De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 16
14 in 1797, van een leerstoel te Leiden in de Nederlandsche taal en welsprekendheid. Het is echter zeer de vraag, of dit als een gevolg van 1795 aan te merken is en niet veeleer als een rijpe I vrucht van de in de tweede helft der 18de eeuw krachtig I oplevende belangstelling in ons eigen verlede ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 16
15 vormen - na 1789 kon dat in Frankrijk niet anders maar, gelijk bekend is, hij ontnam aan die vormen allen inhoud: van volksinvloed was bij hem geen sprake. Ook bekommerde hij zich niet in het minst om de nationale rechten der vreemde volkeren, die gedwongen waren zich aan zijn heerschappij te ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 17
15 die van 1806, die, welke bezwaren er tegen in te brengen zijn, toch in menig opzicht aanmerkelijken vooruitgang beteekende, zou een halve eeuw ons schoolwezen beheerschen. Invloed van de omwenteling van 1795 valt ook te constateeren op economisch terrein. Tal van belemmerende bepalingen, als s ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 17
16 niet gewild. Zeker, hij heeft er wel mee gedreigd, toen hij tijdens de onderhandelingen over het Concordaat den paus tot grooter toegefelijkheid wou brengen, en misschien is hij er in de laatste jaren van zijn regeering dicht aan toe geweest dit denkbeeld te verwezenlijken, maar het liefst zou ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 18
16 Utrechtsche juristen aanleiding zijn, zich minder kras uit te laten dan Fruin gedaan heeft, ik ben daarom voorshands nog niet geneigd, Lohman te volgen, wanneer hij den samenhang tusschen het totstandkomen der staatseenheid te onzent en de omwenteling van 1795 als toevallig voorstelt. „De hist ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 18
17 zindten werden aan reglementen gebonden, welke den staat een groote mate van zeggenschap gaven. Beter dan op het terrein van den godsdienst kon hij zijn denkbeelden van staatseenheid toepassen op dat van het onderwijs. Hij schiep onder den naam van het Instituut een organisatie, die alle takke ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 19
-'f 17zonder reden, dat de hoogleeraar Brugmans zijn werk over de geschiedenis van%de stad onzer inwoning sinds 1795 genoemd heeft ,,het nieuwe \ m s t e r d a m " . In de inleiding doet hij uitkomen, ' dat, terwijl er ttisschen het Amsterdam van de 13de en dat van de 18de eeuw een ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 19
18 despoot door de Revolutie, Napoleon, staat het geheel anders. Deze was zijn tijdgenoot, met wien hij persoonlijke relaties heeft gehad. In de dagen van het Consulaat was Willem vol bewondering voor hem en zocht hij zijn gunst te winnen 1). Verschil in belangen heeft verwijdering tusschen hen g ...
De beteekenis van de omwenteling van 1795 - pagina 20
18 traditioneele indeeling onzer geschiedenis, volgens welke bij 1795 een van de hoofdinkeepingen vi^ordt aangebracht, verdient daarom naar mijn bescheiden meening geen aanbeveling. Er is volstrekt geen reden haar voor die van Dr, Japikse in te ruilen. I Zijn creatie, het tijdperk 1748—1840, is a ...
Koning Willem I als verlicht despoot - pagina 20
19 de eenige jaren tevoren gedecreteerde scheiding van kerk en staat, weer sterk ging ingrijpen op kerkelijk gebied 1). Onder de volgende staatsregelingen, die van 1805 en 1806, en het sterkst tijdens de inlijving, ziet men ook hier te lande, hier dan voor het eerst, de eigenaardige verbinding va ...