H. E. Fosdick, Het Gebed. Geautoriseerde vertaling. N.V. G. J. A. Ruys’ Uitg.-Mij — Zeist, z. j.

In dit boek van 316 bladzijden wordt het gebed besproken. De behandeling van de stol is niet systematisch; trouwens, wetenschappelijk werk te leveren schijnt ook niet de bedoeling van den auteur te zijn geweest.

Het is in zekeren zin een onaangenaeim ding, ook aan een boek, dat het onderhavige onderwerp behandelt, ol aanroert, een warme aankondiging te moeten onthouden. Onwillekeurig toch is men geneigd meer speciaal te letten op wat den schrijver met ons vereenigt in zijn bespreking van een thema, dat in elke „religie" aan de orde komt.

Toch kunnen wij het werk van Fosdick over het gebed niet aanbevelen. Onze bezwaren zijn deels formeel; zoo is de behandeling van de stof ons te abrupt, te onsamenhangend, te aphoristisch; aan beginselen wordt geen nadere uitwerking gegeven; en zoo is er meer.

Maar het zijn voornamelijk materiëele bezwaren, die ons van dit werk afvoeren. Wat voor een gereformeerden belijder in het gebed de voornaamste dingen zijn, b.v. Gods souvereiniteit, de Christus, Gods welbehagen, de ascese in het gebed, de zelfbeheersching in het „kiezen" van zijn inhoud, de verhouding tusschen naïviteit en reflexie, de bewuste binding van het gebed aan het gebod, het wordt hier niet gezien, of al te vaak verkeerd gezien. De eigenaardige moeilijkheden, die het gebed ons stelt, zoodra wij het in ons geloofsdenken zijn plaats willen wijzen, ze worden hier niet opgelost, meermalen niet eens gesteld.

Wilde het boek de stof wetenschappelijk behandelen, dan zou het bezwaar, hier genoemd, enkel ons interesseeren uit dogmatische overwegingen; en slechts bij wijze van consequentie zou de christelijke mystiek met de uitgebrachte critiek „haar winst kunnen doen".

Thans, nu de schrijver de „ervaring" direct aan het woord wil doen komen, laat het boek zelf reeds bij eerste ontmoeting zien, dat er een innige samenhang is tusschen dogma (en ook het ontbreken ervan) aan den eenen, en de mystiek (of wat zoo heet) aan den anderen kant. Tusschen dezen schrijver en ons ligt juist een „ervaring"-verschil; en dat treedt in dit boek duidelijk aan den dag.

Kon het boek door scherpe definitie, of duidelijke beginselverklaring dit verschil den lezer duidelijk maken, het zou als oiiënteerend werk voor bepaalde lezers nog zijn nut kunnen doen. Thans, nu van dit alles geen sprake is, wordt ons ook deze laatste mogelijkheid van motiveering eener aanbeveling ontnomen.

Natuurlijk zijn er passages, die treffen, goede gedachten, uitingen van vroomheid. Maar het geheel kan het „denken" niet fundeeren, en daarom de „ervaring" niet helpen in het vinden of zoeken van het getuigenis, dat zij uit God is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen