de gedachtensleer van den lezer, terwijl het standpunt een tikje algemeener is genomen, zonder dat door een en ander aan het karakter van het boek als geheel afbreuk is gedaan.

Sir Philip Gibbs is nenalve een zeer talentvol rom.anschrijver genoemd de grootste oorlogscorrespondent van de wereld, en de oorlog speelt een belangrijke rol in. dit boek, evenals de revolutie in Rusland, waarheen de schrijver zijn lezer óók leidt; maar toch is iiet geen „oorlogsboek" in den gebruikelijken zin van het woord, riet is een roman uit het moderne leven, hetwelk de auteur ons toont — of eigenlijk zichzelf laat toonen — in de schrille ontoereikendtieid er van, leidende tot vreeselijke onvoldaanheid.

En eerst wanneer langzamerhand, na veel tastend zoeken, het oude, oude Christendom als een nieuw licht gaat dagen voor Paul, den bacterioloog, en het eenvoudige, ongekunstelds Christendom-vanhet-hart van de edele Katharina niet nalaat een zekeren indruk te maken ook op de jonge menschen in deze familie, die gegaan zijn door de stormerL van den oorlog en het cynisme van den modernen agnosticus, dan komt er weer hoop en moed, dan komt er weer perspectief, weer toekomst in het leven.

De schrijver preekt niet, maar laat het moderne leven-zèlf zien, zooals het wezenlijk is, en zooals het vastloopt in de donkerheid zonder godsdienst en zonder geloof, en zich pas weer kan loswringen en kan voortgaan, wanneer het licht van het Kruis den horizon gaat verhelderen.

Een roman uit het moderne leven met een Christelijke tendenz: zóó zou ik dit boek, dat ik hiermee, overeenkomstig de gewoonte van ons blad, zelf aankondig, willen karakteriseeren.

Het Kruis* in de Branding is uitgegeven bij Gebr. Zomer & Keuning te Wageningen. In twee deelen. De bandteekening is van Van de Vecht.

VELDKAMP.

') Ontzettende toestanden onder de moderne jeugd in Amerika wordea ontlmid in Ben Lindsey's O pi s t a n d i g e Jeugd, het veelbespcolien, uiterst gevaarlijke boek, dat ik de volgeade week hoop te behandelen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen