Klacht van ds Volten.

In zijn nummer van 3 April gaf ds H. Vogel, redacteur van ons kerkelijk orgaan voor N. Holl., eenige opmerkingen over ds Volten, synodocraat, die te Weerselo de jeugd, bijeengeroepen door een Synodocratische Jeugdcentrale, op een Zondag had achtergelaten zonder preekdienst; alleen maar hadden de jongens en meisjes „een godsdienstoefening", welke „werd geleid door den voorzitter van onze J.V.". Ds Vogel citeerde hen zelf.

Ds Vogel gaf daarop, terecht, critiek.

Eenigen tijd later ontving ik een ex. van een kerkbode uit Enschede, waarin ds Volten tegen ds Vogel enkele opmerkingen maakte. Ik heb dit nummer heusch dezen keer opgemerkt; wat me niet altijd met drukwerk overkomt. Toen ik het nog al verwonderd doende stukje gelezen had, dacht ik: de man geeft de feiten toe, maa; r is, zooals meer gebeurt, kwaad op wie ze constateert; eens kijken wat ds Vogel ervan zegt.

Thans komt in „De Strijdende Kerk" ds Volten geweldig uitvaren tegen ds Vogel en mij, omdat we van zijn tegenspraak geen nota namen.

Al is De Str. K. een blad, dat we, gezien zijn verleden en heden, pas dan op het punt van betrouwbare en volledige en op zaken ingaande reportage een keertje gaan vertrouwen, als dit op een bepaald punt onvermijdelijk is gebleken, toch willen we wel den auteur citeeren:

Ik kon mijn ogen niet geloven, toen Ik dit las. Ik dacht, dat ik in Weerselo alles zo goed mogelijk geregeld had, en wel als gereformeerd predikant, en nu?

Dit scheen niet zo te wezen. Maar wanneer ik me nader bezin, zie ik toch geen kans Weerselo anders over te doen, en ben ik er van overtuigd, dat niet alleen Prof. Dijk én Prof. Aalders, maar zelfs Prof. Schilder en Prof. Deddens, als ook de schrijver van bovengenoemd artikel in de concrete situatie hetzelfde zouden hebben gedaan.

In Weerselo staat n.l. geen gereformeerde kerk. Voorts ligt het zeker een 10 K.M. van een kerk af. In de 3e plaats de week-end bezoekers hadden geen fietsen bij zich, omdat ze 's Zaterdags met een vrachtwagen naar Weerselo gebracht waren. In de 4e plaats er was geen vergunning om een ouderling per auto naar Weerselo te rijden. Eindelijk was er geen dominee beschikbaar om 'in de morgendienst voor de jongelui te preken. Wat dan te doen? In zo'n geval moeten de jongelui natuurlijk zelf voor de preek zorgen, precies als de jongens — naar Artikel 31 ergens in de binnenlanden van Sumatra.

Welnu, dat hebben ze gedaan. Ik gaf daartoe aan de voorzitter van de J.V. een gereformeerde preek mee; Zelf ging ik Zaterdagavond naar huls, omdat ik Zondagmorgen in Enschedé moest optreden. Zondagmiddag heeft een dokter de goedheid gehad mij naar Weerselo te rijden, opdat ik daar voor de jongens en meisjes preken kon (dat is natuurlijk, zonder de gemeente, nonsens. K. S.).

We moeten den auteur de illusie ontnemen dat ook wij zoo zouden gehandeld hebben. Wij vinden, dat het „naarstig tot de gemeente Gods komen" inhoudt, dat je de jongelui en jezelf leert, izóó te gaan logeeren, dat ze naar een dienst des Woords kunnen gaan. Men noemt zoo iets voorbereiding voor den sabbath. Het blijkt nu uit 's mans eigen woorden, dat zijn jongelui heel den dag geen dienst des Woords gehad hebben, óók des middags niet. Dat dus ds Vogel gelijk had. En dat we met medelijden een stelletje jongens en meisjes moeten bekijken, dat wordt opgevoed in de leer, dat prof. Greijdanus, en cand. Schilder, en ds van Dijk en zoo van den Heere God niet mogen preeken, maar verder zich van den tegen hen beschermden preekstoel zich zoo ver leert verwijderen, geestelijk, dat ze op een goeien dag ontdekken, dat er binnen zooveel kilometer niets valt te beleven, en dat ze de gemeente Gods dus maar laten waaien, dien keer. Tant de bruit pour une omelette sale. Naar Sumatra móeten, en naar Weer­ selo willen, is dat hetzelfde?

Busken Huet en prof. Greijdanus.

De ssmodocratische uitingen over wijlen prof. Greijdanus zijn soms leerzaam. Zoo schrijft de man, die den kop van den lintworm hebben wou, om het heele beest uit het kerklichaam weg te kunnen trekken, en toen mët behulp van een „menschelijk-volmaakt" praeadvies ook aan prof. Greijdanus ging trekken, welke laatste nog nooit eenig praeadvies, dat hij eenmaal in druk gegeven had, in de kachel heeft laten stoppen, we bedoelen ds Meynen van Dordrecht:

De vorige week is van ons heengegaan Prof. Gregdanus.

Hij had voor eenige jaren onzen Kerken den scheldbrief gegeven, . maar dat nam niet weg, dat wij hem gaarne als één der onzen bleven zien.

Hij was in vele opzichten, zulk 'n gaaf mensch, en bezat zooveel schoone karaktereigenschappen.

Hij kon één ding moeilijk: vergeten, èn wellicht ook: vergeven. Daar waren dingen in z'n leven, die hem altijd schenen te vervolgen en die hem parten speelden, en die hem in 'n richting dreven, welke naar de door hem gedane stap leidde. Hij heeft vele leelijke en onbillijke verwijten aan 't adres onzer Kerken en van sommige personen gemaakt, die hem gaarne vergeven zijn. Hij was, helaas, ook als hij ongelijk had, onverzettelflk; zooals zijn gang was, zoo was de man. Wij zien hem nog staan op de Synode van Utrecht, toen hij 'n op schrift gestelde rede hield, die ongeveer twee uren duurde.

Wij voelden: dit was z'n Synodale zwanezang. Toen luchtte hij z'n hart over alles wat hëm scheen waar en onwaar, recht en onrecht te zijn. Nog altijd smart ons zijn heengaan.

Greijdanus, die betrekkelijk laat begon te studeeren, was met enkele sprongen student aan de Vrije Universiteit, waar hij de vriendschap en de achting van zijn commilitones zich Vifist te verwerven, vooral door zijn behulpzaamheid en voorkomendheid. Hij kwam echt om te studeeren en spoedig bleek, dat hij 'n uitblinker was. Kanselgaven had hij niet, maar hij was belijnd en, waar hij de Kerken diende, daar liet hij sporen na. Zijn plaats als hoogleeraar te Kampen was hij voor 100% waard, en met z'n helderen en scherpzlnnlgen geest heeft hij de wetenschap en daarmee de zaak Gods en van het Christendom gediend. Fantasieën waren hem vreemd, kritieken, in den besten zin des woords, waren hem' eigen. En zoo heeft hij gewerkt, tot hij moest afbreken. Wat hij wilde doen, kon hij niet afmaken moet de mEin er zijn. als God roept,

Z’n begrafenis was, gelijk hij was: sober. En de laatste gelulden, die over z'n graf klonken, Viraren stemmen Gods uit Zijn Woord. Het onverderfelijke, dat over 't verderfelijke triumfeert.

De auteur heeft het over „fantasieën en kritieken".

Hat is de titel van een reeks opstellen van Busken Huet. Inderdaad, prof. Greijdanus maalde weinig om fantasieën. Daarom zag hij des te scherper de feiten, en kwam met gefundeerde critieken. En toen verklaarde ds Meynen hem zijn preekstoel onwaardig. En die valsche critiek wordt nu begraven onder valsche fantasieën. That's all.

Er is in de heele wereld geen enkele scheldbrief door prof. Greijdanus ooit gegeven. Er is wel een afvoerbrief je van dr Impeta, die zich ertoe leende de synode te helpen aan een argumentje om zich van Greijdanus' kritieken definitief te ontdoen met behoud van haar figuur.

Greijdanus kon erg veel vergeven. Maar hij wist nog wat een kerk en wat een ambt is. En dat weet deze schrijver niet meer. Greijdanus was onverzettelijk, waar God gelijk had. Maar deze dominee is altijd verzettelijk, behalve wanneer 't de figuur van zijn vrienden betreft.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen