UIT HET POLITIEKE EN SOCIALE LEVEN

VERKIEZINGSPROPAGANDA.

Tot mijn verbazing heeft de voorzitter van het centraal comité der a. r. partij, in een interview, hem afgenomen na de tweede-kamerverkiezingen, gezegd dat de a. r. partij haar verkiezingspropaganda principieel heeft gevoerd (het dagblad „Trouw" heeft dit interview gepubliceerd); .

In een vorig artikel noemde ik enkele bezwaren die ik gevoel tegen de propaganda zooals die is gevoerd. Deze propaganda liet weinig of niets principieels zien. Ze speculeerde op de massa ten einde haar te winnen, niet.voor de a. r. beginselen, maar voor de a. r. stemlijst.^

Een ernstig blijk daarvan tref ik nog aan in een verkiezingspamflet, dat tot leuze draagt: , .Kapitalisten" redden zich wel! Wanneer men zulk een leuze leest dan gevoelt men zich verplaatst in de sfeer van socialisme en communisme. Daar is de groote vijand Het Kapitaal, de Kapitalist vaart altijd wel en de kleine man staat altijd in het hoekje waar de slagen vallen. Dat is erin geheid en gehamerd in de arbeiderswereld door de socia-_ listische propaganda van tientallen van jaren. En dat zaad heeft een vruchtbaren bodem gevonden in de revolutionaire harten der menschen.

Het hier bedoelde pamflet speculeert nu op deze revolutionaire instelling van het menschelijk hart en wil dan laten zien dat ook de a. r. partij gevoelt voor den arbeider en zijn nooden, dat de arbeider ook wel iets van de anti-revolutionairen kan verwachten. En dat iets is: voorziening in stoffelijke behoeften.

De schrijver van het pamflet heeft bUjkbaar wel gevoeld, dat deze teus niet erg anti-revolutionair is, want verderop in het pamflet wordt gezegd: „De „Kapitalisten" redden zich wel, zoo wordt vaak g e z e g d^). Hoe dat z ij i), het is in elk geval een feit, dat de gevolgen van inflatie het zwaarst drukken op de arbeiders en de economisch zwakkeren". Daar wordt dus die leuze weer min of meer disputabel gesteld. Maar intusschen, het staat er toch maar. En de massa wil wel gretig naar zulke propaganda luisteren en mogelijk haar stem geven aan die partij die het toch zoo goed met de arbeiders voor heeft.

Deze leuze typeert de a. r. partij met haar beginselen niet. En wanneer een partij officieele propagandalectuur uitgeeft en ^verspreidt, dan moet daarin toch het eigene van haar karakter uitkomen.

Ditzelfde bezwaar geldt m.i. van de raambiljetten, die zich uitspreken tegen bureaucratie en staatssocialisme, en vóór gezag, vrijheid, zedelijke volkskracht en sociale gerechtigheid; Het is allemaal prachtig, maar het is niet typeerend antirevolutionair. Andere partijen kunnen evengoed deze leuzen aanheffen. De voorzitter van de partij van den arbeid heeft den spot gedreven met deze a. r. leuzen. Ik geloof: niet geheel en al ten onrechte. Natuurlijk kan rechtmatige critiek uitgebracht 'worden op den spot van den heer Vorrink. Maar er is aanleiding toe gegeven dat deze spot kwam.

Voorts las ik nog een verkiezingskrantje waarin werd aanbevolen te stemmen op den heer Schouten, omdat Schouten de man is van het verzet, de man van het verzet in oorlogs- en bezettingstijd, de man van het verzet na de bevrijding in de tweede kamer. Het zal wel weer goed bedoeld zijn, ik denk er niet aan om daaraan te twijfelen, maar hier hebben we een speculeeren op den nationalistischen geest die velen na de bevrijding beheerscht. Die geest is dezelfde, die in naam van de nationale eenheid en op grond van de. gezamenlijke verzetsactie in oorlogstijd, alle prlncipieele organisatie overboord wil gooien, in school en radio, in maatschappij en'politiek. Die geest wil niet weten van een christelijke politiek, beheerscht door het Woord Gods en door het koningschap van Jezus Christus op alle levensgebied. Die geest wil geen Schouten in de kamer, want die geest wil geen politieke partijen op grond van beginselen. Die geest wil vooral de a. r. partij wel om hals brengen. •

En nu gaat de a. r. propaganda zelf principieel aan dat om-hals-brengen medewerken, \ioor in haar propaganda óp dien geest te speculeeren. Stemt Schouten, want hij is de man van het verzet. Maar dan kan ik evengoed een ander stemmen, want er zijn ook andere verzetsmensohen geweest. Ook de heer Vorrink heeft in een concentratiekamp gezeten wegens zijn verzetsactie. Moet ik daarom hem stemmen? Mij dunkt van niet.

Nu wordt wel eens gezegd dat de uitwerking van de a. r. beginselen in de regeering van het land tot zegen zal zijn voor ieder, omdat deze beginselen waarlijk nationaal zijn, en dat daarom ook wel buitenstaanders, die geen aanhanger zijn van het beginsel, dat het Woord Gods richtsnoer is ook voor het staatkundig leven, op de a. r. lijst kunnen stemmen.

Ja, dat kan ik wel beamen. De gehoorzaamheid aan het Woord Gods heeft een groot loon, werpt zegen af ook voor het tegenwoordige leven. En ik kan mij voorstellen dat er menschen zijn, die niet instemmen met het a. r. beginsel, maar die toch zien dat de uitwerking van dat beginsel in een practische politiek ten zegen is voor Nederland. Paulus spreekt vari de heidenen, die zichzelf ten wet zijn en die betoonen het werk der wet geschreven in hun harten. Er zijn dus heidenen die de wet' Gods niet kennen, maar die toch van nature de dingen doen die der wet zijn. Daarvoor kunnen zij allerlei redenen hebben. Zij kunnen daarin hun voordeel zien enz. Het opus operatum, het „gewerkte werk", gelijkt dan naar uiterhjk voorkomen' precies op het goede werk van den geloovige, maar er is toch een groot onderscheid. Bij den geloovige is het een doen van dat werk uit het geloof, naar de wet Gods en Hem ter eer. Bij den ongeloovige is het motief totaal anders. En ook het doel.

Welnu, in deze lijn kan ik mij indenken dat er ongeloovigen zijn, die dus niet de Sthrift erkennen als de wet voor hun leven, ook hun politieke leven, ihaar die niettemin baat zien in de practische staatkunde, welke op de Schrift is gegrond en die daarom op een christelijke partij stemmen.

Maar — ik geloof dat het ten eenenmale onjuist is om nu het prlncipieele karakter der a. r. partij eenigszins te verdoezelen en op den achtergrond te houden ten einde toch maar zulke kiezers te trekken. Gaan wij propaganda voeren, dan voeren we propaganda voor de a. r. beginselen, opdat op grond van de beginselen op de a. r. lijst worde gestemd. Wil een ander, die de practische baat van een a. r. politiek ziet, op haar lijst stemmen, hij ga zijn gang. Maar daarop mag de propaganda niet speculeeren.

1) Spatiëering van mij, B. J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen